پایگاه اطلاع رسانی هیات رزمندگان اسلام هیات رزمندگان اسلام , سایت هیات رزمندگان اسلام , پایگاه اطلاع رسانی هیات رزمندگان اسلام , هیات , سایت هیات , هیئت رزمندگان , هیئت رزمندگان اسلام
امید آفرینی و اعتماد سازی دو اولویت دولت سیزدهم | یدالله جوانی
دولت سیزدهم با ریاست جمهوری آیت الله رئیسی، در سخت‌ترین شرایط اداره کشور را بر عهده می‌گیرد. گرچه انقلاب اسلامی یک چله پر افتخار را پشت سر گذاشته و اینک دهه پنجم را با حفظ تمامی مبانی، اصول، اهداف، آرمان ها و شعارهای خود سپری می‌کند، اما هیچگاه مشکلات کشور و نارضایتی های عمومی به ویژه در حوزه مسائل اقتصادی و معیشتی در این حد و اندازه نبوده است. تورم بسیار بالا، افزایش افسانه وار نقدینگی، کسری بودجه دولت، لشکر بیکاران، وضعیت نامناسب بورس، شکاف های طبقاتی، افزایش جمعیت زیر خط فقر در کشور، وجود فساد های شبکه ای در سیستم‌های بانکی، گمرک و شرکت‌های دولتی، در مجموع شرایطی را پدید آورده که با تمرکز دشمنان بر این مشکلات و نابسامانی ها و تشدید جنگ شناختی و عملیات روانی نارضایتی‌های عمومی به بالاترین سطح خود رسیده و سرمایه اجتماعی نظام به شکل جدی آسیب دیده است. در چنین شرایطی دشمنان به صورت هدفمند ایجاد یاس و نا امیدی و سلب اعتماد عمومی از مسئولین نظام اسلامی را به صورت جدی در دستور کار خود قرار داده، بر ایجاد بدبینی مردم نسبت به آینده و بی اعتماد ساختن مردم نسبت به مسئولین تمرکز کرده اند. با توجه به وجود چنین شرایطی در کشور و رویکردهای فرصت طلبانه دشمنان نسبت به این شرایط است که رهبرحکیم انقلاب اسلامی در بیانیه گام دوم، از جهاد امیدآفرینی به عنوان اصلی ترین جهاد در شرایط کنونی یادکردند و بر آن تاکید نمودند. نظر به اینکه سیاست های نادرست دولت یازدهم و دوازدهم در راستای حل مشکلات کشور از طریق مذاکره با آمریکا، سهم بالایی در پدیدایی این وضعیت خطرناک دارد، دولت آیت الله رئیسی باید با اتخاذ سیاست‌های درست و رویکردهای انقلابی و تحول آفرین، ایجاد امید در جامعه و بازسازی اعتماد عمومی را، از اولویت های اصلی خود را قرار دهد.
مقدمه
جمهوری اسلامی به عنوان تنها نظام دینی و ولایی در عصر حاضر، با پشتوانه های مستحکم مردمی به صورت معجزه‌آسا، توانسته با مقاومتی بی نظیر در برابر جبهه استکبار با محوریت آمریکا، به قدرت منطقه‌ای تبدیل و در آستانه تبدیل شدن به قدرت بین‌المللی قرار گرفته است. آمریکا به عنوان اصلی‌ترین دشمن انقلاب اسلامی و منبع و عامل اصلی تهدید جمهوری اسلامی طی ۴۲ سال گذشته اینک روند افول قدرت را طی می کند. و متحدین این کشور همانند رژیم صهیونیستی و دولت‌های مرتجع در منطقه همانند رژیم آل سعود، دچار تزلزل شده و جبهه مقاومت در منطقه راهبردی غرب آسیا، در حال کسب قدرت روز افزون است. طی ۴۲ سال گذشته، دشمنان برای شکست انقلاب اسلامی و متوقف کردن حرکت رو به جلوی جمهوری اسلامی، از هرابزار و امکانی استفاده کرده لکن در تمامی موارد ناموفق بودند. در سال‌های اخیر دشمنان، بر آسیب رساندن به پشتوانه های مردمی نظام اسلامی تمرکز راهبردی کرده، در همین راستا تحریم‌های فلج‌کننده را تشدید، شبکه نفوذ در داخل کشور را تقویت و با عملیات سنگین روانی و جنگ شناختی از طریق توسعه شبکه های ماهواره‌ای و شبکه های اجتماعی تلاش می‌کند با افزایش مشکلات کشور و مردم، ضمن دامن زدن به نارضایتی های عمومی نسبت به شرایط، روح امید را از ملت گرفته و با حاکم کردن یاس، بدبینی و بی اعتمادی در جامعه، پشتوانه های مردمی نظام را به حداقل برسانند.
