پایگاه اطلاع رسانی هیات رزمندگان اسلام هیات رزمندگان اسلام , سایت هیات رزمندگان اسلام , پایگاه اطلاع رسانی هیات رزمندگان اسلام , هیات , سایت هیات , هیئت رزمندگان , هیئت رزمندگان اسلام
تاریخ شمسی ۱۰ مهر ۱۳۶۶
تاریخ قمری ۸ صفر ۱۴۰۸
تاریخ میلادی ۲ اکتبر ۱۹۸۷
خلاصه روز:
- برگزاری دو جلسه در قرارگاه شهید بروجردی بانه برای بررسی فعالیت‌های گروه‌های ضدانقلاب و هماهنگی بین قرارگاه‌های سپاه مستقر در جبهه شمال‌غرب و مناطق آزاد شده عراق.
- تبادل آتش خمپاره و توپخانه بین نیروهای ایران و عراق در جبهه‌های غرب و جنوب. تقویت نیروهای عراقی مستقر در منطقه میمک شمالی و ارتفاعات کهنه‌ریگ. ادعای نماینده عراق در سازمان ملل درباره گلوله‌باران برخی از نقاط عراق. استفاده هلی‌کوپترهای عراق از فضای کویت برای تردد به اسکله‌های البکر و العمیه.
- عملیات نفوذی عناصر حزب دمکرات در دیواندره. درگیری نیروهای خودی با افراد ضدانقلاب در غرب سنندج. تحرکات اخیر گروه کومه‌له در دیواندره و پیامد‌های آن.
- حمله هوایی عراق به تأسیسات نفتی کرنج آغاجاری و مارون۳ اهواز ۱۶ مجروح و آتش‌سوزی در پی داشت.
- حمله هواپیمای عراقی به یک نفتکش قبرسی آسیب زد و یک کشتی صیادی ایرانی را در خلیج فارس غرق کرد. حمله قایق‌های تندرو یک نفتکش هندی را دچار حریق کرد.
- آمار بیمه لویدز لندن درباره کشتی‌هایی که در خلیج فارس هدف حمله ایران و عراق قرار گرفته‌اند.
- حمایت ضمنی امریکا از حملات هوایی عراق علیه کشتی‌های تجاری و مناطق مسکونی و صنعتی و اقتصادی ایران. ابراز رضایت سفیر عراق در واشنگتن از موضع امریکا.
- دولت ژاپن تردد کشتی‌های ژاپنی را در خلیج فارس منع کرد و به ایران برای حمله به دو نفتکش ژاپنی اعتراض کرد تحلیل رادیو بی.بی.سی از مواضع ژاپن در خلیج فارس.
- اعتراض شدید دولت استرالیا به حمله عراق به کشتی ماهی‌گیری استرالیا در خلیج فارس و درخواست عدم تکرار این گونه حملات.
- سخنان هاشمی‌رفسنجانی در خطبه‌های نماز جمعه تهران درباره مسائل خلیج فارس، تلاش‌های صلح، عملکرد و اهداف امریکا و اروپا در منطقه و درخواست از جوانان برای حضور در جبهه‌ها و آمادگی برای رویارویی با امریکا.
- بازتاب سخنان هاشمی‌رفسنجانی در رسانه‌های دنیا: تلویزیون بی.بی.سی از آن به عنوان سخنرانی آتشین یاد کرد. مطبوعات انگلستان خطبه‌های نمازجمعه تهران را جنگجویانه‌ترین بیانیه ایران علیه امریکا و نشانه افزایش تشنج در منطقه عنوان کردند. رویتر: سخنان هاشمی قیمت‌ها را بالا برد.
- طرح تشکیل کمیسیونی در سازمان ملل برای تعیین علل آغاز جنگ همزمان با برقراری آتش‌بس بنا به پیشنهاد ایران. پیگیری تهیه قطعنامه دیگری در شورای امنیت که برخی نکات مورد درخواست ایران در آن گنجانده شود.
- عراق پیشنهاد شوروی درباره برقراری آتش‌بس و تشکیل همزمان کمیسیونی برای تعیین آغازگر جنگ را رد کرد.
- سخنان هیگ، اولین وزیرخارجه ریگان، درباره متجاوز بودن عراق، حمایت امریکا از عراق و مخالفت با نصب پرچم امریکا روی کشتی‌های کویتی.
- قطع روابط دیپلماتیک ایران و عراق. ترکیه مسئولیت حفاظت از منافع دو کشور را پذیرفت.(۱)
تاریخ شمسی ۱۰ مهر ۱۳۶۵
تاریخ قمری ۲۷ محرم ۱۴۰۷
تاریخ میلادی ۲ اکتبر ۱۹۸۶
خلاصه روز:
- پایان انتقال ادوات، مهمات و اقلام مختلف به داخل خاک عراق به منظور اجرای عملیات بزرگ نفوذی (فتح۱). مجله ساوت: جلال طالبانی با رهبر اتحاد وطن‌پرستان کردستان جبهه مشترک تشکیل داده و قصد دارند با تهران متحد شوند.
- پرواز هواپیماهای عراقی بر فراز شهرهای استان همدان.
- انجمن ناخدایان فرانسه مجدداً از دولت این کشور خواست تا نفت‌کش‌های فرانسوی را در خلیج‌فارس به وسیله نیروی دریایی محافظت کند.
- مصاحبه “جان‌پاتیس” مهندس امریکایی ـ‌که به جرم جاسوسی در ایران دستگیر شده‌است‌ـ در خصوص چگونگی همکاری با سازمان سیا، نوع اطلاعات، چگونگی کسب خبر، اطلاعات ارسالی، استفاده سازمان سیا از شرکت‌های تجاری غربی و کانال‌های اطلاعاتی عراق.
- امضای موافقتنامه همکاری یوگسلاوی با عراق در زمینه آموزش، تکنولوژی و مبادله کارشناس.
