سخنرانی مکتوب حجت الاسلام والمسلمین میرباقری| شرح دعای پر فضیلت افتتاح در جوار حرم مطهر امام رضا علیه السلام

سخنرانی مکتوب حجت الاسلام والمسلمین میرباقری| شرح دعای پر فضیلت افتتاح در جوار حرم مطهر امام رضا علیه السلام

برنامه سمت خدا
موضوع برنامه: شرح دعای پر فضیلت افتتاح در جوار حرم مطهر امام رضا علیه السلام
كارشناس: حجت الاسلام والمسلمين میرباقری
تاريخ پخش: 24-03-97
بسم الله الرحمن الرحیم و صلی الله علی محمدٍ و آله الطاهرین.
شریعتی: «السلام علیک یا علی بن موسی الرضا المرتضی» سلام می‌کنم به امام مهربانی‌ها، حضرت شمس الشموس، امام رئوف، حضرت رضا علیه السلام. در روزهای پایانی ماه مبارک رمضان از مشهد الرضا با سمت خدا مهمان لحظات ناب و نورانی شما هستیم.

آقا سلام، ماه مبارک تمام شد *** شب‌های آخر من و ماه صیام شد
درهایی از ضیافت حق بسته شد ولی *** پشت در نگاه شما ازدحام شد
سفره دوباره جمع شد و دیر آمدیم *** دیر آمدیم و قسمت ما فیض عام شد
بین دعای آخر سفره دعا کنیم *** شاید که سال، سال ظهور امام شد
آقا دعا کنید که شب‌های آخر است *** شاید که مهمانی ما هم به کام شد

اینجا بهشت روی زمین مشهد الرضا است و در آستانه‌ی عید سعید فطر، در پایان این مهمانی و ضیافت با شکوه، از مشهد به شما سلام می‌کنیم. نایب الزیاره و دعاگوی شما هستیم و دعا می‌کنیم به زودی زیارت امام رضا علیه السلام نصیب همه شما شود و عیدی این ماه بندگی و روزه‌داری شما زیارت حضرات معصومین باشد. در خدمت حاج آقای میرباقری عزیز هستیم. سلام علیکم و رحمة الله، خیلی خوشحالیم که در این جای نورانی در محضر شما هستیم.
حاج آقای میرباقری: علیکم السلام و رحمة الله. من هم خدمت شما و همه بینندگان عزیز عرض سلام و ادب و احترام دارم. امیدوارم همه از برکات این ماه بهره‌مند شده باشیم.
شریعتی: در ماه رمضان دعای اففتاح را شروع کردیم و نکات لطیفی را شنیدیم. از حمد و ثنای خدای متعال گفتید، از صلوات و استغفار گفتید و فرمودید: همه اینها متناسب با خواسته و دعای ما در فراز پایانی دعای افتتاح هست. ادامه فرمایشات شما را بشنویم و انشاءالله دوست داریم از روزها و لحظات پایانی ماه رمضان هم بگویید که چطور می‌توانیم استفاده بیشتر بکنیم.
حاج آقای میرباقری: بسم الله الرحمن الرحیم. الحمدلله رب العالمین و صلی الله علی محمد و آله الطاهرین. (قرائت دعای سلامت امام زمان)
عرض کردم به ما دستور دادند قبل از دعا حمد الهی و ثنای الهی را بگوییم و اقرار به خطاها و ضعف‌های خودمان بکنیم و بعد هم صلوات بر وجود نبی اکرم و اهل‌بیت بفرستیم. اینها اصل دعاست ولی در آغاز هر دعایی باید باشد. عرض کردم که چرا اینها باید ضمن دعا باشد؟ هر دعایی می‌خواهیم بکنیم حمد متناسب با آن دعا باید اتفاق بیافتد، فرصت نیست حمدهای دعا را بررسی کنیم. گاهی انسان وقتی وارد این حمدها از زبان معصوم می‌شود دیگر ممکن است دعا را فراموش کند. در کافی شریف هست حضرت فرمودند: خدای متعال می‌فرماید: «مَنْ شُغِلَ بِذِكْرِي عَنْ مَسْأَلَتِي أَعْطَيْتُهُ أَفْضَلَ مَا أُعْطِي مَنْ سَأَلَنِي» کسی مشغول ذکر من شود و خواسته خودش یادش برود. بیش از آنچه به دعا کننده‌ها می‌دهم به او می‌دهم. حمدهای دعای افتتاح اینطور است. «الْحَمْدُ لِلَّهِ الَّذِي هَدانا لِهذا وَ ما كُنَّا لِنَهْتَدِيَ‏ لَوْ لا أَنْ هَدانَا اللَّهُ» آدم از خدای متعال برای ظهور حضرت می‌خواهد. حمدهای متناسب با او، از گذشته‌های آدم می‌گوید که حتماً خوب است آدم توجه داشته باشد که عنایتی که خدا در گذشته‌ها داشته را یادآوری کند و متوجه شود و سرشار شود و آماده شود برای دریافت ادامه این فیوضات. تو به من محبت می‌کنی و دست مرا می‌گیری و من به تو دشمنی می‌کنم! خدای متعال بعضی وقتها که می‌خواهد چیزی را به آدم بدهد، یک بلای کوچکی اولش می‌آید، اینکه می‌گویم کوچک یعنی در مقابل آن فیضی که می‌خواهد برسد. ممکن است بیست سال طول بکشد ولی کوچک است. او می‌خواهد به ما لطف کند و فیض برساند اما ما کینه خدا را در دل می‌گیریم که خدایا کسی دیگر در عالم نبود که فقیرش کنی؟ آبرویش را بریزی؟ در حالی که خدای متعال دارد به ما محبت می‌کند. «وَ تَتَحَبَّبُ اِلَىَّ فَاَتَبَغَّضُ اِلَیْکَ» (دعای افتتاح) تو ما را برای ظهور دعوت می‌کنی که آماده شویم. سرباز امام زمان شوید! البته یک ابتلائاتی هم قبلش هست. همینطور نمی‌شود. «وَ لَنَبْلُوَنَّكُمْ‏ بِشَيْ‏ءٍ مِنَ الْخَوْفِ وَ الْجُوعِ وَ نَقْصٍ مِنَ الْأَمْوالِ وَ الْأَنْفُسِ وَ الثَّمَراتِ وَ بَشِّرِ الصَّابِرِين‏» (بقره/155) آنهایی که پایداری می‌کنند به آنها بشارت بده. ظاهر آیه مربوط به ابتلائات شیعیان قبل از ظهور است که برای تلقی ظهور آماده می‌شوند. خدای متعال ما را به فیض عظیم دعوت می‌کند، محبت می‌کند و ما زیر بار نمی‌رویم. سختی‌هایی که در دنیا هست، انشاءالله مقدمه ظهور باشد. بعضی بزرگان گاهی یک جمله از این دعا را مفصل توضیح دادند. از صلوات‌های دعا عبور کنیم می‌رسیم به آن قسمت فرودگاه دعا که دعا برای وجود مقدس امام زمان و عصر ظهور است.