تصور دشمنان آن است که با افزایش مشکلات اقتصادی و معیشتی در ایران، مردم نسبت به کارآمدی نظام دینی دچار تردید شده، از این طریق می تواند جمهوری اسلامی را با بحران مشروعیت و مقبولیت مواجه سازند. بسیار روشن است که استمرار و ماندگاری انقلاب اسلامی و دوام جمهوری اسلامی و پیشروندگی انقلاب تا تحقق آرمان تمدن سازی، بدون پشتوانه های مردمی، امری غیر ممکن است. مردم به معنای واقعی کلمه در صورتی در صحنه های دفاع از انقلاب و نظام به صورت جدی حضور خواهند داشت که، اولاً نسبت به آینده روشن، امیدوار باشند و ثانیاً نسبت به نظام و مسئولین آن اعتماد داشته باشند. بنابراین در شرایطی که دشمنان برای گرفتن پشتوانه‌های مردمی نظام، امید و اعتماد مردم را نشانه رفته اند، هیچ اولویتی برای مسئولان کشور و از جمله دولت آینده، بالاتر از ((امیدآفرینی)) و ((اعتمادسازی)) نیست. در این نوشتار، چرایی و چگونگی امیدآفرینی و اعتماد سازی از سوی دولت آیت الله رئیسی به اختصار مورد بررسی قرار می‌گیرد.
چیستی و چرایی امید آفرینی
امید و امیدواری لازمه حیات و حفظ بنیان های حیات مادی و معنوی در هر جامعه ای است. اگر امید به پاداش مادی و معنوی و آینده ای بهتر، از زندگی بشر رخت بر بندد تمامی انگیزه های تحرک آفرین برای انجام فعالیت‌های فردی و اجتماعی او نیز از بین می‌رود. امید و امیدواری یکی از ضرورت های زندگی انسان ها و از شروط لازم برای پیشرفت هر جامعه ای به شمار می آید. عبارت ساده ((آدمیان به امید زنده اند))، یک عبارت کاملاً درست است. امید معادل فارسی واژه ((رجاء)) در عربی است و یک حالت نفسانی می باشد که فرد امیدوار را به تلاش جدی برای رسیدن به آنچه مطلوب می‌داند، وا می دارد. در حقیقت هدف امید، زندگی موفق تر، پربارتر، پیشرفته‌تر و کیفی تر و رهایی از مشکلات و غم و اندوه است.
جامعه امیدوار، ملت امیدوار و مردم امیدوار، یک جامعه، ملت و مردم با نشاط و پرتحرک برای ساختن آینده بهتر می باشند. بنابراین امیدواری اجتماعی، یعنی در انتظار آینده ای روشن بودن است که عموم افراد جامعه برای تحقق آن به صورت مستمر تلاش می کنند.