- مجله ساوت: “مردم عراق، انتظار دیوانه‌کننده‌ای از یک جنگ سخت را تحمل می‌کنند و سربازان عراقی در طول جبهه‌ها شبح یک میلیون ایرانی را می‌بینند. تاکنون ۲۰۰هزار نفر از مردم عراق در جنگ کشته شده‌اند و صدام هم نشان داده که در این مورد سخت نگران است.” گزارش جانبدارانه نیویورک‌تایمز از اوضاع ارتش عراق.
- رادیو اسرائیل: “روزنامه الانبا ایران را متهم به زمینه‌چینی جهت تعرض به خاک کویت کرد.”
- وزیرخارجه ایران: شورای امنیت سازمان‌ملل می‌باید از خنثی کردن فعالیت‌های صلح‌جویانه سازمان‌ملل خودداری نماید.
- سخنگوی نخست‌وزیر فرانسه: حل و فصل سریع اختلافات مربوط به بازپرداخت وام‌های ایران می‌تواند به آزادی گروگان‌های فرانسوی در لبنان کمک کند.
- نخست‌وزیر در دیدار وزیر امورخارجه ویتنام: “امیدواریم سفر شما مقدمه‌ای برای گسترش روابط دو کشور ضدامپریالیسم و انقلابی باشد.” وزیر خارجه ویتنام: “جنگی که به شما تحمیل شده، مورد تأیید ما نمی‌باشد.”ویتنام بخشی از سلاح‌هایی را که امریکا در این کشور به جا گذارده بود، در اختیار ایران خواهد گذاشت.
- رویتر: حمله هواپیماهای عراقی به جزیره خارک، صادرات نفت را به نصف کاهش داده‌است.
- جیره‌بندی بنزین موجب تشکیل صفوف طولانی در مقابل جایگاه‌های فروش بنزین در اغلب شهرها شده‌است. وزیر نفت: جیره‌بندی بنزین موقتی است.
- چهار عضو تیم وزنه‌برداری ایران اعزامی به بازی‌های آسیایی سئول، به هنگام بازگشت به ایران، ناپدید شدند. رادیو امریکا: وزنه‌برداران ایران جهت پیوستن به سازمان مجاهدین، به عراق خواهند رفت.(۲)
تاریخ شمسی ۱۰ مهر ۱۳۶۳
تاریخ قمری ۶ محرم ۱۴۰۵
تاریخ میلادی ۲ اکتبر ۱۹۸۴
خلاصه روز:
- تحرکات دشمن: انتقال دو گردان توپخانه به بغداد جهت بازسازی؛ تقویت تأسیسات و پدافند هوایی اسکله البکر؛ ادامه فعالیت‌های مهندسی دشمن و تقویت پایگاه‌ها
- بازگشت یک تیم شناسایی که از روز گذشته در هور به مأموریت رفته بود.
- ابلاغ دستورالعمل کارهای مهندسی از سوی فرماندهی قرارگاه خاتم الانبیاء در ارتباط با عملیات بزرگ آتی؛ تداوم فعالیت‌های مهندسی در کلیه محورهای جنوب با هدف دوگانه کار درازمدت در جهت تسلیح و آمادگی زمین منطقه عمومی جنوب برای انجام هرگونه فعالیت جنگی آفندی و بخصوص برای فریب دشمن و جلب توجه جاسوسان و دیده بانان دشمن به محورهای غیر از منطقه عملیات اصلی
- دستور جزء به جزء تغییر سازمان رزم: متناسب با عملیات آتی در هور با محوریت سپاه از طرف فرمانده لشکر ٢١ حمزه
- ابلاغیه فرمانده عملیات شط العرب به فرماندهی لشکر ٢۶ پیاده در خصوص پخش یک تمرین نظامی از تلویزیون ایران که در آن برخی از وسائل و فعالیت‌های عبور از مانع آبی نمایش داده شده بود و نحوه مقابله با این نوع عملیات.
- حوادث غرب کشور: گزارش فرماندهی منطقه ١١ در خصوص حمله کومه‌له با بکارگیری و شلیک نارنجک محتوی گازهای سمی؛ اخذ پول توسط عناصر دمکرات در میاندوآب بویژه از خانواده‌هایی که ترتیب ازدواج دختران خود را داده بودند؛ ورود عناصر دمکرات به روستاهای منطقه و معرفی خود به عنوان سپاهی به قصد شناسایی طرفداران جمهوری اسلامی؛ ورود ضدانقلاب به بوکان به قصد اختلال در مراسم عزاداری تاسوعا و عاشورا.
- گزارش قرارگاه حمزه سیدالشهدا از جمع بندی رادیو کومه‌له در خصوص عملیات‌های این گروه در تابستان ۶٣
- اعلام کمبود نیروی شدید از اکثر پایگاه‌های تحت امر قرارگاه حمزه به ستاد مرکزی و پیگیری این ستاد از طریق مناطق ٣ و ۴ سپاه و پاسخ این مناطق به این پیگیری.
- گزارش‌های منطقه جنوب شرق، گزارش تنوع وظایف مناطق سپاه که علاوه بر پشتیبانی جنگ خواه ناخواه با مسائل مختلفی درگیر است از جمله: دستگیری اشرار در نیک شهر، برخورد با مسائل موسوم به منکراتی در جیرفت و حل و فصل درگیریهای ناشی از فعالیت هواداران “آرمان مستضعفین” در سروستان که خود را پویندگان شریعتی می خوانند.
- گزارش بسیج مستضعفین انقلاب اسلامی عراق در خصوص انتقال سلاح شیمیایی به چناره در ملاقات سران اکراد عراقی با عوامل حزب بعث عراق.
- سخنان آقای هاشمی رفسنجانی در پایان جلسه امروز شورای عالی دفاع در خصوص مندرجات برخی مطبوعات منطقه مبنی‌بر وجود طرحی برای برکناری شخص صدام و پایان جنگ: حامیان رژیم بعث عراق با این القائات فکر می کنند که جمهوری اسلامی ایران قدرت سرنگونی حزب بعث را ندارد و اصرار دارند که صدام باقی بماند. ما هیچ طرحی که متضمن سقوط صدام و حذف حزب بعث نباشد را نمی پذیریم. آقای هاشمی رفسنجانی در دیدار با اعضای مجلس اعلای انقلاب اسلامی عراق: ما با صراحت با هدف شما و هدف مردم عراق که سقوط صدام و حزب بعث است، موافقیم. شما عراقی‌ها نباید تصور کنید که تنها جمهوری اسلامی باید کار جنگ را یکسره کند.