چند نکته کلی عرض کنم که در این دعا هم شاید گره گشا باشد. نکته اول این است که آنچه به وسیله امام در عالم واقع می‌شود از جمله ظهور که بساط ظلم جمع می‌شود و دستگاه ظلمه جمع می‌شود و بساط عدل در عالم پهن می‌شود و ظلمات جمع می‌شود و نور می‌آید، آنچه در عصر ظهور اتفاق می‌افتد، از عدل و حیات و نور، ابتداعاً صنع خداست، فعل الهی است. هرچه در عالم به وسیله امام واقع می‌شود فعل خداست. از جمله ظهور که یکی از افعال مهمی است که به وسیله امام علیه السلام در حوادث ظهور واقع می‌شود، اینها فعل خدای متعال و صنع الهی است. منتهی امام در یک مقامی هستند که خدای متعال فعل خودش را به دست امام انجام می‌دهند. این نه به معنی حلول خدای متعال در امام هست، می‌دانید کفر است و هیچ شیعه‌ای به آنها معتقد نیست. نه به معنی اتحاد خدا با امام هست، اینها نیست ولی همینطور که مکرر عرض کردیم در دعای ماه رجب که شاید از امام عصر (ارواحنا فداه) باشد و مرحوم محدث قمی هم نقل کردند، شأن امام این است «و آیاتک و مقاماتک التی لا تعطیل لها فی کل مکان» امام آن آیه الهی است که در هر مکانی باشد این آیه هست. تعطیل بردار نیست! «یعرفک بها من عرفک» هرکس خدا را می‌شناسد با امام می‌شناسد. چه ملائکه، بالا و پایین، اولیاء و انبیاء، از این طریق می‌‌رسند. «لا فرق بینک و بینها الا انهم عبادک و خلقُک» فرقی بین امام و خدا نیست الا اینکه امام مخلوق به عبد است. خدای متعال معبود است. این تمام فرق است! لذا بین غلو و تقصیر حرکت می‌کنیم اگر این جمله را انکار کردید «لا فرق بینک و بینها» مبتلا به تقصیر و کوتاهی در معرفت امام می‌شود. امام را از خدا جدا می‌کند. اگر آن طرف را توجه نکرد «الا انهم عبادک و خلقُک» مبتلا به غلو و افراط می‌شود. عیاذ بالله نسبت خدایی به امام می‌دهد. پس توجه به این نکته که امام ید الله است، عین الله است. هرکاری در عالم انجام شود به وسیله صنع خداست. ما امام را مستقل از خدای متعال نمی‌بینیم که برای امام یک صنعی قائل باشیم. آنچه واقع می‌شود فعل خداست که به دست امام واقع می‌شود. در دعاها این را می‌بینیم.
«اظهر به دین نبیک» خدایا دین پیغمبرت را به وسیله او اظهار کن. خدایا سران کفر را به وسیله حضرت سرکوب کن. پس خیلی از نکاتی که در دعاهای برای امام زمان هست همین است. آنچه ما طلب می‌کنیم فعل خداست، می‌گوییم: خدایا تو عدل را در زمین ظاهر کن. «اظهر به العدل» خدایا تو عدل را ظاهر می‌کنی. کار تو است اما وسیله امام است. اگر در دعاها ظهور را می‌خواهیم، ظهور فعل خداست. صنع الهی است. منتهی از مجرای ولی خدا و خلیفه خدا در عالم واقع می‌شود. یک نکته که در خیلی از دعاهای در باب حضرت باید به آن توجه شود که خدای متعال صنع خودش را به وسیله امام انجام می‌دهد. از بین بردن بساط ظلم و برپا شدن بساط عدل، اقامه دین، احیای عالم، نورانی شدن عالم فعل خداست. «اشرقت الارض بنور ربها» زمین با نور الهی روشن می‌شود، اما این نور رب از طریق امام در عالم ساطع می‌شود. خدای متعال «اعْلَمُوا أَنَّ اللَّهَ يُحْيِ الْأَرْضَ بَعْدَ مَوْتِها» (حدید/17) خدای متعال زمین را بعد از مرگ زنده می‌کند اما واسطه این احیاء امام علیه السلام است. این نکته اول در باب دعا بود که توجه به آن ضروری است. این همه فعل که از خدای متعال می‌خواهیم که به وسیله امام ظاهر شود فعل الهی است. معنی دعای افتتاح هم همین است.