حضرت امام خمینی (ره) با ایجاد امید در مردم برای ساختن آینده ای بهتر، آنان را به قیام در راه خدا فرا خواندند و نتیجه آن تلاش مردم برای پیروزی انقلاب اسلامی، رهایی کشور از چنگال آمریکا، رسیدن به استقلال و عزت ملی شد. در پرتو همین امیدواری اجتماعی در ایران، مردم انقلاب اسلامی را با وجود همه توطئه‌ها، فتنه‌ها، فشارها و سختی‌ها، حفظ کرده و به این نقطه رسانده اند. اما اینک سوگمندانه باید گفت، به دلایل مختلف از جمله کارهای دشمنان آگاه و دوستان ناآگاه و سوء مدیریت‌ها و ضعف عملکرد ها و سودجویی های عناصر فرصت طلب، بخشی از جامعه اسلامی و انقلابی ما، امید خود به آینده روشن و پرافتخار را از دست داده است.
انتخابات مجلس شورای اسلامی در سال ۱۳۹۸ و انتخابات ریاست‌جمهوری در۲۸ خرداد ۱۴۰۰ در شرایطی برگزار گردید که دشمنان بسیار تلاش کردند تا با ایجاد یاس و ناامیدی بیشتر نظام را دچار چالش‌های اساسی بکنند. در بسیاری از نظرسنجی های انجام شده در انتخابات ۱۴۰۰ بسیاری از کسانی که اعلام کرده بودند در انتخابات شرکت نخواهند کرد، دلیل آن را نارضایتی از وضع موجود و ناامیدی نسبت به بهبود شرایط خصوصا از نظر اقتصادی و معیشتی اعلام کرده بودند. البته تصور دشمنان این بود که با توجه به حجم مشکلات در کشور و عمق نارضایتی‌های عمومی، مشارکت در انتخابات ۲۸ خرداد بین ۲۰ تا ۲۵ درصد خواهد بود و جمهوری اسلامی با بحران مشروعیت و مقبولیت مواجه شده و از درون دچار مشکل می شود. هرچند این برآورد دشمنان و مخالفین غلط از آب درآمد و مردم با وجود هم مشکلات و شرایط کرونایی یک حماسه بزرگ را خلق کردند، لکن نارضایتی ها و ناامیدی ها برای حرکت انقلاب تمدن ساز، یک سم مهلک است و باید حتماً در پرتو کار و تلاش به آن پایان داد.
چیستی و چرایی اعتمادسازی
سرمایه اجتماعی، ارزشمندترین سرمایه هر نظام سیاسی به شمار می‌آید و معمولاً نظام‌های سیاسی با کمک همین سرمایه اجتماعی، موانع را از سر راه پیشرفت برداشته، تهدیدها را خنثی نموده، از فرصت ها بهره حداکثری برده، با حفظ وحدت و انسجام داخلی بر مشکلات غلبه کرده و اهداف ملی را تحقق می بخشند. هرگاه هر نظام سیاسی با از دست دادن سرمایه اجتماعی یا فروریختن آن مواجه گردد با چالش های گوناگون مواجه می شود.
برهمین اساس دشمنان یک نظام سیاسی، تلاش می‌کنند تا با تضعیف سرمایه اجتماعی آن نظام سیاسی، زمینه ها و مقدمات فرو پاشی اش را فراهم سازند. اعتماد عمومی به یک نظام سیاسی، مهم ترین عامل و تولید سرمایه اجتماعی برای آن نظام سیاسی به حساب می‌آید.
اعتماد مردم به مسئولان، دولتمردان و کارگزاران، بالاترین سرمایه اجتماعی محسوب می‌شود. در نقطه مقابل بی اعتمادی، سوءظن و بدبینی عمومی نسبت به مسئولان، دولتمردان و کارگزاران، عامل اصلی در از دست دادن سرمایه اجتماعی به حساب می‌آید.