- اظهارات، موضعگیری‌ها و تحلیل‌های فرمانده سپاه چهارم عراق، رادیو اسرائیل، روزنامه کویتی الانباء، رادیو امریکا و رادیو امان در خصوص عملیات آینده ایران.
- ورود دو تن از مقامات بلندپایه یوگسلاوی و شوروی به بغداد.
- گزارش خبرگزاری فرانسه از اقدامات اخیر شش کشور عرب حوزه خلیج‌فارس در جهت مقابله با حملات احتمالی ایران.
- تسلیم یادداشت اعتراض وزارت امورخارجه جمهوری اسلامی به رژیم افغانستان و درخواست از این رژیم مبنی‌بر توقف فعالیت سرکنسولگری آن کشور در مشهد حداکثر ظرف یک هفته؛ توقف فعالیت‌های سرکنسولگری ایران در شهر هرات؛ گزارش رادیو بی. بی. سی. در خصوص تعطیلی کنسولگری‌ها و ارتباط آن با افزایش دامنه جنگ در افغانستان؛ گزارش قرارگاه انصار سپاه از درگیریهای داخلی افغانستان.
- دیدار سفرای ایران در برزیل و گابن با رئیس جمهور برزیل و وزیرخارجه گابن در خصوص طرح اخراج اسرائیل از سازمان ملل؛ بازتاب اقدامات ایران در این خصوص طرح مزبور در رادیو امریکا و نیویورک تایمز
- خبرگزاری فرانسه از بیروت: کاردار ایران در بیروت تاکید کرد که ایران از برگزاری اجلاس آتی شورای ملی فلسطین (پارلمان در تبعید) در کشورش امتناع نخواهد کرد.
- تصویب موافقتنامه فرهنگی بین دولت جمهوری اسلامی ایران و جمهوری عربی سوریه در جلسه علنی امروز مجلس شورای اسلامی
- انتقاد دو تن از نمایندگان حزب سبزها در مجلس آلمان غربی [مرتبط با منافقین] به دولت بن در خصوص موضع موافق این دولت نسبت به ایران
- متن گفت وگوی دکتر ابراهیم یزدی با نشریه عربی “المجله” چاپ لندن و وابسته به عربستان سعودی توسط نهضت آزادی؛ این مصاحبه عملاً نوعی اعلام موضع نهضت آزادی در قبال جمهوری اسلامی، جنگ و برخی مسائل دیگر است.(۳)
تاریخ شمسی ۱۰ مهر ۱۳۶۱
تاریخ قمری ۱۴ ذی‌الحجه ۱۴۰۲
تاریخ میلادی ۲ اکتبر ۱۹۸۲
خلاصه روز:
- اجرای عملیات تکمیلی مسلم بن عقیل، تصرف ارتفاع کرم‌ژیله، بخشی از ارتفاع سلمان‌کشته و تصرف پاسگاه دوله‌شریف به‌دست نیروهای خودی.
- خبرگزاری عراق پس از دو روز تأخیر خبر پیشروی نیروهای ایران را اعلام کرد؛ خبر خبرگزاری فرانسه درباره حضور صدام حسین در شهر مندلی عراق و بازدید از مواضع نظامی.
- دومین اطلاعیه‌ی مشترک ارتش و سپاه درباره‌ی نتایج عملیات مسلم بن عقیل.
- جلسه‌ی سه نفره رئیس‌جمهور، رئیس مجلس و سیداحمد خمینی در منزل امام و گفت‌‌وگو درباره‌ی مسائل مختلف کشور.
- گفت‌وگوی اختصاصی فرمانده نیروی زمینی ارتش با خبرنگار روزنامه‌ی جمهوری اسلامی در منطقه‌ی عملیاتی و تشریح چگونگی اجرای عملیات مسلم بن عقیل و اهمیت آن.
- به دنبال پیروزی‌های به‌دست آمده نیروهای خودی، رادیو‌های بی.بی.سی، قاهره و روزنامه‌های نیویورک تایمز و فیگارو در گزارش‌هایی جداگانه عملیات مسلم‌بن عقیل را ارزیابی کردند.
- سفر وزیر خارجه‌ی عراق به نیویورک برای شرکت در جلسه‌ی اضطراری شورای امنیت؛ فراخوان سفیران کشورهای عربی در بغداد به وزارت خارجه‌ی عراق برای بحث درباره‌ی اجرای مفاد قطعنامه‌ی اجلاس فاس؛ ارسال پیام‌های فوری وزارت خارجه‌ی عراق به اتحادیه‌ی عرب، جنبش غیرمتعهدها، سازمان وحدت افریقا و سازمان کنفرانس اسلامی در پی حمله‌ی جدید ایران.
- تأکید وزیر دفاع کویت و رئیس‌جمهور یمن شمالی بر اجرای تعهدات اعراب در خصوص پیمان فاس درپی درخواست عراق از کشورهای عربی؛ خبر وزیر دفاع کویت مبنی‌بر تشکیل جلسه‌ی وزیران دفاع کشورهای عضو شورای همکاری خلیج‌فارس در هفته‌های آتی در ریاض.
- اجرای مرحله‌ی چهارم عملیات حسن بن علی(ع) در منطقه‌ی میمک، ۱۵۰ تن از نیروهای دشمن کشته شدند و مقدار قابل توجهی مهمات و ادوات جنگی منهدم شد.
- حملۀ موشکی یک هلیکوپتر عراقی به یک رزم ناو نیروی دریایی ارتش در ۲۴ کیلومتری خارک، ۲۰ نفر شهید یا ناپدید شدند؛ ادعای سخنگوی نظامی عراق مبنی‌بر هدف قرار گرفتن دو هدف دریایی ایران در منطقه انتظار مقابل بندر بوشهر.
- ویرانی چند خانه‌ی مسکونی و شهادت یک نفر و مجروحیت ۱۹ نفر در گلوله‌باران شهر آبادان؛ ۲۵ نفر در بمباران مناطق غیرنظامی گیلان‌غرب شهید یا مجروح شدند.