در دعای افتتاح از خدای متعال تقاضا می‌کنیم «اللهم اظهر به دینک و سنة نبیک» خدایا دین خودت و سنت پیامبر را به وسیله حضرت اظهار کن. «اللَّهُمَّ الْمُمْ بِهِ شَعَثَنَا، وَ اشْعَبْ بِهِ صَدْعَنَا» خدایا پراکندگی‌های ما را تو به وسیله امام جمع کن. «وَ ارْتُقْ بِهِ فَتْقَنَا، وَ كَثِّرْ بِهِ قِلَّتَنَا» کمی ما را به وسیله او زیاد کن. پس آنچه در عالم واقع می‌شود، چه افعال بزرگ، چه افعال کوچک به وسیله امام است. نکته دوم در باب دعا برای امام زمان علیه السلام که قابل تأمل هم هست، این است که آنچه به ما از خیرات در عالم می‌رسد باید توجه داشته باشیم به واسطه امام علیه السلام به ما هست. هرچه به ما می‌رسد، ما بدون امام اندک هستیم. بدون امام ذلیل هستیم. در دعای ابوحمزه به خدای متعال عرض می‌کنیم «أنا القلیل الذی کثرته» من آن کمی هستم که تو زیادش کردی، «أنا ضعیف الذی قویته، أنا ذلیل الذی اعطیته و المذنب الذی سترته» من آن عریانی هستم که تو مرا پوشاندی. چه پوشاندن ظاهری و چه پوشاندن باطنی، او ستار العیوب است. اگر پرده را بردارند ما عریان هستیم. من آن تشنه‌ای هستم که تو مرا سیراب کردی. ما بدون خدای متعال هیچ هستیم. منتهی نکته این است که آدم بفهمد این پوشش من از اوست. این موقعیت من از اوست. اگر قوت دارم از اوست. یعنی توجه به اینکه ما منهای خدای متعال هیچ هستیم، توجه به ضعف‌هایی که داریم و قوت‌هایی که خدای متعال به ما کرده است. ما اندک هستیم و اگر خدای متعال این عدد را کنار ما نگذارد ما صفر هستیم. هرچه به ما عدد داده می‌شود از ناحیه حضرت حق است. هرچه خدای متعال به ما می‌دهد به واسطه امام است. خدایا «وَ أَعْزِزْ [أَعِزَّ] بِهِ ذِلَّتَنَا» خدایا ذلت ما را به دست او به عزت برسان. «وَ كَثِّرْ بِهِ قِلَّتَنَا» خدایا کمی ما را به وسیله او زیاد کن. صنع، صنع خداست. ما بدون خدای متعال هیچ هستیم و هرچه به ما می‌رسد از طرف خدای متعال است و هرچه هم خیر به ما می‌رسد واسطه‌اش اوست. «وَ فُكَّ بِهِ أَسْرَنَا» خدایا ما اسیر هستیم. خدای متعال به وسیله امام ما را آزاد می‌کند.
در دعاهای ماه رمضان دعایی که مکرر تکرار می‌شود، «خلصنا من النار»، «عتق» یعنی آزاد شدن. برده را وقتی آزاد می‌کنند به «عتق رقبه» تعبیر می‌کنند. «فَکُّ رقبه» حضرت فرمودند: عقبه ما هستیم و فکُّ رقبه» یعنی خودتان را از آتش نجات بدهید. انسان تا به امام نرسیده برده آتش است. خودش آتش را دوست می‌دارد. فقط انسان وقتی به امام می‌رسد از جهنم بدش می‌آید. تا به امام نرسیده ممکن است لذات و شهوات آدم را جلب کند، آدم مثل رقبه انسان اسیر شود. خدایا ما را از اسارت نجات بده، ما گرفتار آتش هستیم. گرفتار اولیای طاغوت هستیم، آنها ما را به عنوان عبد خودشان می‌خواهند بگیرند. شیطان می‌خواهد ما عبد او باشیم. شیطان می‌خواهد ما را به عنوان عبد بگیرد، بساطی پهن می‌کند ما را عبد خودش کند. امام هست که ما را از دست شیطان نجات می‌دهد. حضرت فرمود: وقتی پیغمبر خدا مبعوث شدند، پیغمبر صلی الله علیه و آله وسلم صدای ناله شیطان را شنیدم، حضرت فرمود: بعد از اینکه من مبعوث شدم دیگر مأیوس شده کسی او را بپرستد. رنجش از این است. «وَ أَنْجِزْ بِهِ مَوَاعِيدَنَا» وعده‌هایی که به ما دادی با او نقد کن و دعاهای ما را با او مستجاب کن. امام واسطه است. اگر دعایی مستجاب می‌شود به واسطه امام است. بنده‌ای آزاد می‌شود از جهنم در ماه رمضان یا غیر رمضان به واسطه امام است. این توجه که همه فیوضات الهی که باید به آن توجه کنیم به واسطه امام است. این یک خاصیتی دارد.
ما باید با امام همراهی کنیم. این همراهی، همراهی در دوره‌های هُدنه و     غربت و غیبت امام است و خیلی کار سختی است که انسان در دوران غیبت، در دورانی که به حسب ظاهر دوران باطل است، انسان از امام عدل جدا نشود، به طرف آنها نرود. این جاذبه‌هایی که شیطان درست می‌کند، ما را جذب نکند. قارون خودش را از حضرت موسی کند و به سمت فرعون رفت. خدای متعال می‌فرماید: آنقدر به او گنج دادیم که کلیدش و خزائنش را انسان‌های نیرومند به سختی می‌توانستند حمل کنند. وقتی اینها را به رخ قوم حضرت موسی می‌کشند، می‌گویند: «يا لَيْتَ لَنا مِثْلَ‏ ما أُوتِيَ‏ قارُونُ» (قصص/79) ای کاش ما هم طرف فرعون رفته بودیم. طرف شما آمدیم چه گیر ما آمده است؟ عبور از جاذبه‌ها بسیار سخت است. این دوران می‌گذرد و دوران غلبه و پیروزی می‌آید و در دوران غلبه و پیروزی کنار امام بودن سخت‌تر است. بخاطر اینکه امام کلمه سر خداست، یک افکارهایی انجام می‌دهد ما نمی‌فهمیم چیست. کنار امام ایستادن خیلی سخت است.