به طور قطع سرمایه اجتماعی نظام اسلامی در ۴۲ سال گذشته، نقش اصلی را در حفظ این نظام، پیشبرد امور، خنثی سازی توطئه و غلبه بر مشکلات داشته است. به همین دلیل در سال های گذشته، دشمنان بسیار تلاش کردند تا از طریق ایجاد بدبینی در بین مردم نسبت به نظام اسلامی و مسئولان آن، سرمایه نظام را کاهش بدهند و متاسفانه تا حدودی هم موفق شدند. فتنه ۸۸ یکی از رویدادهای تلخ سال های گذشته بود که ضربه مهلکی بر اعتماد عمومی نسبت به نظام اسلامی وارد ساخت. فتنه ای که به تعبیر دقیق مقام معظم رهبری، دشمنان برای پدیدآیی آن ۲۰ سال کار کرده بودند. حقوق های نجومی عده ای از مسئولان و کارگزاران نظام، پاداش های میلیاردی، تسهیلات ویژه، سوء استفاده ها و شکل گیری باندهای فساد و غیره، هر کدام به نوعی در این سال ها به اعتماد عمومی آسیب وارد کرده و به سرمایه اجتماعی نظام اسلامی صدمه جدی زده است.
وقتی دربین مردم، کسانی پیدا می شوند که به راحتی می گویند، همه مسئولان دزد هستند و هیچ کس به فکر مردم نیست، این معنایش بی اعتمادی این افراد نسبت به مسئولین است. البته در مواردی هم، این بی اعتمادی بر اساس یک احساس نادرست و غیر واقعی به دلیل نداشتن اطلاعات صحیح و یا انتشار اخبار و تحلیل های نادرست از سوی دشمنان در جامعه است. به عنوان نمونه در حالی که حضور جمهوری اسلامی در سال های اخیر در منطقه، برای مبارزه با تروریسم و خنثی سازی تهدیدات علیه امنیت ملی انجام گرفته و آرامش و امنیت فعلی ایران به برکت همین مجاهدت ها و رشادت های شهدای مدافع حرم می باشد، ولی دشمنان در تبلیغات خود این موضوع را به گونه ای دیگر تحلیل و از آن با عنوان ماجراجویی و هزینه کردن پول‌های ملت ایران در دیگر کشورها یاد می‌کنند. بدیهی است کسانی که این تحلیل را باور کنند نسبت به مسئولان جمهوری اسلامی بدبین و بی اعتماد شده، مشکلات خود و کشور را ناشی از این ماجراجویی های منطقه ای قلمداد می کنند که نه تنها برای مردم ایران سودی نداشته، بلکه خسارت بار هم بوده است.
در مواردی هم، نوع تصمیم‌گیری‌ها و نتایج و پیامدهای این تصمیم گیری ها از سوی دولتمردان و سازمان های حکومتی، به دلیل خسارت های فراوان برای مردم، آسیب های جدی به اعتماد عمومی وارد می‌سازد. اعتماد عمومی ممکن است در یک دوره طولانی شکل بگیرد اما به ناگاه و در یک حادثه و اتفاق کاهش جدی پیدا کند. به عنوان مثال در یک سال گذشته کاهش ارزش سهام در بازار سرمایه در ایران و متضرر شدن یک جمعیت چند ده میلیونی، به اعتماد عمومی آسیب جدی زد. برخی از مردم در تحلیل ضرر خود، مسئولان دولتی را متهم به بی صداقتی کرده، معتقدند دولت و شخص رئیس جمهور با دعوت مردم به سرمایه‌گذاری در بورس و سپس خالی کردن جیب مردم، بخشی از کسری بودجه خود را جبران کرد. جدای از اینکه آیا این تحلیل درست می باشد یا خیر، اما عملاً به بی اعتمادی در بخشی از جامعه نسبت به نظام و دولت منجر می‌شود.