- گزارش واحد بهداری تیپ ثارالله از پخش گازهای سمی شیمیایی از نوع تنفسی در منطقه‌ی پاسگاه زید.
- حمله‌ی پیشمرگان قیاد موقت (بازرانی‌ها) به کارخانه‌ی دخانیات شهر حلبچه.
- برخورد یک مینی‌بوس و یک تراکتور با دو مین در منطقه‌ی سلماس؛ پاکسازی ۶ روستا در محور صائین‌دژ ـ میاندوآب ـ بوکان؛ درگیری بین نیروهای خودی و عناصر مسلح غیرقانونی در شمال مهاباد؛ ادامه‌ی درگیری نیروهای خودی و حزب دمکرات در محور مهاباد ـ پسوه.
- ادامه‌ی برخورد نیروهای امنیتی ایران با عناصر گروه‌های تروریستی، دستگیری ۱۰ نفر از عناصر سازمان مجاهدین خلق در شهرهای تهران، انزلی، اندیمشک و بابل؛ دستگیری ۱۱ تن از عناصر سازمان چریک‌های فدایی خلق (اقلیت) در تهران در سه روز اخیر؛ دستگیری ۶ تن از اعضای اتحادیه‌ی کمونیست‌ها در لنگرود؛ دستگیری ۲۴ نفر از اعضای سازمان مجاهدین خلق از ۵ مهر تا ۱۰ مهر که در بین آنان تعدادی از مسئولان سازمان نیز دیده می‌شود.
- پیام امام خمینی به مناسبت فاجعه‌ی دلخراش بمب‌گذاری در خیابان ناصر خسرو تهران، در این پیام با اشاره به انگیزه‌ی عاملان این انفجار که انحراف اذهان جهانیان از پیروزی ایران در عملیات‌های اخیر عنوان شده، آمده است که دشمنان ایران اسلامی قدرت اسلام و ایمان را نشناخته و با انگیزه‌های حیوانی و غربی خود ملت اسلام را می‌سنجند.
- دیدار نخست‌وزیر به همراه وزیر بهداری از مجروحان بمب‌گذاری ناصرخسرو در بیمارستان طرفه‌ی تهران، حکم نخست‌وزیر به دکتر شیبانی به عنوان مسئول اجرای فرمان امام مبنی‌بر رسیدگی به خانواده‌ی شهدا و مجروحان انفجار اخیر؛ توضیحات وزیر کشور در مورد انفجار بمب خیابان ناصرخسرو در یک مصاحبه‌ی مطبوعاتی؛ توضیحات رئیس شهربانی جمهوری اسلامی و وزیر پست و تلگراف و تلفن درباره‌ی انفجار خیابان ناصرخسرو؛ اطلاعیه‌ی سپاه در محکومیت انفجار خیابان ناصر خسرو؛ مقاله‌ی روزنامه کیهان در ستون “یادداشت روز” درباره‌ی واکنش مردم به انفجار خیابان ناصرخسرو.
- سازمان مجاهدین خلق در اطلاعیه‌ای انفجار بمب در ناصرخسرو را به مقامات ایرانی نسبت داد.
- حزب کمونیست اسپانیا ضمن محکوم کردن انفجار ناصرخسرو حمایت بی‌قید و شرط خود را از انقلاب ایران اعلام کرد.
- سخنان رئیس‌جمهور در جمع فارغ‌التحصیلان نخستین دوره‌ی دانشکده‌ی فرماندهی و ستاد نیروی هوایی ارتش ایران، اشاره به حوادث منطقه و خلیج‌فارس و ارتباط آن با حضور امریکا در منطقه و جنایات صهیونیست‌ها، بیان خصوصیات و اهداف انقلاب ایران، خودداری از گلوله‌باران شهرها و روستاهای عراق به‌رغم توانایی توپخانه‌های دوربُرد ایران از مهم‌ترین محورهای سخنان رئیس‌جمهور بود.
- دیدار نخست‌وزیر با سرپرست و اعضای واحد بسیج سپاه پاسداران سراسر کشور و اشاره به نقش ارتش بیست میلیونی و بسیج در ادامه‌ی مبارزات ملت ایران علیه قدرت‌های استکباری.
- پیام رئیس‌جمهور به سران کشورهای اسلامی و درخواست تحریم کالاهای امریکایی برای مبارزه‌ای سیاسی ـ اقتصادی علیه امریکا و صهیونیسم در پی کشتار فجیع فلسطینی‌ها و لبنانی‌ها در بیروت.
- آزادی ۶ دانشجوی ایرانی از زندان‌های آلمان در پی مذاکرات نائب رئیس دوم مجلس با مقامات وزارت خارجه‌ی آلمان غربی.
- خبر روزنامه‌ی جمهوری اسلامی از تکمیل ورود نیروهای چند ملیتی (امریکا، فرانسه و ایتالیا) به بیروت و جزئیات قرارداد لبنان و اسرائیل درباره‌ی خروج نیروهای اسرائیلی از فرودگاه بیروت.(۴)
تاریخ شمسی ۱۰ مهر ۱۳۵۹
تاریخ قمری ۲۲ ذی‌القعده ۱۴۰۰
تاریخ میلادی ۲ اکتبر ۱۹۸۰
خلاصه روز:
در یازدهمین روز، تلاش عراقی‌ها برای تصرف خرمشهر ادامه یافت و با یک گردان تانک، یک گردان پیاده مکانیزه و یک گردان پیاده، پیشروی به مرکزشهر را آغاز کردند. ما با حماسه عظیمی که رزمندگان اسلام آفریدند، دشمن را با شکست سختی مواجه ساختند. امروز سوسنگرد و بستان آزاد شدند و تعدادی تانک عراقی به غنیمت نیروهای خودی درآمد. در منطقه میانی امروز تلاش عراقی‌ها برای تصرف ارتفاعات مهران بی‌نتیجه ماند و درمحور گیلان‌غرب تلفات زیادی به آنها وارد شد. همچنین در سرپل‌ذهاب درگیری ادامه یافت. گزارش‌ها حاکی از تجمع نیروی دشمن در این منطقه و قصد آنها برای حمله به کرمانشاه است.