روایتی را در کافی دیدم، در جنگ حنین که دو ماه بعد از فتح مکه بلافاصله اتفاق افتاد و مسلمان‌ها لشگر فراوانی داشتند، در نهایت هم پیروز شدند. ابتدا دچار مشکل شدند، به جمعیت خودشان مغرور شدند و خدای متعال صحنه را بر آنها تنگ کرد و بعد با امدادهای الهی غلبه پیدا کردند. وجود مقدس نبی اکرم به واسطه امیرالمؤمنین کار را تمام کرد. بعد که این پیروزی حاصل شد     حضرت غنائم را تقسیم کردند. در این جنگ تازه مسلمان شده‌های مکه به سر کردگی ابوسفیان آمده بودند. حضرت غنائم را تقسیم کردند و یک سهم فراوانی به تازه مسلمان شده‌ها و ابوسفیان دادند و چیزی برای مسلمان‌های اهل مدینه و مهاجرین نبود. در روایت دارد دور سعد بن عباده بزرگشان جمع شدند و گفتند: از حضرت بپرسید: این تقسیم، تقسیم خداست یا تقسیم شماست؟ اگر تقسیم خداست ما راضی هستیم اما اگر تقسیم شماست، راضی نیستیم. با سعد بن عباده محضر حضرت آمدند. سعد بن عباده گفت: حرف انصار این است. حضرت سؤال کردند: حرف شما حرف این رئیس و بزرگ و سید شماست؟ گفتند: آقا بزرگ و سید ما شما هستی. خدا سید ماست. دو سه بار که تکرار شد، گفتند: حرف همین است. امام صادق فرمود: «این همه نورانیتی که خدا در جنگ بدر و احد و خیبر و صلح حدیبیه داده بود، از آنها گرفت.» پیغمبر خدا امین خداست. اولاً پیغمبر خدا را از خدا جدا می‌کند. کسی که «وَ ما يَنْطِقُ‏ عَنِ‏ الْهَوى‏» (نجم/3) «يَدُ اللَّهِ‏ فَوْقَ أَيْدِيهِم‏» (فتح/10) است، به پیغمبر هم اشکال می‌کردند و پیغمبر هم با شرح صدر تحمل کردند. پیغمبر خدا امین خداست. یعنی خدا همه کائنات را به پیغمبر داده تقسیم کند. امین خدا در عوالم است. امیرالمؤمنین قاسم الجنة و النار است. تقسیم کننده بهشت و جهنم خدا در بهشت و جهنم است. نبی اکرم ابوالقاسم و پدر این آقای بزرگوار هستند. زمام این عالم را خدا دست این آقا داده است. نتیجه این شد که حق وجود مقدس فاطمه زهرا سلام الله علیها را غصب کردند، خطبه خوانده و رو می‌کند به همین انصار و می‌گوید: شما دارای قدرت هستید. چرا در مقابل ظلم به من سکوت می‌کنید؟ این چشم‌پوشی نسبت به حق من چیست؟ احدی پاسخ نداد. اگر انسان توجه به این نکته پیدا کند که همه عالم به واسطه امام تقسیم می‌شود، به اذن الله مالک اوست. هرچه به ما می‌رسد از ناحیه او می‌رسد،    واسطه خیر ماست. دیگر نسبت به تقسیم‌های کوچک و کم اهمیت به امام اعتراض نمی‌کند.
خدای متعال اینقدر غیبت را طول داده که مؤمنینی که دور حضرت هستند خالص شدند، به این راحتی شک و تردید نمی‌کنند. وجود مقدس نبی اکرم با امیرالمؤمنین نزد انصار رفتند. شروع کردند از نعمت‌هایی که خدا به واسطه پیغمبر خدا به آنها داده گفتند. شما با هم جنگ نداشتید؟ شما در بدر و احد آمدید به من کمک کردید. شما با هم جنگ نداشتید به واسطه من خدا بین شما صلح درست کرد؟ شرمنده شدند و اشکشان جاری شد. آن غفلت موجب می‌شود وقتی اسب و شتر تقسیم می‌شود، آدم می‌گوید. حضرت فرمودند: شما به من حقی دارید. وقتی آمدم شما به من کمک کردید و من منکر نیستم. شما اموالتان را تقسیم کردید. شما بخاطر من گرسنه ماندید. یکی یکی حضرت شمردند. بعد حضرت فرمودند: حالا من یک تقسیم کردم. حضرت خضر کشتی را سوراخ کرد. حضرت موسی اشکال کرد، فرمود: من این کشتی را سوراخ کردم که پادشاه نگیرد. مالشان برایشان بماند و محفوظ شود. حضرت فرمود: من یک تقسیمی کردم شما ببینید عادلانه هست یا نیست؟ الآن اهل مکه چطور به مکه برمی‌گردند؟ با اسب و شتر، شما هم با من به مدینه برمی‌گردید. این تقسیم بدی است؟ پیغمبر یک نگاه دارد، آنها یک نگاه دارند.
این دعاهایی که برای حضرت می‌کنیم یکی از خاصیت‌هایش این است که موقعیتی به ما می‌دهد، خودمان را همیشه تحت حمایت حضرت می‌بینیم. احساس می‌کنیم همه حیات ما از اوست. دیگر چانه زدن سر این چیزها با حضرت درست نیست. آنوقت نسبت به فعل امام اعتراض نخواهیم داشت. حمد الهی اینطور است. ما خودمان را ذیل حضرت حق می‌بینیم. دیگر مریض هم شدیم الحمدلله می‌گوییم. خدایا تو را بر بیماری‌ات بیشتر شکر کنم یا بر سلامت؟ ولی اگر انسان احساس کرد اعوذ بالله خدا زور می‌گوید، نمی‌تواند تحمل کند. پس دومین نکته‌ای که در این دعا هست، همه فیوضاتی که به ما می‌رسد از امام است. کما اینکه همه شرور از ائمه نار است. «فکَّ به أسرنا» یعنی ما را از دست آنها نجات بده. «وَ كَثِّرْ بِهِ قِلَّتَنَا» یعنی آنها ما را کم کردند. دار بائر کویر است، چیزی در آن سبز نمی‌شود. همه چیز کم می‌شود به جای اینکه اضافه شود. بر خلاف وادی ولایت امام است که دار دایر است، یک گندم می‌اندازی یک خوشه می‌شود و بعد یک مزرعه بزرگ می‌شود. اینجا همه چیز در وادی ولایت امام افزایش پیدا می‌کند و در وادی ائمه جور همه چیز کم می‌شود. بی برکت می‌شود. معدن برکت هستند. آن طرف هرچه هست بی برکت است. این طرف با برکت است. آنجا یک عمر نمازش هم به درد نمی‌خورد. یک ذکر کنار امام می‌گویی تبدیل به اشجار بهشتی می‌شود. توجه به این نکته که همه شئون از امام است. آنوقت در این دعا به ما کمک می‌کند که خدایا ما را نجات بده، کم ما را زیاد کن، ما را عزیز کن. مؤمن وقتی در دولت باطل قرار می‌گیرد، ذلیل می‌شود. یک ذلت ظاهری حاصل می‌شود، این با امام رفع می‌شود.
