اربعین بزرگترین اجتماع شیعی در جهان
بیستم ماه صفر، چهل روز پس از شهادت امام حسین (علیه السلام) ویاران باوفای آن حضرت، در تاریخ به «اربعین» حسینی مشهور شده است. در منابع، اربعین بیشتر به دو رویداد اشاره دارد:
۱. روزی که جابر بن عبدالله انصاری به زیارت قبر امام حسین (علیه السلام) مشرف شد.
۲. روزمراجعت اسرای کربلا از شام به مدینه.
اما این که در این روز اسرای کربلا از شام به کربلا رسیده باشند، تردید وجود دارد که البته این تردید خللی در اعتقادات ما اربعین ایجاد نکرده و لازم به ذکر است همه دلایلی که برخی بزرگان در رد این موضوع آوردهاند صحیح نیست.
اربعین روزی است که جابر بن عبدالله انصاری صحابی رسول خدا از مدینه برای زیارت قبر امام حسین (علیه السلام) به کربلا آمد، و او اولین زائری بود که قبر شریف آن حضرت را زیارت کرد.
در برخی از روایات تاریخی بیان شده است که زیارت کربلا با پای پیاده در زمان «شیخ انصاری»(متوفی سال ۱۲۸۱ قمری) رسم بوده است، اما در برههای از زمان به ورطه فراموشی سپرده میشود که در نهایت توسط «شیخ میرزا حسین نوری» دوباره احیا میشود.
این عالم بزرگوار اولین بار در عید قربان به پیادهروی از نجف تا کربلا اقدام کرد که ۳ روز در راه بود و حدود ۳۰ نفر از دوستان و اطرافیانش وی را همراهی میکردند، نیز با وی بودند، «محدث نوری» از آن پس تصمیم گرفت، هر سال این کار را تکرار کند، ایشان آخرین بار در سال ۱۳۱۹ هجری با پای پیاده به زیارت حرم أباعبدالله حسین(علیه السلام) رفت.
در کتاب «بشاره المصطفی» آمده است: عطیه عوفی میگوید: به همراه جابر بن عبدالله انصاری بهمنظور زیارت قبر امام حسین (علیه السلام) وارد کربلا شدیم. جابر نزدیک شریعه فرات رفت. غسل کرد و لباسهای نیکو پوشید. سپس به طرف قبر مطهر حرکت کردیم. جابر هیچ قدمی را برنمیداشت، الا اینکه ذکر خدا میگفت، تا به نزدیک قبر رسیدیم. سپس به من گفت: مرا به قبر برسان. من دست او را روی قبر گذاشتم. جابر روی قبر افتاد و غش کرد. من مقداری آب روی صورتش پاشیدم. وقتی به هوش آمد، سه بار گفت: یا حسین…
سپس گفت: ای حسین چرا جواب مرا نمیدهی؟ بعد به خودش گفت: چگونه میتوانی جواب دهی در حالی که رگهای گلوی تو را بریدهاند و بین سر و بدنت جدایی افتاده است. شهادت میدهم که تو فرزند خاتم النبیین و سید المومنین…و پنجمین فرد از اصحاب کسا ء هستی… درود و سلام و رضوان الهی بر تو باد. سپس به اطراف قبر امام حسین (علیه السلام) حرکت کرد و گفت: «السلام علیکم ایتها الارواح التی حلت بفناء الحسین…اشهد انکم اقمتم الصلاه و اتیتم الزکاه و امرتم بالمعروف و نهیتم عن المنکر…»
چرا زیارت اربعین باید با هیاهو اجرا شود؟
شاید این سؤال در ذهن متبادر شود که چرا زیارت امام حسین(علیه السلام) در روز اربعین حسینی تأکید و توصیه شده است، چرا باید این مراسم همراه با هیاهو و شور خاصی اجرا شود، در ادامه روایتی از امام صادق(علیه السلام) بیان میکنیم که به خوبی زوایای پنهان این موضوع را آشکار میسازد:
امام صادق(علیه السلام) درباره ثواب زیارت امام حسین(علیه السلام) با پای پیاده میفرماید: کسى که با پای پیاده به زیارت امام حسین(علیه السلام) برود، خداوند به هر قدمى که برمیدارد یک حسنه برایش نوشته و یک گناه از او محو میفرماید و یک درجه مرتبه اش را بالا مىبرد، وقتى به زیارت رفت، حق تعالى دو فرشته را موکل او مىفرماید که آنچه خیر از دهان او خارج میشود را نوشته و آنچه شر و بد است را ننویسند و وقتى برگشت با او وداع کرده و به وى مىگویند: اى ولىّ خدا! گناهانت آمرزیده شد و تو از افراد حزب خدا و حزب رسول او و حزب اهلبیت رسولش هستی، به خدا قسم! هرگز تو آتش را به چشم نخواهی دید و آتش نیز هرگز تو را نخواهد دید و تو را طعمه خود نخواهد کرد.(کامل الزیارات ص۱۳۴)
امام زمان در زمان ظهور خودش را به واسطه امام حسین(علیه السلام) به همه عالم معرفی میکنند. بنابراین در آن زمان باید همه مردم عالم، حسین(علیه السلام) را شناخته باشند… اما الان هنوز همه مردم عالم، حسین(علیه السلام) را نمیشناسند و این تقصیر ماست، چون ما برای سیدالشهدا(علیه السلام) طوری فریاد نزدیم که همه عالم صدای ما را بشنود، پیادهروی اربعین بهترین فرصت برای معرفی حسین(علیه السلام) به عالم است.
