پایگاه اطلاع رسانی هیات رزمندگان اسلام هیات رزمندگان اسلام , سایت هیات رزمندگان اسلام , پایگاه اطلاع رسانی هیات رزمندگان اسلام , هیات , سایت هیات , هیئت رزمندگان , هیئت رزمندگان اسلام
فاطمه ی زهرا سلام الله علیها، جلوۀ آیات الهی
در مقالۀ پیشین با عنوان «فاطمه ی زهرا سلام الله علیها در کلام خداوند یکتا» به مواردی از آیات الهی و کلام معصومین در تفسیر آنها اشاره داشتیم که نشانگر عظمت و رفعت مقام حضرت زهرا سلام الله علیها بود. باهم ادامۀ آن مطالب را پیگیر می شویم.
۱۴- فاطمه علیها السّلام، مبرّا از هر ناپاکی
آیۀ تطهیر در خانه امّ سلمه بر پیامبر صلّی الله علیه وآله فرستاده شد: «خداوند می خواهد که پلیدی و گناه را از شما اهل بیت دور کند و شما را کاملاً پاک سازد»(۳۱). علّت نزول آن نیز چنین است که پیامبر خدا، امیرمؤمنان علی علیه السّلام، فاطمه، حسن و حسین علیهم السّلام را فراخواند. عبایی را روی آنها کشید و وقتی هر پنج نفر زیر عبا قرار گرفتند، فرمود: «بار خدایا! اینان اهل بیت من هستند. پس آلودگی و ناپاکی را از ایشان دور ساز و پاک و پاکیزه بگردانشان».(۳۲)
زمخشری می نویسد: رسول خدا، عبای پشمینه سیاه رنگی بر دوش داشت. وقتی امام حسن علیه السّلام به محضرش شرفیاب شد، پیامبر وی را به زیر عبای خود فراخواند. پس از مدتی امام حسین علیه السّلام آمد، او را نیز بدانجا فراخواند. پس از وی فاطمه علیها السّلام و سپس امیرمؤمنان علیه السّلام آمد و به زیر عبای رسول الله صلوات الله علیه وآله رفتند. پس از آن، پیامبر فرمود: «انما یرید الله لیذهب عنکم الرجس اهل البیت…»(۳۳)
ابوسعید خدری تصریح می کند: این آیه در شأن پیامبر خدا، علی، فاطمه، حسن و حسین علیهم السّلام نازل شده است.(۳۴) امّ سلمه نیز بدین مطلب تصریح دارد.(۳۵) ابن حجر هیثمی نیز اذعان می کند که اکثر مفسّران بر این عقیده اند که آیه ی تطهیر در شأن علی، فاطمه، حسن و حسین علیهم السّلام نازل شده است.(۳۶)
۱۵- فاطمه علیها السّلام، بهترین الگو
خداوند به پیامبر خویش می فرماید: «خانواده ات را به نماز فرمان بده و بر آن پایدار باش.»(۳۷) در این زمینه می نویسند: از زمانی که این آیه نازل شد، پیامبر خدا پیوسته، هنگام نماز، بر در خانۀ علی و فاطمه علیهما السّلام حاضر می شد و می فرمود: «خداوند، شما را رحمت کند؛ هنگام نماز است. به درستی جز این نیست که خداوند می خواهد پلیدی و ناپاکی را از شما اهل بیت دور کند.(۳۸)»(۳۹).