نکته سوم در این دعا این است که فیوضاتی که از امام به ما می‌رسد، فیوضات ظاهری و باطنی است، این دعاها را فقط در حد ظاهر نبینیم. «فکَّ به أسرنا» که می‌گوییم فقط نگوییم یک اسیری داریم تو آزادش کن. گناه، اسارت در دست جهنم است. آدم از گناه لذت می‌برد، عبد جهنم می‌شود. منتهی باطن مؤمن آزاد است، چون مؤمن است ولی ممکن است قوایش اسیر شوند. لذا در صراط وقتی می‌خواهد در قیامت عبور کند، بعضی هستند می‌افتند آتش بهره خودش را از آنها می‌گیرد و بعد ادامه راه را می‌روند. این گناه بهره آتش است. آدم اسیر آتش می‌شود. پس فیوضاتی که در این دعاها می‌رسد ظاهری معنا نکنید. ما یک ذلت ظاهری داریم، دولت جور می‌آید ذلت ظاهری پیدا می‌کنیم. یک ذلت باطنی هم پیدا می‌شود. آدم را محدود و اسیر می‌کنند. آدمی که اسیر دنیا است ذلیل است. طوفان‌ها مؤمن را تکان نمی‌دهند و مثل کوه است. در دولت باطل می‌بینی یکوقت کاری سر آدم می آورند و با پر کاه به حرکت درمی‌آورند و سبک می‌کنند. تعریفت می‌کنند، تهدیدت می‌کنند، فرعون وقتی به سحره خودش می‌گوید: بروید با حضرت موسی بجنگید، می‌گویند: به ما مزد هم می‌دهید؟ می‌گوید: بله، «نَعَمْ وَ إِنَّكُمْ لَمِنَ الْمُقَرَّبِينَ‏» (اعراف/114) به من نزدیک می‌شوید. برای اینکه یک پرده به فرعون نزدیک شود، حاضر است با پیامبر خدا بجنگد. ولی وقتی با موسی کلیم برخورد می‌کنند، به این نفس احیاء می‌شوند، می‌گوید: شما را وسط نخلستان‌ها به دار می‌کشم و رد شما را گم می‌کنم. «فَاقْضِ ما أَنْتَ قاض‏» (طه/72)     هرکاری می‌خواهی بکن. «ٍإِنَّما تَقْضِي هذِهِ الْحَياةَ الدُّنْيا» این همان آدمی قبلی است؟ فقط در این دنیا دست تو می‌رسد. کسی که به ولی خدا رسید دیگر در دنیا نیست. پایش در دنیاست، این عزت است. پس آن طرف یک ذلت ظاهری و ذلت باطنی ایجاد می‌شود. حتی آن کسی هم که کنار فرعون و در کاخ فرعون است، ذلیل باطنی است. وقتی به امام می‌رسی هم ذلت ظاهری می‌رود و هم ذلت باطنی. امام وقتی ظهور می‌کنند ذلت ظاهری مؤمنین از بین می‌رود و کل بساط جمع می‌شود. آن ذلت ظاهری هم از عالم جمع می‌شود.
این نعمت‌ها را ظاهری معنا نکنیم، اینهایی که در این دعاها می‌خوانیم. ظاهری و باطنی هردو، توجه داشته باشیم که خیلی از این گرفتاری‌هایی که در آن دعاها ذکر می‌شود، گرفتاری‌هایی است که به دست ائمه جور درست شده است. گره‌های کوری است که آنها زدند و فقط هم به دست امام باز می‌شود. باز شدن این گره‌های کور دشوار است. خدای متعال این ذخیره الهی را گذاشته، همه گره‌های کوری که فراعنه از اول تاریخ در کار عالم زدند، همه درهایی که بستند را حضرت باز می‌کند. باید دولت کریمه بیاید. ما دو تا دولت داریم، دولت لئیم آدم‌ها را ذلیل می‌کند. مریدهای خودش را هم ذلیل می‌کند. یک موقع کسی به من می‌گفت: ببین در چین چطور آدم‌ها را جمع و جور می‌کنند؟ یک مشت آدم در ایران را نمی‌شود جمع کرد! گفتم: در روایت گوسفند تعبیر به مؤمن شده است، دست یک چوپان بدهی، یک چوپان یک گله گوسفند را می‌برد. اما یک قلاده شیر را ده نفر هم نمی‌توانند ببرند. به راحتی نمی‌شود مؤمن را جمع و جور کرد. با امام هست که تفرق‌ها جمع می‌شود. گرفتاری‌هایی که داریم، ذلت ما، فقر ما، بدهی‌های ما، همه ناشی از جریان باطل در مقابل امام در عالم هست. بساط ذلت است، بساط فقر است، «وَ يَمْنَعُونَ‏ الْماعُونَ» (ماعون/7) آنهایی که آن طرف هستند و امام را تکذیب می‌کنند، «أَ رَأَيْتَ الَّذِي يُكَذِّبُ بِالدِّينِ» (ماعون/1) معنای این تکذیب امام است. «یمنعون الماعون» آب از دستشان نمی‌چکد. ممکن است نمازش هم نماز نباشد، اهل ریا باشد. پس این شروری که در این دعا بحث می‌شود شروری است که ناشی از ائمه نار است. یک جاهایی هم ما دست داریم و خدای نکرده یک گناه و غفلتی است و از امام فاصله گرفتیم.