در این روز فعالیت هوایی دشمن کاهش چشمگیری داشت و دو فرزند هواپیمای دشمن در تجاوز به مناطق جنوبی و شمالی نبرد سرنگون شد. نیروی هوایی ارتش جمهوری‌اسلامی امروز چند پل و پایگاه نظامی دشمن را هدف قرارداد و یک فانتوم خودی پس از انجام عملیات سقوط نمود.
روزشمار سیاسی ۵۹/۷/۱۰
با گذشت یازده روز از جنگ، تلفات سنگین جانی و خسارات فراوان مالی همراه با ناکامی در رسیدن به اهداف از پیش تعیین شده، بغداد را به شدت نگران کرده است. رژیم عراق احساس می‌کند در ورطه‌ای افتاده که خارج شدن از آن تنها به میل و اراده تهران بستگی دارد. از طرف دیگر اوضاع در ایران به تدریج در حال بهبودی است و جمهوری‌اسلامی با استفاده از زمین‌گیر شدن ارتش عراق در دشت‌های خوزستان، امکان و قدرت خود را برای یک جنگ طولانی سازمان می‌دهد و اعلام می‌کند که حاضر به سازش با عراق متجاوز تا قبل از شناسایی مسئول آغاز جنگ نیست. همزمان با تحلیل رفتن توان نظامی عراق، تلاش‌های صلح شدت یافته، فشار بر ایران افزایش می‌یابد. از سوی دیگر، کشورهای منطقه به شدت از شکست عراق به هراس افتاده‌اند و خود را برای مواجهه با خطر احتمالی آماده می‌کنند. قدرت‌های بزرگ نیز به انحای مختلف خواهان خاتمه جنگ شده، تهدید به دخالت می‌کنند.
شرح روز:
حملات و درگیریهای زمینی
جبهه جنوبی
گزارش‌ها حاکی از استقرار نیروهای زرهی و دیگر نیروهای دشمن در نوار مرزی از فاو تا خرمشهراست و از این رو شهربانی آبادان نسبت به امکان عبور عراقی‌ها با قایق از عرض اروند‌رود هشدار داده است. دشمن با آن که در روز گذشته برای تصرف خرمشهر موفقیتی به دست نیاورد و دچار خساراتی شد، از صبح امروز با تجهیزات بیشتری حمله کرده است. به گزارش سپاه خوزستان: « صبح مجدداً نیروهای نظامی (عراق) وارد خرمشهر شده، گمرک و راه‌آهن را تصرف کردند. جنگ و گریز در طول روز ادامه داشته است. ۲۰ تانک وارد خرمشهر شده که ۱۰ دستگاه آن را مردم منهدم کرده‌اند. یکی از فرماندهان گردان کماندویی دشمن می‌گوید: « طرح حمله به داخل شهر با نیروهایی متشکل از گردان تانک الحسن، گردان ۳ پیاده مکانیزه، گردان ۱ پیاده با پشتیبانی گردان تانک بر موک مقارن ساعت ۱۳ به اجرا درآمد و پیشروی به مرکز شهر آغاز شد. ما تصور می‌کردیم به زودی شهر سقوط خواهد کرد، امّا قضیه عکس بود… در ساعت ۱۶/۱۵ همان روز من با چشمان خود شاهد از هم پاشیدگی نیروهای عراقی بودم. وضعیت فوق‌العاده ناخوشایند بود، روحیه‌ها متزلزل شده بود، تسلط بر نیروها ممکن نبود. بعضی فراری‌ها تا پل‌نو به عقب برگشته، بخشی حتی به طرف شلمچه در حال حرکت بودند. خسارت‌ها فراوان بود، طوری که بیش از ۲۳ تانک و ۱۷ نفربر از دست دادیم. ده‌ها نفرکشته و اسیر شدند و بقیه شکست سختی را متحمل گردیدند.” اداره مرکزی اطلاعات سپاه ضمن گزارشی از وضعیت امروز خرمشهر اعلام کرد: “مهاجمین عراقی حدود ۱۰۰۰ نفر بودند. زد و خورد در شهر بسیار شدید بود. مردم را ۲۰ نفر، ۲۰ نفر به خط کرده، کوچک و بزرگ را اعدام می‌کردند و در همان حال مشروب می‌خوردند. حدود ۲۰۰ غیرنظامی شهید شدند و حدود ۱۵۰۰ نفر را اسیر کرده، بردند. هم‌اکنون (ساعت ۲۲)، مهاجمین اطراف راه‌آهن هستند، به پل نرسیده‌اند و مشغول جمع‌کردن کشته‌های خود هستند.»
در محور آبادان، به گزارش ستاد مشترک ارتش: « از اوایل بامداد امروز نیروهای مهاجم عراقی از دو سمت جاده اهواز و دارخوین مشغول پیشروی هستند و پل می‌سازند و نیرو پیاده می‌کنند.»
در محور شمال غربی اهواز، در پی حملات موفقیت‌‌آمیز روز گذشته‌ی نیروهای خودی و عقب زدن دشمن، رزمندگان اسلام شب گذشته نیز در این محور (در حدود کوت سید‌نعیم) به عراقی‌ها حمله کردند که دشمن با دادن تلفاتی مجبور به عقب‌نشینی شد.
به گزارش سپاه خوزستان: « از کوت تا سوسنگرد به فاصله تقریباً ۵۰۰ متر به ۵۰۰ متر تانک و خودروی عراقی منهدم یا سالم متوقف شده و نفراتش فرار کرده‌اند. تعداد اسرای سوسنگرد و بستان معتنابه است. تلفات تانک و خودروی دشمن زیاد است، ولی آمار تلفات ۱۵۰ تانک دشمن که توسط رئیس‌جمهور اظهار شده بیش از واقع است.» به این ترتیب سوسنگرد مقارن ظهر امروز آزاد شد و با تعقیب نیروهای عراقی تابستان، بستان نیز آزاد شد.