چرا امام صادق(علیهالصلاهوالسلام) – طبق روایت – فرمودند که هر کس یک بیت شعر دربارهى حادثهى عاشورا بگوید و کسانى را با آن بیت شعر بگریاند، خداوند بهشت را بر او واجب خواهد کرد؟چون تمام دستگاههاى تبلیغاتى، براى منزوى کردن و در ظلمت نگهداشتن مسالهى عاشورا و کلا مسالهى اهلبیت، تجهیز شده بودند تا نگذارند مردم بفهمند چه شد و قضیه چه بود. تبلیغ، اینگونه است. آن روزها هم مثل امروز، قدرتهاى ظالم و ستمگر، حداکثر استفاده را از تبلیغات دروغ و مغرضانه و شیطنتآمیز مىکردند. در چنین فضایى، مگر ممکن بود قضیهى عاشورا – که با این عظمت در بیابانى در گوشهیى از دنیاى اسلام اتفاق افتاده – با این تپش و نشاط باقى بماند؟ یقینا بدون آن تلاشها، از بین مىرفت.
اربعین در تداوم واقعه کربلا است
درسى که اربعین به ما مىدهد، این است که باید یاد حقیقت و خاطرهى شهادت را در مقابل طوفان تبلیغات دشمن زنده نگهداشت.
در قرآن توصیه شده است که مۆمنان ایام الله را یاد آور شوند تا این روزهای بزرگ الهی فراموش نشود. اربعین در تداوم واقعه کربلا است؛ از این رو برای پاس داشتن روز عاشورا که از اعظم ایام الله است در روز اربعین عاشقان حسینی با حرکت امام حسین علیه السلام تجدید عهد میکنند و این تجدید عهد را در بهترین وجه خود یعنی رفتن به زیارت کربلا ابراز مینمایند.
از این روست که در روایت امام حسن عسکری علیه السلام، زیارت کردن امام حسین علیه السلام در روز اربعین را از علائم مۆمن دانستهاند. امام حسن عسکرى علیه السلام فرموده است: پنج چیز از نشانههاى مۆمن است. گزاردن پنجاه و یک رکعت نماز واجب و نافله و زیارت اربعین و انگشتر در دست راست کردن و پیشانى بر خاک ساییدن و بلند گفتن بسم الله الرحمن الرحیم.
تاریخچۀ پیاده روی اربعین
پیادهروی مراجع و علما تا زمان صدام ادامه داشته است، اما از زمانی که او در سال ۱۳۵۸ (۱۴۰۰ قمری) به ریاست جمهوری عراق رسید تا زمانی که در سال ۱۳۸۱ شمسی (۱۴۲۴) قمری سقوط کرد، وقفهای در اجرای مراسم عزاداری با شکوه و پیادهرویهای دسته جمعی ایجاد شد، هر چند که برخی اخبار حکایت از پیادهروی مخفی مردم در زمان صدام داشته است که گاهی منجر به شهادت این افراد توسط نیرویهای بعث شده، اما مردم عراق با سقوط صدام، بار دیگر عشق و علاقه وصفناپذیر خود به امام حسین(علیه السلام) را طی این ۱۰ سال به جهانیان ثابت کردهاند که در کنار دیگر محبان و شیعیان اهلبیت از کشورهای ایران، لبنان، پاکستان، هند، لبنان، قطر، امارات، کویت، بحرین و … مراسم اربعین حسینی را با شکوهتر از سال قبل اجرا میکنند.
حضرت امام خامنهای اهمیت اربعین اباعبدالله(علیه السلام) را در احیاگری فلسفهی شهادت و استمرار نهضت ظلمستیزانهی امام حسین(علیه السلام) میدانند و درس بزرگ آن را زنده نگه داشتن یاد و خاطرهی شهادت در مقابل تبلیغات دشمن معرفی مینمایند.
منبع:وارث
بازدیدها: 162