پایگاه اطلاع رسانی هیات رزمندگان اسلام هیات رزمندگان اسلام , سایت هیات رزمندگان اسلام , پایگاه اطلاع رسانی هیات رزمندگان اسلام , هیات , سایت هیات , هیئت رزمندگان , هیئت رزمندگان اسلام
خلاصه پرسش:
آیا محبت بیش از اندازه پیامبر اکرم(صلی الله علیه و آله) به امام علی(علیه السلام) و نیز حضرت یعقوب(علیه السلام) به حضرت یوسف(علیه السلام) منشأ حسادت دیگران نشد؟
متن کامل پرسش:
اگر حضرت یعقوب(علیه السلام) به حضرت یوسف(علیه السلام) آن‌گونه محبت نمی‌کرد، برادرانش به گناه نمی‌افتادند و اگر پیامبر اکرم(صلی الله علیه و آله) به امام علی(علیه السلام) محبت بسیار نمی‌کرد – هر چند می‌دانم که هیچ عملی از پیامبر سر نمی‌زند مگر آنکه وحی الهی باشد- آن‌گاه مخالفانش به این بزرگوار حسادت نمی‌کردند. آیا می‌توان گناه ایشان را به پای این ابراز محبت‌ها انداخت؟
پاسخ:
1- برای مؤمنان برترین ملاک دوستی، ایمان، فضیلت، تقوا و … است؛ زیرا دوست داشتن انسان‌های با فضیلت و دارای کمال و محبت به آنان، تنها دوست داشتن یک شخص نیست، بلکه یک نوع ارج نهادن، بزرگ‌داشت و ترویج فضیلت است که خود مشوقی برای کارهای خوب و شایسته است.
2- تفاوت در محبت اگر ناشی از هوای نفس و بدون هیچ دلیلی باشد مذموم بوده و تصور آن در پیامبران صحیح نیست. اما اگر این تفاوت ناشی از عملکرد مثبت خود افرادی باشد که به آنان محبت می‌شود، عملی کاملاً منطقی و درست بوده و توجیه‌گر حسادت و اعمال ناشایست دیگران نمی‌شود. مطمئناً در وجود یوسف و رفتار و کردار او برجستگی‌هایی وجود داشت که محبّت پدرش به او را جلب می‌کرد و حضرت یعقوب برای قدردانی از چنین رفتار نیکی، محبت بیشتری را متوجه او می‌ساخت.
3- دلایل دیگری نیز برای چنین حسادت‌هایی وجود داشت مانند آنکه بسیاری از سردمداران کفر و شرک به دست علی(علیه السلام) کشته شدند که برخی از بستگانشان که از اصحاب پیامبر(صلی الله علیه و آله) بودند، چندان از این موضوع دلخوش نبودند و نیز به دلیل فضائلی که در وجود آن‌حضرت وجود داشت، برخی، اقدام به ترور شخصیت حضرتشان نموده و حتی در برخی از مواقع بدگویی او را نزد پیامبر(صلی الله علیه و آله) می‌کردند؛ پیامبر اسلام(صلی الله علیه و آله) در واکنش به این رفتارها ضمن بیان فضائل آن‌حضرت، محبت خود را نسبت به او ابراز می‌نمودند و دیگران را نیز به این امر ترغیب می‌کردند.
از ابو سعید خدرى نقل شده است؛ رسول خدا(صلی الله علیه و آله) فرمود: «على را دوست بدارید؛ زیرا گوشت او از گوشت من و خونش از خون من است. خدا لعنت کند گروه‌هایى از امّتم را که پیمان مرا در حقّ او ضایع ساخته و وصیّتم را درباره وى از یاد بردند. آنان نزد خدا هیچ بهرهاى ندارند».[1]
4- علاوه بر اینها زمانی که پیامبر اسلام پس از حجة الوداع مأمور به ابلاغ ولایت و امامت علی(علیه السلام) می‌شود؛ نخست به دلایلی از جمله به دلیلی که در پرسش مطرح شد، پیامبر در آن زمان خواست این موضوع را مطرح نکند که خداوند فرمود: «ای رسول تبلیغ کن آنچه را از پروردگارت به تو نازل شده و اگر نکنى، تبلیغ رسالت نکردى، خدا تو را از مردم نگه‌می‌دارد، براستى خدا کفار را هدایت نکند»،[2] پیغمبر مردم را دعوت کرد و گرد آمدند و دستور داد زیر سایه درختان خار را جارو کردند و خارهاى آن‌را گرفتند، سپس فرمود: اى مردم، کیست ولىّ و پیشواى شما و اولى به شما از خودتان؟ همه گفتند: خدا و رسولش، فرمود: هر که را من مولا و آقا هستم، على مولا و آقا است، بار خدایا دوستش را دوست بدار و دشمنش را دشمن دار- تا سه بار-. و از اینجا نفاق و دوئیّت در دل آن مردم شعله‌ور شده و گفتند: هرگز این دستور از طرف خدا به محمد(صلی الله علیه و آله) نرسیده و مقصودى ندارد جز این‌که رتبه پسر عمّ خود را بالا ببرد.[3] ملاحظه می‌شود گروهی که با علی(علیه السلام) مخالفت می‌کنند کاری ندارند که وی از جانب خداوند تأیید شده باشد و یا نشده باشد، وانگهی مسئله ولایت علی(علیه السلام) به دستور خداوند است و کسی حق ندارد از آن سرپیچی نماید.
[1]. طبرى آملى، عماد الدین أبی جعفر، بشارة المصطفى لشیعة المرتضى، ج 2، ص 90، نجف، المکتبة الحیدریة، چاپ دوم، 1383ق.[2]. مائده، 69.
[3]. کلینی، کافی، محقق، مصحح، غفارى، على اکبر، آخوندى، محمد، ج 1، ص 295، تهران، دار الکتب الإسلامیة، چاپ چهارم، 1407ق.
منبع: مجمع جهانی شیعه شناسی