به گزارش سپاه: « روحیه اهالی روستاهای بین حمیدیه و سوسنگرد بسیار خوب بوده، اکثراً از رفتن عراقی‌ها خوشحالند و تعدادی از خوانین که با دشمن همکاری کرده‌اند، شناسایی و دستگیرشده‌اند. نیروهای پیاده دشمن بیشتر به طرف بستان گریخته‌اند و بقیه تانک‌های عراقی از طریق کرخه‌کور به سمت هویزه رفته‌اند.” به گزارش ژاندارمری سوسنگرد: « با فعالیت پرسنل هوانیروز، لشکر ۹۲ زرهی، سپاه پاسداران و ژاندارمری سوسنگرد، شب قبل و روز جاری به تیپ زرهی عراق مستقر در محور سوسنگرد حمیدیه ضربات سنگینی وارد شد و یگان‌های زرهی دشمن معدوم و تعدادی افسر و درجه‌دار و سرباز عراقی دستگیر شدند و از ساعت ۱۱ روز جاری شهر کاملاً در اختیار نیروهای خودی درآمد که مشغول پاکسازی آن هستند. ضمناً مامورین ژاندارمری با کمک پرسنل سایر نهادهای انقلابی به شهرهای بستان و هوزگان عزیمت کرده‌اند و مشغول پاکسازی این دو شهر هستند.» جبهه میانی در پی آزادی شهر مهران در روز گذشته، تلاش دشمن برای تسلط مجدد بر این شهر ادامه دارد.
معاون استانداری ایلام در مورد وضع جبهه مهران گفت: «امروز نیروهای عراقی هیچگونه پیشروی در مهران نداشتند و تلاش آنها برای گرفتن ارتفاعات بی‌نتیجه ماند و مواضع دشمن با توپخانه و خمپاره درهم کوبیده شد. ارتفاعات استراتژیک منطقه در تصرف نیروهای انقلاب است و در این درگیری تعدادی از برادران به شهادت رسیدند.»
در محور گیلان‌غرب درگیری ادامه دارد. توپخانه و هوانیروز خودی روی تانک‌ها و مواضع دشمن اجرای آتش می‌کنند. گزارش خبرگزاری پارس حاکی است: «در مدخل بخش گیلان‌غرب صدها زن و مرد و کودک همراه با احشامشان دیده می‌شوند که بعثی‌ها آنها را از روستاها بیرون رانده‌اند. نیروهای عراقی در روستاهای مسیر نفت‌شهر تا ۹ کیلومتری گیلان‌غرب مستقر شده‌اند و در این قسمت ۸۰تانک و تعداد زیادی خودرو و توپخانه دارند که نیروهای جمهوری‌اسلامی توانستند با ۱۸ تانک از پیشروی مهاجمان جلوگیری کنند. از جمله عامل بازدارنده حرکت دشمن، شرکت فعالانه مردم است. » در جبهه سرپل‌ذهاب دشمن از دیشب دست به نقل و انتقالات جدید زده و تعداد بیشتری تانک وارد صحنه نبرد کرده است.
به گزارش خبرگزاری پارس: «امروز در این جبهه نیروهای خودی در دو محور با نیروهای دشمن در ستیز بودند، یکی در مسیر دشت از گله و ارتفاعات باویسی و اطراف آن، و محور دیگر تنگه‌ای که در پشت کوه‌های گچ و مسیر قصرشیرین قرار دارد.» بنا به گزارش قرارگاه مقدم نیروی زمینی ارتش: دشمن در معبر مهران دهلران پس از عبور ازرودخانه چنگوله به حوالی نصریان رسیده و در معبر گیلان‌غرب قصرشیرین به حوالی چم امام حسن (ع) عقب‌نشینی کرده است. همچنین دشمن در محور سرپل‌قصرشیرین به اطراف باباهادی عقب‌نشینی نموده است.» از سوی دیگر، طبق اعلام سپاه غرب: «حمله عراق به گیلان‌غرب، در ساعت ۳۰ /۱۳ امروز در سه راهی تنگ حاجیان دفع شد و نیروهای عراقی تا کوه کرینا عقب نشستند.»
جبهه شمالی مرکز اطلاعات سپاه غرب کشور اعلام کرد: «حدود یک لشکر با تجهیزات کامل ارتش عراق که از جمله تعداد زیادی تانک و حدود ۲۰ فروند هلیکوپتر و میگ در اختیار دارند، از راه سیروان به میدان( یکی از مناطق دشمن، شمال ازگله ) وارد شده‌اند و سلاح‌های سنگینی به مناطق دالاهو وارد کرده‌اند و با همکاری مهاجمین قصد حمله به کرمانشاه را دارند.» یکی از مسئولین لشکر ۲۸ سنندج اعلام کرد: «عراقی‌ها نیروهای خود را در پنجوین و بایوی و باشماق تقویت کرده‌اند، امّا هنوز درگیری نداشته‌ایم.»
خلاصه اطلاعیه‌های ستاد مشترک ارتش جمهوری‌اسلامی
اطلاعیه ۱۱۲… ارتش جمهوری‌اسلامی ایران… در نبرد امروز (۵۹/۷/۱۰)، توانست طی یک نبرد هماهنگ، مزدوران عراقی را در منطقه سوسنگرد به عقب‌نشینی وادارد، تعداد قابل توجهی از تانک‌های آنها را منهدم سازد و تعداد زیادی از نیروهای عراقی را اسیر نماید.
اطلاعیه ۱۱۴ برابر گزارش رسیده در ساعت ۱۷ امروز یک میگ عراقی در منطقه دزفول توسط رزمندگان ژاندارمری سرنگون شد. همچنین در ساعت ۱۷/۴۵ نیز یک سوخوی عراقی در آسمان قروه (کردستان) توسط هواپیمای شکاری نیروی هوایی ارتش، ساقط شد.
اطلاعیه ۱۱۶… رزمندگان دلیر ارتش جمهوری‌اسلامی با توکل به عنایت خداوند و برخورداری از پشتیبانی‌های همه جانبه سپاه پاسداران و مردم مسلمان ایران، روز گذشته در منطقه عملیاتی جنوب، حداقل ۱۷۰تانک دشمن را منهدم ساخته یا به غنیمت گرفتند.