دلایل نا امیدی و بی اعتمادی
برای امیدآفرینی و اعتماد سازی در جامعه کنونی ایران از سوی دولت سیزدهم با ریاست آیت الله رئیسی، باید دلایل و عوامل پدیدایی نا امیدی و بی‌اعتمادی عمومی مورد توجه قرار گیرد. بدون توجه به این دلایل و عوامل و همچنین زمینه های فرهنگی، اجتماعی، سیاسی و اقتصادی این دو ناهنجاری خسارت بار، نمی توان با آن مبارزه کرد. البته اگر در جامعه ای ناامیدی بر امیدواری اجتماعی و بی اعتمادی بر اعتماد عمومی غلبه کند، این وضعیت می تواند محصول مجموعه ای از عوامل و مشکلات و نابسامانی های روی هم انباشته شده باشد. عوامل و مشکلاتی که در گذر زمان و یک دوره طولانی پدید آمده و این وضعیت خسارت بار را در جامعه پدید آورده است. بنابراین، همانطور که نا امیدی و بی اعتمادی یک شبه پدید نیامده، یک شبه هم نمی توان روح امیدواری اجتماعی و اعتماد عمومی را در حد مطلوب و یا قابل قبول در جامعه حاکم کرد. اما در این میان، روندها بسیار مهم است. آیا روندهای موجود، روند افزایش نا امیدی و بی اعتمادی، یا برعکس روند افزایش امیدواری و اعتماد سازی است؟ در دولت آقای روحانی طی ۸ سال گذشته، متاسفانه به دلایل مختلف، روند ها به صورت نگران‌کننده، روند کاهش امید و افزایش بی اعتمادی عمومی بود و به همین دلیل در دوره ایشان، سرمایه اجتماعی نظام به شدت آسیب دید. برای ایجاد تغییر در این روندها یاس آفرین و اعتماد سوز، باید به دلایل توجه کرد و با اهتمام و جدیت این روندها را تغيير داد.
بعضی از دلایل و عوامل مهم ایجاد کننده نا امیدی و از بین برنده اعتماد عمومی عبارت است از:
- صادق نبودن مسئولان با مردم
اگر دولتمردان و کارگزاران در صحبت با مردم و وعده‌هایی که به مردم می‌دهند صادق نباشند، دیر یا زود مردم متوجه این بی صداقتی و عدم سلامت می شوند، این عامل نقش بالایی در پدیدایی بی‌اعتمادی عمومی در جامعه نسبت به نظام و مسئولین ایفا می‌کند.
- ناکارآمدی و ضعف مدیریت
اگر دولتمردان و کارگزاران به مردم وعده حل مشکلات را بدهند ولی در عمل، ناتوان از حل مشکلات به هر دلیلی باشند، به مرور زمان مردم ناامید و بی اعتماد می‌شود.
- خاصه خواری و رانت خواری
اگر دولتمردان و کارگزاران، از موقعیت خود سوء استفاده کرده و برای خود، یا قوم و قبیله و باند خود، مسیر رانت خواری و خاصه خواری را در پیش گیرند، نا امیدی و بی اعتمادی در جامعه افزایش پیدا می کند.
- افزایش مشکلات معیشتی و اقتصادی
مردم انتظار دارند دولت برای زندگی متعارف و آبرومندانه آنان، امکانات اولیه را فراهم ساخته و نگذارد مردم تحت فشارهای سنگین اقتصادی و معیشتی قرار گیرند. اگر به هر دلیلی در جامعه، روز به روز تورم بالا برود، اجناس گران و یا کمیاب گردد، بیکاری افزایش یابد و هزینه های زندگی افزایش یابد و برعکس درآمدها پایین بیاید و قدرت خرید کم شود، نتیجه چنین وضعیتی افزایش ناامیدی و بی اعتمادی خواهد بود.
- افزایش فساد، فقر، تبعیض و بی عدالتی
اگر حکومت از نظر مردم در مبارزه با فساد، فقر، تبعیض و بی عدالتی، غیر معتقد، ناتوان و یا ضعیف ارزیابی شود و به همین دلایل در جامعه، روند فساد، فقر، تبعیض و بی عدالتی افزایشی باشد، به طور قطع در این شرایط، روند نا امیدی و اعتماد سوزی هم افزایشی خواهد بود.