پیامبرخدا صلوات الله علیه وآله با عبارات «خداوند می خواهد پلیدی را از شما اهل بیت دور کند»، به همگان فهماند که آیه تطهیر، در شأن اهل بیت است و علّت دعوت به نماز، بی تفاوتی علی و فاطمه به عبادت نیست، بلکه از باب الگودهی به مسلمانان است و آن دو بزرگوار، مبرّا از هر قصور و تقصیری در اجرای دستورهای الهی اند. برخی از اصحاب در این رابطه نقل می کنند: پیامبر، نه ماه پی در پی این کار را انجام داد.(۴۰)
۱۶- پاداش بیکران برای فاطمه علیها السّلام
صادق آل محمّد علیهم السّلام نقل می فرمایند: رسول خدا صلّی الله علیه وآله وارد خانۀ فاطمه شد. در حالی که فاطمه لباس خشنی از پشم شتر بر تن داشت، با یک دست، آسیاب می کرد و با دست دیگر، کودکش را شیر می داد. با مشاهده ی این وضعیت، اشک از چشمان پیامبر سرازیر شد. فرمود: «دخترم! تلخی دنیا را در برابر شیرینی آخرت تحمّل کن؛ زیرا خداوند این آیه را بر من نازل کرده است: به زودی پروردگارت آن قدر به تو عطا خواهد کرد که خشنود شوی(۴۱).»(۴۲)
۱۷- سربلند از امتحان الهی
عبدالله بن مسعود در تفسیر این آیه که می فرماید: «امروز آنها را به سبب صبر و استقامتشان پاداش بخشیدم. آنها پیروز و رستگارند»(۴۳)، می گوید: یعنی امروز به سبب اینکه علیّ بن ابی طالب، فاطمه، حسن و حسین علیهم السّلام بر طاعت، گرسنگی، فقر، و امتحانات الهی در دنیا صبر پیشه کردند، بهشت را بدانان پاداش دادم و به درستی که آنها رستگار و سربلند از حساب و کتاب الهی هستند.(۴۴)
۱۸- اسوۀ ایثار و اخلاص
امام حسن و امام حسین علیهما السّلام در خردسالی بیمار شدند. رسول الله صلّی الله علیه وآله همراه جمعی از یاران خویش به عیادت آنها آمدند. سپس به علی علیه السّلام فرمودند: ای اباالحسن! خوب است برای شفای دو فرزند خویش، نذری کنی. از این رو، حضرت علی و حضرت فاطمه علیهما السّلام و فضّه ی خادمه، هر سه نذر کردند که در صورت شفای این دو کودک، سه روز «روزه» بگیرند…
در پایان داستان ایثار و فداکاری اهل بیت آمده است که فرشته ی وحی الهی نازل شد و فرمود: ای محمّد! خداوند با چنین خاندانی به تو تهنیت می گوید. سپس، سورۀ «هل اتی» را بر او خواند.(۴۵)
خداوند در این سوره، سه صفت آشکار و برجسته ی این خانواده را – که فاطمه سلام الله علیها نیز یکی از آنان است – متذکّر می شود که عبارت است از :
- وفای به نذر: «به نذر خود وفا می کنند و از روزی که شرّ و عذابش گسترده است، بیمناک اند.»(۴۶)؛
- ایثار: «و غذای خود را با اینکه به آن علاقه و نیاز دارند، به مسکین و یتیم و اسیر می دهند.» (۴۷)
- اخلاص: «ما شما را فقط به خاطر خدا اطعام می کنیم و هیچ پاداش و سپاسی از شما نمی خواهیم.»(۴۸)
۱۹- برترین زن مسلمان
هنگامی که پیامبر صلوات الله علیه وآله با مسیحیان نجران درباره مسیحیت و نفی الوهیت حضرت عیسی علیه السّلام گفتگو می کرد و آنان با وجود استدلال آن حضرت، سخن او را نپذیرفتند، خداوند به پیامبر خویش دستور داد با آنها «مباهله» کند. آن حضرت در حالی برای مباهله حضور یافت که حسین علیه السّلام را در آغوش داشت و دست حسن علیه السّلام را گرفته بود و فاطمه علیها السّلام پشت سرش می آمد و علی علیه السّلام هم پشت سر فاطمه قرار گرفته بود. پیامبر به اهل بیت خود فرمود: «وقتی دعا کردم، آمین بگویید».
امّا اُسقُف نجران، با دیدن آن چهره های پرجاذبۀ الهی گفت: اگر آنان از خدا بخواهند کوه را از جایش برکند، می کند، مباهله نکنید که هلاک می شویم و بر روی زمین یک نصرانی تا روز قیامت باقی نمی ماند.