اطلاعیه ۱۱۹… در روز ۵۹/۷/۱۰، یک ستون بزرگ دشمن مرکب از تانک، نفربر و دیگر خودروهای نظامی در غرب کشور توسط هواپیماهای جنگنده نیروی هوایی ارتش جمهوری‌اسلامی ایران منهدم شد.
اطلاعیه ۱۲۱… در پی نبردهای سنگین روز دهم مهر، نیروهای مسلح جمهوری‌اسلامی و سپاه پاسداران با یک عملیات چریکی موفق شدند چندین تانک دشمن را در مناطق اهواز سوسنگرد منهدم ساخته، و این مناطق را از وجود دشمن پاک سازند. گروه دیگری از تکاوران نیز با پشتیبانی نیروهای مسلح و پاسداری در یک عملیات پارتیزانی موفق شدند تعداد زیادی تانک و نفربر و مقادیر قابل توجهی اسلحه و مهمات دشمن را به غنیمت بگیرند.
اطلاعیه ۱۲۳…. روز دهم مهر در محور اهواز سوسنگرد با تلاش شبانه‌روزی و زدن ضربات سنگینی جنگ‌آوران نیروی زمینی، هوایی، هوانیروز، ژاندارمری، برادران پاسدار و مردم غیور خوزستان به مزدوران عراقی، دشمن مجبور به عقب‌نشینی و با به جاگذاردن تعدادی تانک و وسایل جنگی فرارکرد. دو خلبان و کمک خلبان شجاع (هوانیروز)، دشمن فراری را تعقیب کردند و سرانجام شانزده عراقی را به اسارت گرفتند.
قسمتی از اطلاعیه ۱۶۳…. فعالیت‌های نیروی هوایی در مورخ ۵۹/۷/۱۰: ۱ انهدام پل جاده کرکوک به بعقوبه، پل حافظ، پل اول دره علی‌بیک و پل دوم کوت ۲ وارد کردن خساراتی به اردوگاه قوس تپه و حریر و همچنین پادگان زینو و بوکرماس.
خلاصه بیانیه‌های نظامی عراق بیانیه ۵۷ روز گذشته (۵۹/۷/۱۰)، دو هواپیما و یک هلیکوپتر ایرانی بر اثر شلیک آتشبارهای ضدهوایی عراقی در منطقه موسیان و نزدیکی بصره سرنگون شدند. در حملات این هواپیماها که هدفشان بمباران مناطق غیرنظامی و تاسیسات اقتصادی عراق بود، چهار غیرنظامی مجروح شدند. هواپیماهای ایران همچنین منطقه الکوت و دیاله را بمباران کردند. خبرگزاری عراق: «هواپیماهای جنگی این کشور روز گذشته (۵۹/۷/۱۰) در چهار نوبت مناطق نظامی ایران را در نزدیکی دزفول بمباران کردند و خسارات سنگینی به تاسیسات نظامی وارد آوردند….نیروهای مسلح عراق روز گذشته حملات خود را علیه اهداف نظامی ایران را در دزفول از سر گرفتند….هواپیماهای جنگی این کشور مراکز تجمع تانک‌های ایران را در این منطقه به شدت بمباران کرده، خسارات سنگینی به نیروهای ایرانی وارد آوردند.» رادیو بغداد نیروی هوایی ایران نیمی از هواپیماهای خود را از دست داده و هواپیماهای خود را به فرودگاه‌های دیگر منتقل ساخته است.
بازتاب حملات و درگیری‌ها
خبرگزاری رویتر: افسران عراقی اعلام کردند کماندوهای این کشور امروز دست به یک تهاجم شدید علیه آبادان و اطراف آن زدند… در ضمن نیروهای عراقی در خط دوم جبهه، با استفاده از موشک‌های کوچک با پاسداران انقلاب ایران در خرمشهر، درگیر یک جنگ شدید خیابانی هستند. به گفته سرگرد عراقی، پاسداران جدا از نیروهای نظامی هستند و انتظار می‌رود نیروهای عراقی اواخر امروز کنترل خرمشهر را به دست گیرند.
رادیو لندن بخش عربی: به گزارش خبرنگار بی‌بی‌سی، برای عراق حفظ آنچه تاکنون در جنگ به دست آورده، مشکل است و ایرانیان به مراتب بهتر از گذشته می‌جنگند. تلفات نیروهای عراقی بیشتراز آن است که اظهار شده و ایرانیان تأسیسات نفتی و صنعتی عراق را با مهارت فراوانی بمباران می‌کنند.
رادیو صدای امریکا: روزنامه کریستین ساینس مانیتور می‌نویسد: نیروهای زرهی و پیاده نظام عراق که ۶۰ کیلومتر در خاک ایران در شمال غربی کشور پیش رفته بودند، این هفته منتظر ایستاده‌اند و ظاهراً بخشهایی از نیروهای عراق فراخوانده‌شده‌اند. در جبهه‌های جنوبی و اطراف حوزه‌های نفتی بزرگ ایران و عراق، هنوز جنگ ادامه دارد، امّا از شدت آن کاسته شده است. استراتژی یا هدف دراز مدت عراقی‌ها ظاهراً این است که موضع خود را در اطراف شهرهای محاصره شده ایران مستحکم کنند.
خبرگزاری فرانسه: تانک‌های عراقی در اطراف اهواز که یک مرکز مهم تولید فولاد است، موضع گرفته‌اند.
رادیو صدای امریکا: به گفته پرزیدنت بنی‌صدر، نیروهای ایران شهر مهران را آزاد کرده‌اند. این شهر اوایل هفته پیش به تصرف عراقی‌ها درآمده بود. در صورتی که ادعای ایران حقیقت داشته باشد، این اولین پیروزی عمده نیروی زمینی ایران از زمان شروع جنگ بوده است.
خبرگزاری آسوشیتدپرس: جت‌های جنگنده ایرانی روز ۵شنبه (۵۹/۷/۱۰)، سعی کردند به رآکتور اتمی عراق در حومه بغداد حمله کنند. در جریان این حمله رآکتور صدمه ندید، ولی به یک مرکزتحقیقات اتمی، آسیب‌وارد شد.
