پایگاه اطلاع رسانی هیات رزمندگان اسلام هیات رزمندگان اسلام , سایت هیات رزمندگان اسلام , پایگاه اطلاع رسانی هیات رزمندگان اسلام , هیات , سایت هیات , هیئت رزمندگان , هیئت رزمندگان اسلام
عده‌اى معتقدند واژه “نماز” درلغتِ فارسى از لفظ پهلوى نماك “namac” گرفته شده كه آن هم از ريشه ايرانِ باستان واژه”نم” (nam) به معناى خم شدن و تعظيم كردن گرفته شده‌است.
از جمله معانى نماز در كتاب‌هاى لغت فارسى عبارتند از: بندگى، اطاعت، سجود، پرستش، خدمتكارى و فرمان‌بردارى و در اصطلاح شرعي به مجموعه اذكار و حركات خاصي گويند كه به عنوان ستايش و توجه بنده به خداوند انجام مي گيرد.
“خواندن نماز” معادل کلمه “قرائت” در عربی است و از آن جهت که یک قسمت از نماز عبارت از خواندن و تلفظ کردن حمد و سوره و اذکار است روی این جهت کسی که این اعمال را انجام دهد و این الفاظ را بر زبان جاری کند می گویند نماز را خواند. اما در قرآن و روایات همه جا سخن از “اقامه” است که معادل فارسی آن”برپاداشتن” است.
قرآن كريم، درباره “اقامه نماز” بسيار تأكيد كرده است؛ تا آن جا كه 46 بار، نماز را با واژه”اقامه” در تعبيرهاى گوناگون، تكرار كرده است. شاید بتوان انتظار خداوند را همان”اقامه نماز” گفت؛ برای” اقامه نماز” چند معنا و تفسیر مطرح شده است:
گسترش نماز
بدون تردید از مصادیق”اقامه نماز” گسترش و مطرح کردن نماز در جامعه است. قرآن کریم می فرماید: “الَّذينَ إِنْ مَكَّنَّاهُمْ فِي الْأَرْضِ أَقامُوا الصَّلاةَ وَ آتَوُا الزَّكاةَ وَ أَمَرُوا بِالْمَعْرُوفِ وَ نَهَوْا عَنِ الْمُنْكَرِ وَ لِلَّهِ عاقِبَةُ الْأُمُورِ/ همان كسانى كه هر گاه در زمين به آنها قدرت بخشيديم، نماز را برپا مىدارند، و زكات مىدهند، و امر به معروف و نهى از منكر مى‌كنند، و پايان همه كارها از آن خداست!”
منظور از”اقامه” اين است كه تنها خودتان نمازخوان نباشيد؛ بلكه چنان كنيد كه آيين نماز در جامعه انسانى برپا شود و مردم با عشق و علاقه، به آن روى آورند.
نماز با شرایط
دیدگاه برخی بزرگان درباره مفهوم بطنی اقامه نماز
به گفته برخی بزرگان “در تمام مواردی که خداوند به نماز سفارش کرده است واژه”اقامه نماز” آمده است تا به این معنا توجه داده شود که مقصود از نماز، گزاردن نماز واجد شرایط است نه تنها بجای آوردن ظاهر نماز ( بدون روح)”
به گفته بعضى مفسران، تعبير«اقامه نماز» به جاى«خواندن» يا«به‌جاآوردن نماز»، بيان‌گر اين نكته است كه نماز شما تنها اذكار و حركات نيست، بلكه بايد آن را به طور كامل بپا داريد، آن گونه كه آثار نماز در چهره و زندگى شما ديده شود؛ تنها لقلقه زبان و راست و خم شدن نباشد، بلكه روح نماز ـ كه همان تسليم مطلق در برابر خدا در همه امور است ـ در زندگى شما جلوه كند و حضور دل و توجه قلبى به خدا ـ كه روح نماز است ـ در نماز حاصل شود.
تداوم نماز
تداوم و ثبات قدم، راز بزرگ در نماز حقیقی
برخى«اقامه» را به معناى تداوم در برپایی نماز مى‌دانند؛ يعنى كسى نماز را به درستى بر پا مى‌دارد كه هميشه آن را ادامه دهد نه اینکه گه‌گاهى نماز بخواند: “فَوَيْلٌ لِّلْمُصَلِّينَ * الَّذِينَ هُمْ عَن صَلاَتِهِمْ سَاهُونَ / پس واى بر نمازگزارانى كه در نماز خود سهل‌انگارى مى‌كنند.”
در سوره معراج پس از آنکه خداوند برخی صفات ناشایست انسان ها را مورد تاکید قرار می دهد، اوصاف شایسته آنها را هم ذکر می کند که از جمله آن: “إِلاَّ الْمُصَلِّينَ، الَّذِينَ هُمْ عَلَى صَلاَتِهِمْ دَآئِمُونَ / مگر نمازگزاران که بر نماز خود تداوم دارند”
ظاهر آیه دوام است، یعنی هم به وقت، نماز می خوانند و هم همیشه نماز می خوانند، این گونه نیست که نماز خواندن آنها مقطعی باشد و چنین نمازی است که اگر جزو برنامه زندگی شد و با شرایط آن به جای آورده شد انسان را از فحشا و منکر باز می دارد و اصولا برنامه های تربیتی جز با تداوم، کارایی لازم را ندارند، لذا در حدیثی از پیغمبر اکرم صلی الله علیه و آله می خوانیم:« أَحَبُّ الْأَعْمَالِ إِلَى اللَّهِ عَزَّ وَ جَلَ مَا دَاوَمَ عَلَيْهِ الْعَبْدُ وَ إِنْ قَلَّ / محبوب ترین اعمال نزد خداوند کاری است که بنده بر آن مداومت داشته باشد هر چند کم باشد”. در یک جمع بندی و با مرورى به آيه‌هاى قرآن مى‌توان همه اين معانى را در اقامه منظور كرد و آن این که نماز کامل، پیوسته و با خشوع و اثر گذار در جامعه باشد.
شهید مطهری در این زمینه می گوید: “به پا داشتن نماز آن است که حق نماز ادا شود؛ یعنی نماز به صورت یک پیکر بی روح انجام نگردد، بلکه نمازی باشد که واقعا بنده را متوجه خالق و آفریننده خویش سازد …”
منبع : شبستان
بازدیدها: 160