بنابراین، آنان مباهله نکردند و خواستند بر دین خود باقی بمانند و در نهایت، با آن حضرت توافق کردند که جزیه بپردازند.(۴۹) http://eheyat.com/?p=263420
این واقعه زمانی بود که خداوند فرمود: «هرگاه بعد از علم و دانشی که (دربارۀ مسیح) به تو رسیده، (باز هم) کسانی با تو به محاجّه و ستیز برخیزند، به آنها بگو: بیایید ما فرزندان خود را دعوت کنیم، شما هم فرزندان خود را؛ ما زنان خویش را دعوت نماییم، شما هم زنان خود را؛ ما از نفوس خود دعوت کنیم، شما هم از نفوس خود؛ آن گاه مباهله کنیم و لعنت خدا را بر دروغگویان قرار دهیم.»(۵۰)
ابن عبّاس در تفسیر این آیه می گوید: منظور پیامبر از فرزندان ما، حسن و حسین، مقصود از زنان ما، فاطمه و منظور از نفوس ما، شخص پیامبر و علی، صلوات الله علیهم اجمعین است.(۵۱)
ابوسعید خدری نیز می گوید: زمانی که این آیه نازل شد، رسول الله، علی و فاطمه و حسن و حسین علیهم السّلام را فراخواند و فرمود: «بارخدایا! اینها اهل من اند.»(۵۲)
در واقع، تعبیر «ابنائنا» و «نسائنا» و «انفسنا» درباره ی این چهار معصوم، بیانگر برتری و فضیلت آنان بر سایرین است؛ زیرا پیامبر خدا صلوات الله علیه وآله از میان همگان، فقط آن چهار نفر را برگزید.
۲۰- محبّت کوثر، مزد رسالت
خداوند خطاب به پیامبر خویش می فرماید: «بگو هیچ پاداشی از شما (بر رسالتم) درخواست نمی کنم، جز دوست داشتن نزدیکان را»(۵۳). این آیه، مودّت و محبّت نسبت به نزدیکان پیامبر را به عنوان اجر و مزد رسالت پیغمبر صلّی الله علیه و آله معرّفی می کند و آن را از امّت مسلمان می خواهد. ابن عبّاس روایت می کند: وقتی این آیه نازل شد، به پیامبر عرض کردند: «یا رسول الله! آنانی که محبّت و مودّت آنها بر ما واجب شده است، چه کسانی اند؟» فرمود: «علی، فاطمه، حسن و حسین علیهم السّلام.»(۵۴) http://eheyat.com/?p=263333
در پایان از خداوند منّان می خواهیم که در عمل به قرآن و جلب رضایت اهل بیت علیهم السّلام ما را توفیق مستمرّ عنایت فرماید. آمین یا ربّ العالمین
پی نوشت:
۳۱- احزاب/ ۳۳٫
۳۲- ینابیع الموده، ج۱، ص ۱۲۵٫
۳۳- الکشاف، تحقیق: عبدالرزاق المهدی، بیروت، داراحیاء التراث العربی، چ۲، ۱۴۲۱ق، ج۱، ص ۳۹۶٫
۳۴- الکشف و البیان، ج۸، ص ۴۲؛ ینابیع الموده، ج۱، ص ۱۲۷؛ شواهد التنزیل، ج۱، ص ۲۵، ح ۶۶۱؛ ذخائر العقبی، مکتبه القدسی، ۱۳۵۶ق، ص ۲۴؛ فرائد السمطین، ابراهیم بن محمد جوینی، تحقیق: محمدباقر محمودی، بیروت، مؤسسه المحمودی للطباعه و النشر، چ۱، ۱۴۰۰ق، ج۲، ص ۱۰، ح۳۵۶؛ جامع البیان عن تأویل آیات القرآن، محمد بن جریر طبری، تحقیق: صدقی جمیل العطار، بیروت، دارالفکر، ۱۴۱۵ق، ج۲۲، ص ۹، ح ۲۱۷۲۷٫
۳۵- مناقب الامام علی بن ابی طالب، ص ۲۵۴، حدیث ۳۴۵؛ الاصابه فی تمییز الصحابه، ابن حجر عسقلانی، تحقیق: عادل احمد عبدالموجود، بیروت، دارالکتب العلمیه، چ۱، ۱۴۱۵ق، ج۸، ص ۲۶۵؛ اسد الغابه، بیروت، دارالفکر، چ۱، ۱۴۱۹ق، ج۶، ص ۲۲۵٫
۳۶- الصواعق المحرقه، تحقیق، عبدالوهاب عبداللطیف، مکتبه القاهره، چ۲، ۱۳۸۵ق، ص ۱۴۳٫
۳۷- «وَأْمُرْ أَهْلَکَ بِالصَّلَاهِ وَاصْطَبِرْ». طه/۱۳۲٫
۳۸- «الصلاه رحمکم الله «إِنَّمَا یُرِیدُ اللَّهُ لِیُذْهِبَ عَنکُمُ الرِّجْسَ أَهْلَ الْبَیْتِ وَیُطَهِّرَکُمْ تَطْهِیرًا ».