نکته دیگری که در دعا برای امام قابل تأمل است، این است که خیلی از فیوضاتی که از امام به ما می‌رسد فیوضات فردی است. آدم در خلوت فردی خودش هم می‌تواند از امام بگوید ولی یک فیوضاتی جمعی است. شما اگر بخواهید بجنگید یک لشگر نیاز دارید. با یک سرباز آماده نمی‌شود جنگید. اگر من آماده بودم و لشگر آماده نشد، این لشگر حمله نمی‌کند. در مقابل فیوضات فردی، فیوضات اجتماعی است که از طریق جمع به ما می‌رسد و تا جمع نباشد این فیض واقع نمی‌شود. آنچه در دعای افتتاح و دیگر دعاها آمده است، خیلی‌ها فیوضات جمعی است. ذیل دعای یونس بن عبدالرحمان که بعد از دعای عهد محدث قمی نقل کردند، یک جمله‌ای دارد که خدایا من از سستی و تنبلی نجات بده، «و جعلنا ممن تنتصر به لدینک» ما را از کسانی قرار بده که دینت را به وسیله آنها یاری می‌کنی و موجب عزت و نصرت ولی‌ات باشی. این هم فردی و هم جمعی است. اگر ما جمعی بودیم که برای ظهور آماده بودیم، خدای متعال به وسیله ما کمک می‌کند و ممکن است ما یاران ظهور حضرت شویم و الا ما را تبدیل می‌کند. اگر بنا شد جمع آماده نباشند، استبدال می‌شود. من هم آماده باشم دیگر ظهور واقع نمی‌شود. خیلی از فیوضاتی که می‌رسد جمعی است. لذا اینکه ما جمعی دعا می‌کنیم یک نکته این است که خیلی از حاجاتی که ما می‌خواهیم حاجات جمعی است. خدایا امام زمان را برسان، ما یاران ظهور حضرت باشیم. اگر بخواهد ظهور واقع شود باید همه جامعه مؤمنین ظرفیت پیدا کنند و کوتاهی نکنند و الا کوتاهی شود، من تنها هم آماده باشم، با من که ظهور واقع نمی‌شود.
شریعتی: شاید همین‌جاست که حضرت به شیخ مفید نوشتند که اگر شیعیان ما در اجرای عهدی که با ما بسته بودند، همدل و هم پیمان می‌شدند، هیچوقت توفیق زیارت ما از ایشان سلب نمی‌شد.
حاج آقای میرباقری: شاید مقصود از زیارت هم ظهور باشد. خیلی از دعاهای برای زیارت، مقصود ظهور است. بنابراین باید خودمان را در دعاهایی که برای امام زمان می‌کنیم، دعای برای جمع کنیم. تکی برای خودت دعا کنی، خیلی از حاجت‌ها تکی داده نمی‌شود. «اللهم اغن کل فقیر» این ظهور است. اگر تحول جمعی اتفاق نیافتد ممکن است استبدال شود. این جمع بروند و یک جمع دیگر بیایند. ما باشیم یا نباشیم، یکوقت دیدی توفیق از دست رفت. توجه به اینکه دعاهایی که برای امام زمان هست، خیلی‌هایش دعا برای جمع است. چون این جمع باید حول امام شکل بگیرد تا ما بتوانیم برسیم. این مضمون اجمالاً سه چهار نکته‌ای بود که در فهم کلی این دعاهایی که برای حضرت هست، قابل توجه است.
شریعتی: خیلی نکات خوبی را شنیدیم. از مشهدالرضا مهمان همه دوستان خوب روزه‌دار هستیم. انشاءالله این لحظات پایانی ماه مبارک رمضان به برکت علی بن موسی الرضا لحظات پر خیر و برکتی باشد. «اللهم لا تجعلها آخر العهد من صیامنا أیاه فان جعلته فاجعلنی مرحوماً و لم تجعلنی محروما» خدایا به امام رضا قسمت می‌دهیم این رمضان آخرین رمضان عمر ما نباشد و اگر بود ما را ببخشی و بیامرزی و مورد رحمت تو قرار بگیریم. نه اینکه از این همه فیوضات محروم شویم. امروز صفحه 350 قرآن کریم، آیات ابتدایی سوره مبارکه نور در سمت خدا تلاوت خواهد شد. قرار هست از مراقبت‌های این ساعات و این ایام برای ما بگویند که انشاءالله مهیا شویم برای عید بزرگ فطر که عید بندگی و پاداش است.
«بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمنِ الرَّحِيمِ‏، سُورَةٌ أَنْزَلْناها وَ فَرَضْناها وَ أَنْزَلْنا فِيها آياتٍ بَيِّناتٍ لَعَلَّكُمْ تَذَكَّرُونَ «1» الزَّانِيَةُ وَ الزَّانِي فَاجْلِدُوا كُلَّ واحِدٍ مِنْهُما مِائَةَ جَلْدَةٍ وَ لا تَأْخُذْكُمْ بِهِما رَأْفَةٌ فِي دِينِ اللَّهِ إِنْ كُنْتُمْ تُؤْمِنُونَ بِاللَّهِ وَ الْيَوْمِ الْآخِرِ وَ لْيَشْهَدْ عَذابَهُما طائِفَةٌ مِنَ الْمُؤْمِنِينَ «2» الزَّانِي لا يَنْكِحُ إِلَّا زانِيَةً أَوْ مُشْرِكَةً وَ الزَّانِيَةُ لا يَنْكِحُها إِلَّا زانٍ أَوْ مُشْرِكٌ وَ حُرِّمَ ذلِكَ عَلَى الْمُؤْمِنِينَ «3» وَ الَّذِينَ يَرْمُونَ الْمُحْصَناتِ ثُمَّ لَمْ يَأْتُوا بِأَرْبَعَةِ شُهَداءَ فَاجْلِدُوهُمْ ثَمانِينَ جَلْدَةً وَ لا تَقْبَلُوا لَهُمْ شَهادَةً أَبَداً وَ أُولئِكَ هُمُ الْفاسِقُونَ «4» إِلَّا الَّذِينَ تابُوا مِنْ بَعْدِ ذلِكَ وَ أَصْلَحُوا فَإِنَّ اللَّهَ غَفُورٌ رَحِيمٌ «5» وَ الَّذِينَ يَرْمُونَ أَزْواجَهُمْ وَ لَمْ يَكُنْ لَهُمْ شُهَداءُ إِلَّا أَنْفُسُهُمْ فَشَهادَةُ أَحَدِهِمْ أَرْبَعُ شَهاداتٍ بِاللَّهِ إِنَّهُ لَمِنَ الصَّادِقِينَ «6» وَ الْخامِسَةُ أَنَّ لَعْنَتَ اللَّهِ عَلَيْهِ إِنْ كانَ مِنَ الْكاذِبِينَ «7» وَ يَدْرَؤُا عَنْهَا الْعَذابَ أَنْ تَشْهَدَ أَرْبَعَ شَهاداتٍ بِاللَّهِ إِنَّهُ لَمِنَ الْكاذِبِينَ «8» وَ الْخامِسَةَ أَنَّ غَضَبَ اللَّهِ عَلَيْها إِنْ كانَ مِنَ الصَّادِقِينَ «9» وَ لَوْ لا فَضْلُ اللَّهِ عَلَيْكُمْ وَ رَحْمَتُهُ وَ أَنَّ اللَّهَ تَوَّابٌ حَكِيمٌ «10»
ترجمه: به نام خداوند بخشنده مهربان‏. (اين) سوره‏اى است كه آن را نازل كرديم و (عمل به) آن را واجب كرديم و در آن آياتى روشن فرستاديم. شايد شما متذكّر شويد. هر يك از زن و مرد زناكار را صد تازيانه بزنيد. و اگر به خدا و روز قيامت ايمان داريد، در اجراى حكم خدا نسبت به آن دو گرفتار دلسوزى نشويد و هنگام كيفر آن دو، گروهى از مؤمنان حاضر و ناظر باشند. مرد زناكار، جز با زن زناكار يا مشرك ازدواج نكند. و زن زناكار جز مرد ناكار يا مشرك را به همسرى نگيرد. واين (زناشويى) بر مؤمنان حرام است.و كسانى كه به زنان پاكدامن وشوهردار نسبت زنا مى‏دهند و چهار شاهد نمى‏آورند، پس هشتاد تازيانه به آنان بزنيد و گواهى آنان را هرگز نپذيريد و آنان خود فاسقند. مگر كسانى كه پس از آن (تهمت زدن) توبه كنند و در مقام اصلاح (و جبران) برآيند، كه قطعاً خداوند آمرزنده و مهربان است. و كسانى كه به همسران خود نسبت زنا دهند، و جز خودشان شاهدى نداشته باشند، گواهى هر يك از آنان چنين است كه چهار مرتبه به خدا سوگند ياد كند كه از راستگويان است. و پنجمين‏بار (بگويد:) لعنت خدا بر او اگر از دروغگويان باشد! و عذاب (سنگسار) را از آن زن دفع مى‏كند، اينكه او (در مقام دفاع) چهار بار به خدا قسم بخورد شوهرش (در اين نسبتى كه به او مى‏دهد) از دروغگويان است. و مرتبه پنجم (بگويد:) غضب خدا بر او باد اگر شوهرش از راستگويان باشد. و اگر فضل و رحمت خداوند بر شما نبود، و اينكه خداوند توبه‏پذير و حكيم است. (رسوا مى‏شديد و نظام خانوادگى شما مختل مى‏شد).
شریعتی:
صحن تو و حریم تو و بارگاه تو *** هر حاجت نگفته گمانم روا شود
انشاءالله به زودی زود زیارت حضرت رضا نصیب شما شود. نایب الزیاره و دعاگوی همه شما هستیم. این عهد همیشگی سمت خدایی‌هاست که در مشاهد مشرفه برای هم دعا کنیم. برای همه مردم هر حاجت و خواسته‌ای دارند، انشاءالله امام رضا علیه السلام واسطه شوند که خداوند حاجات همه را برآورده کند. در آستانه عید سعید فطر هستیم، دوست داریم از اعمال امروز و امشب و مراقبت‌های این ایام بشنویم. اگر نکته‌ای از دعای افتتاح باقی مانده بفرمایید.