- بی اطلاعی مردم از موفقیت‌ها و پیشرفت‌ها
چنانچه دولت و دستگاه ها کارهای ارزشمندی را انجام دهند ولی مردم از آن مطلع نباشند، آن هم در شرایطی که مردم گرفتار مشکلات هستند، خود همین بی اطلاعی نقش موثری در نا امیدی مردم و بی اعتماد شدن آنان نسبت به مسئولان دارد.
- جنگ شناختی دشمنان و جریان تحریم
دشمنان، ضد انقلاب و مخالفین، برای نا امید ساختن مردم و ایجاد یاس در جامعه و کاهش اعتماد عمومی، از طریق دروغ پراکنی، سیاه نمایی، کوچک شمردن دستاوردها و برجسته سازی مداوم مشکلات و بزرگنمایی ضعف ها و آسیب ها، نقش بسیار مهمی در ایجاد ناامیدی و از بین بردن اعتماد عمومی دارند. جریان تحریف هم با تحلیل های غلط و اخبار نادرست، همواره در جامعه یاس آفرینی کرده و به اعتماد عمومی آسیب می زند.
راه کارهای مهم امیدآفرینی و اعتمادسازی
هرچند دولت آیت الله رئیسی در سخت‌ترین شرایط تشکیل می‌شود و کشور از جهات مختلف با مشکلات جدی مواجه است، لکن برای عبور از این وضعیت بن بست وجود ندارد و با اخلاص و توکل، با کار و تلاش و مجاهدت شبانه‌روزی و با اتخاذ سیاست‌ها و رویکردهای درست، می توان دولت سیزدهم را به یک دولت تحول گرا و تحول آفرین در همه حوزه‌ها تبدیل کرد. به طور قطع مردم با مشاهده اولین اقدامات تحولی و آثار آن نسبت به آینده امیدوار و اعتماد آنان نسبت به مسئولین افزایش می‌یابد. همانطور که اقدامات تحولی آیت الله رئیسی در قوه قضاییه، موجب شد تا مردم نسبت به قوه قضاییه و شخص ایشان امیدوار شوند و در انتخابات به او اعتماد کنند، به طور قطع تداوم این اقدامات تحولی به صورت همه‌جانبه در دولت سیزدهم، می‌تواند شرایط افکار عمومی را نسبت به نظام جمهوری اسلامی تغییر دهد.
بخشی از این اقدامات تحولی عبارت است از:
- تشکیل یک دولت و کابینه تحول‌آفرین صادق الوعد با قضاوت عمومی.
- اتخاذ رویکردهای مدیریتی جهادی و انقلابی با کار شبانه روزی.
- پایان بخشی جدی و واقعی به تمامی خاصه خواری ها و رانت خواری ها در دولت.
- مبارزه جدی و بی امان با تمام مظاهر فساد دولتی و ریشه کنی آن با همکاری با قوه قضائیه.
- حل مشکلات معیشتی مردم از طریق کنترل بازار و ثبات بخشی به قیمت ها.
- رونق بخشی به تولید با پشتیبانی های واقعی از تولید و رفع موانع از جمله مبارزه جدی با کالای قاچاق و جلوگیری از واردات هر آنچه امکان تولید در داخل دارد.
- ساماندهی به بازار سرمایه و ایجاد مکانیزم ها و ساز و کارهای مناسب برای تضمین سرمایه مردم.
- رونق بخشی به بخش تولید مسکن با طرح های مناسب و ایجاد ثبات در بازار مسکن.
- توجه به حقوق عامه در تمامی زمینه ها با کمک قوای دیگر.
- گزارش مستمر و صادقانه به مردم از کارهای انجام شده و بیان دلایل مشکلات موجود.
به طور قطع چنانچه دولت سیزدهم، موارد دهگانه مذکور را به صورت جدی و عملی به صورت هوشمندانه مورد توجه قرار دهد، کشور در مسیر حل مشکلات و معضلات به حرکت درآمده، امیدواری اجتماعی و اعتماد عمومی روند افزایشی پیدا می کند.