۳۹- شواهد التنزیل، ج۱، ص ۳۸۱، ح ۵۲۶٫
۴۰- الکشف و البیان، ج۸، ص ۴۲٫
۴۱- «وَلَسَوْفَ یُعْطِیکَ رَبُّکَ فَتَرْضَى». ضحی/۵٫
۴۲- مجمع البیان، ج۱۰، ص ۳۸۲؛ الکشف و البیان، ج۱۰، ص ۲۲۵؛ موفق؛ مقتل الحسین خوارزمی، ابن احمد مکی، تحقیق: محمد سماوی، قم، انوارالهدی، چ۱، ۱۴۱۸ق، ج۱، ص ۱۰۵، ح۳۴٫
۴۳- «انی جزیتهم الیوم بما صبروا انهم هم الفائزون».مؤمنون/ ۱۱۱٫
۴۴- شواهد التنزیل، ج۱، ص ۴۰۸، ح ۶۶۵٫
۴۵- الکشاف، ج۴، ص ۶۷۰ و ۶۷۱؛ التفسیر للعیاشی، ج۳، ص ۱۶۳-۱۶۵؛ الکشف و البیان، ج۱۰، ص ۹۹-۱۰۱؛ مجمع البیان، ج۱۰، ص ۲۰۹ و ۲۱۰؛ شواهد التنزیل، ج۲، ص ۳۰۰-۳۰۲، ح ۱۰۴۲؛ تذکره الخواص، ابن جوزی، بیروت، مؤسسه اهل البیت، ۱۴۰۱ق، ص ۲۸۱-۲۸۳؛ ینابیع الموده، ج۱، ص ۱۰۸ و ۱۰۹٫
۴۶- «یوفون بالنذر و یخافون یوماً کان شره مستطیراً».انسان/ ۷٫
۴۷- «وَیُطْعِمُونَ الطَّعَامَ عَلَى حُبِّهِ مِسْکِینًا وَیَتِیمًا وَأَسِیرًا ». انسان/ ۸٫
۴۸- «انما نطعمکم لوجه الله لا نرید منکم جزاءً و لا شکورا». انسان/ ۹٫
۴۹- ر.ک: الکشاف، ج۱، ص ۳۹۶ و ۳۹۷؛ الکشف و البیان، ج۳، ص ۸۵ و ۸۶٫
۵۱- مناقب الامام علی بن ابی طالب، ص ۲۶۴، ح ۳۶۲؛ شواهد التنزیل، ج۱، ص ۱۴۲، ح ۱۹۴٫
۵۲- «اللهم هؤلاء اهلی»، ذخائر العقبی، احمد بن عبدالله طبری، ص ۲۵٫
۵۳- «قُل لَّا أَسْأَلُکُمْ عَلَیْهِ أَجْرًا إِلَّا الْمَوَدَّهَ فِی الْقُرْبَى ». شوری/ ۲۳٫
۵۴- ینابیع الموده، ج۱، ص ۱۲۴؛ الطرائف، ص ۱۱۲، ح ۱۶۷؛ الکشف و البیان، ج۸، ص ۳۱۰؛ مجمع البیان، ج۹، ص ۴۸؛ مناقب الامام علی بن ابی طالب، ص ۲۵۸، ح ۳۵۲؛ فرائد السمطین، ج۲، ص ۱۳، ح ۳۵۹؛ بحارالانوار، ج۱۰، ص ۱۹۶٫
منبع: نشریۀ فرهنگ کوثر، شماره ۷۷٫
پایگاه اطّلاع رسانی هیات رزمندگان اسلام
بازدیدها: 201