حاج آقای میرباقری: در دعای افتتاح نکاتی را عرض کردم که گرفتاری‌های باطنی ما که ما یک ذلت باطنی داریم با امام رفع می‌شود. یک گرفتاری هم داریم که دستگاه ظلمه و دشمنان نبی اکرم در تاریخ برپا کردند. آن گرفتاری‌ها هم در این دعا هست و با حضرت رفع می‌شود. دو چیز اینجا مطرح است یکی رغبت در دولت حضرت است، «اللَّهُمَّ إِنَّا نَرْغَبُ إِلَيْكَ فِي دَوْلَةٍ كَرِيمَةٍ» دولت کریم است. گاهی دولت لئیم است. اگر به انسان چیزی هم برسد، انسان به لئامت می‌رسد. دولت که کریم شد، همه فیوضات ظاهری و باطنی کریمانه است. «تُعِزُّ بِهَا الْإِسْلامَ وَ أَهْلَهُ وَ تُذِلُّ بِهَا النِّفَاقَ وَ أَهْلَهُ وَ تَجْعَلُنَا فِيهَا مِنَ الدُّعَاةِ إِلَى طَاعَتِكَ» ما در آن دولت جزء دعوت کننده‌های به بندگی باشیم. رغبت در دولت حضرت یک مورد این است. دوم یک شکایتی است که این شکوه باید در انسان پیدا شود، مکرر در دعاها آمده است. اگر اهل این شکوه نشدیم، ممکن است به ما نصرتی نرسد. احساس فقدان بکنیم. احساس کنیم پیامبر و حجتش نیست، در بین ما چیزی نیست. احساس نکنیم الحمدلله همه چیز در حال گذر است. احساس کمبود در همه چیز کنیم! مؤمنین با همه امکاناتی که در دوران غیبت خدای متعال به آنها می‌دهد، این خلأ را باید احساس کنند که بدون امام کار جلو نمی‌رود. این معنای تنبلی و کار خود به امام واگذار کردن نیست، کار خودمان را باید انجام بدهیم و منتظر فرجی باشیم که امام است. «فَقْدَ نَبِيِّنَا وَ غَيْبَةَ إِمَامِنَا [وَلِيِّنَا] وَ شِدَّةَ الزَّمَانِ عَلَيْنَا وَ وُقُوعَ الْفِتَنِ بِنَا وَ تَظَاهُرَ الْأَعْدَاءِ عَلَيْنَا وَ كَثْرَةَ عَدُوِّنَا وَ قِلَّةَ عَدَدِنَا» شش مورد هست که اگر کسی این شش مورد را ندید به آن نقطه‌ای نمی‌رسد که شکوا پیدا کند. این شکوه از خدا نیست. سنت و ابتلاء است. اگر این شش مورد که ذکر شده را احساس بکند و به یک شکوایی برسد، آنوقت از خدای متعال می‌خواهد که خدایا به سرعت کار را حل بکن. آن فتحی که خدا در سوره فتح از آن صحبت می‌کند، در نماز استغاثه امام زمان رکعت اول سوره فتح مستحب است و رکعت دوم سوره نصر مستحب است. باطن این فتح و نصر امام زمان است. باطنش ظهور است. لذا هردو سوره، سوره‌ی امام زمان است. انشاءالله خدای متعال این عید را عید ظهور امام زمان قرار بدهد و ما را جزء یاران حضرت قرار بدهد.
ماه رمضان دارد تمام می‌شود. این سفره که ظرف نزول قرآن و ولایت است تمام می‌شود. می‌شود به نور قرآن و هدایت و شفاء قرآن برسیم. در رمضان باید روح انسان سالم شده باشد. در بازار عطرفروش‌ها آدم بوی عطر می‌گیرد. در ماه رمضان باید رفتار و اخلاق آدمی ماه رمضانی شود. هیچکس وارد ماه رمضان نمی‌شود که دست خالی برگردد. از جلوه‌های امام است. اگر شدیم التماس کنیم به خدا که برای ما نگه دارد و تلاش کنیم در طول سال حفظش کنیم. این محاسبه و مراقبه می‌خواهد و الا از دست می‌رود. اگر خدای نکرده از قافله جا ماندیم، در دعای وداع امام سجاد ببینید، باید آدم امیدش به فضل خدا باشد. باید قلباً پشیمان باشم و واقعاً عذرخواهی کنم و به فضل خدا چشم بدوزم و از خدا بخواهم این مهمان عقب افتاده را دستگیری کند، همه فیوضات این ماه که به خوب‌ها دادی را به من هم بده، در روایت دارد خدا به بعضی روز قیامت می‌دهد، می‌گویند: خدایا ما عمل کردیم به این‌ها چرا دادی؟ می‌گوید: اینها هم خواستند. گدایی بلد بودند. بخواهیم که خدای متعال ضعف ما را جبران کند. لطف خدا را ببینیم و ضعف خودمان را بفهمیم. از دو چیز غفلت نکنیم، شب عید فطر شب عجیبی است. به اندازه‌ای که خدا در کل ماه از جهنم آزاد می‌کند، امشب آزاد می‌کند. جهنم یعنی ولایت اولیای طاغوت، در محیط ولایت امیرالمؤمنین می‌روی، نجات از جهنم و ورود به بهشت یعنی این، امشب یک چنین شبی است، خدای عیدی می‌دهد و ما را از ولایت ائمه جور در می‌آورد و در محیط ولایت حضرت می‌رویم. شب زیارت مخصوص امام حسین هم هست. آنهایی که از قافله جا ماندند خودشان را به امام حسین برسانند. اشک برای امام حسین بریزند، امام رضا فرمود: همه گناهانشان پاک می‌شود. در دعای وداع می‌گوید: خدایا مرا به ماه رمضان بعدی برسان و به من توفیق بده طوری باشم که از ماه رمضان بعدی غافل نباشم. امروز خودمان را برای ماه رمضان بعدی مهیا کنیم که در دعاهای وداع ماه رمضان آمده است. یکی توجه به فطر و یکی توجه به ماه رمضان بعدی.
شریعتی: دعا بفرمایید و آمین بگوییم.
حاج آقای میرباقری: خدایا این سال را سال ظهور امام زمان عجل الله تعالی فرجه الشریف قرار بده. ما را از یاوران حضرت قرار بده. اسلام و اسلامیان را در پناه حضرت محفوظ بدار. دشمنان حضرت را ریشه‌کن بفرما. ملت عزیز ایران را به توفیقات روز افزون موفق بدار. خدایا به محمد و آل محمد آنچه در این ماه به اولیائت عنایت می‌کنی، به یکایک ما عنایت بفرما. شهدای بزرگوار و امام ما را با انبیاء و اولیائت محشور بفرما.
شریعتی: این آخرین پنج‌شنبه‌ای بود که خدمت حاج آقای میرباقری عزیز هستیم. در محضر امام رضا از ایشان دعوت می‌کنیم که انشاءالله یک روز ثابت در هفته خدمتشان باشیم و از محضر پر فیض ایشان استفاده کنیم. سلام آخر امروز را می‌خواهم از طرف همه نوجوانان روزه اولی و همه آنهایی که بانی شدند در طرح زیارت اولی‌ها به امام رضا بدهم، انشاءالله خداوند به همه آنها خیر بدهد و به زودی به پابوس امام هشتم مشرف شوند.
«والحمدلله رب العالمین و صلی الله علی سیدنا محمدٍ و آله الطاهرین»

پایگاه اطلاع رسانی هیات رزمندگان اسلام

برای دریافت فایل صوتی اینجا کلیک نمایید

بازدیدها: 652