رادیو کلن: هواپیماهای ایرانی در دو روز گذشته چندین‌بار ستون‌های کامیون‌های حامل آذوقه و تسلیحات ارتش عراق را که برای سربازان این کشور در داخل خاک ایران حمل می‌شد، مورد حمله قرارداده، تعدادی از آنها را نابود کردند. پس از حمله برق‌آسای نیروی هوایی عراق در ده روز قبل به فرودگاه‌های ایران، مقامات نظامی این کشور تصور می‌کردند با این ضربه اولاً نیروی هوایی ایران را از عملیات متقابل باز خواهند داشت و در ثانی با از کار انداختن نیروی هوایی ایران قادر خواهند بود ضمن اشغال قسمتی از سرزمین‌های ایران خواسته‌ها و ادعاهای ارضی خود را به رژیم متزلزل خمینی بقبولانند. لیکن واکنش برق‌آسای نیروی ایران و حملات مرگبار این نیرو به مواضع نظامی و اقتصادی عراق، این کشور را در وضعیتی وخیم قرار داده است.
رادیو لندن بخش عربی: خلبانان ایرانی با دقت کامل هدف‌های مورد‌نظر نظامی، تأسیسات نفتی و هدف‌های صنعتی را بمباران می‌کنند و در حملات دقت قابل ملاحظه‌ای را از خویش نشان داده‌اند و عراقی‌ها را از آنچه مزدوران اول نبرد علیه تاسیسات نفتی و صنعتی ایران انجام داده‌اند، به شدت نگران کرده است.
رادیو اسرائیل: رئیس جمهوری ایران طی بیانیه‌ای اعلام داشت: نیروی هوایی ایران امروز عملیاتی را برای درهم شکستن مقاومت عراقی‌ها آغاز کرده و هوانیروز ایران نیز به انتقال واحدهایی به خرمشهر پرداخته است.
جمهوری‌اسلامی ایران (اوضاع داخلی، مواضع و…) رئیس دیوانعالی کشور (دکتر بهشتی):…ملاقات دولت بعثی عراق و وزیر خارجه امریکا باید [برای آنها] ثمر‌بخش باشد، برای این که این دولت به صورت نماینده ابرقدرت‌ها در منطقه عمل می‌کنند…. استراتژی ابرقدرت‌ها در این‌گونه جنگ‌ها (جنگ ایران و عراق) ایجاد شرایط جدید در کشورهای طرف منازعه است تا هر دو طرف احساس کنند که مجبورند وسایل جنگی از این یا آن بخرند… ما تصمیم گرفته‌ایم که محاسبات خود را براساس امکانات خود انجام دهیم. ما گونه‌ای دفاع از خود و انقلاب کشور را انتخاب کرده‌ایم که در آن احتیاج به این وسایل، روز به روز کمتر و کمترمی‌شود نه زیادتر. ما به تولیدات خود متکی خواهیم بود. ما با شیوه‌ای جدید خواهیم جنگید…. ما یک جنگ درازمدت با توطئه‌های ضداسلام و انقلاب‌اسلامی در پیش داریم. شکل این جنگ ممکن است مختلف باشد….ما برای یک برخورد درازمدت با دشمنان اسلام و انقلاب‌اسلامی آماده می‌شویم.
نخست‌وزیر (آقای رجایی) با انتشار بیانیه‌ای اعلام کرد: نظریه این که در چند روز اخیر بعضی کشورها برای دخالت در منطقه خلیج‌فارس موضوع بسته شدن تنگه هرمز را مطرح کرده، ابراز نگرانی کرده‌اند، لازم می‌داند اعلام نماید که دولت جمهوری‌اسلامی ایران ضمن احترام گذاشتن به تعهدات و وظایفی که به موجب عرف و حقوق بین‌المللی برای آزادی کشتیرانی در تنگه هرمز به عهده دارد، صرفنظر از اعمال حق قانونی ایران در مورد دولت یا دول متخاصم منطقه، تا آنجا که به ایران مربوط است، باز نگه داشتن این آبراه دریایی را تضمین می‌کند.
نخست‌وزیر (آقای رجایی) در دیدار با وزیر امور خارجه کوبا:: به نظر ما صدام تجاوزگر است و مانع حرکت اصیل انقلابی است. به نظر ما پایان منازعه در میزان خسارات جانی و مالی نیست، بلکه پایان منازعه وقتی است که خائن شناخته و به سزای اعمالش برسد… من از پیام آقای فیدل کاسترو تعجب می‌کنم که به ما توصیه می‌کند تا زیر چرخ‌های تانک و توپ دشمن با صدام متجاوز پشت‌میز مذاکره بنشینیم.
مهدی میرکمالی، کاردار سفارت ایران در بیروت: آمریکا به خوبی می‌داند که دخالت در جنگ بدون شک به جنگ جهانی سوم تبدیل خواهد شد و این به معنای قطع تمامی منابع نفتی در منطقه خلیج فارس خواهد بود.. ایران دارای قدرت قوی دریایی در خلیج‌فارس است و آمریکا این را می‌داند….شوروی تظاهر به بی‌طرفی می‌کند امّا می‌خواهد موشک‌های سنگین به عراق بفروشند.
مواضع و اقدامات ضدانقلاب
حزب توده: در جنگ تحمیلی رژیم جنایتکار بعثی عراق علیه ایران، کشورهای عضو جبهه پایداری، متفق و پشتیبان جمهوری‌اسلامی ایران‌اند.
حزب رنجبران:… قطعنامه صادر شده توسط شورای امنیت به اساسی‌ترین و حیاتی‌ترین مسأله برای کشور ما یعنی استقلال، تمامیت ارضی و حق حاکمیت ملی، به بدیهی‌ترین حق ملت و دولت ایران، یعنی حق دفاع مسلحانه از خاک میهن خویش توجهی نکرده و علیه تجاوز آشکار رژیم جنایتکار عراق موضعی اتخاذ ننموده و در نتیجه خصلت و ماهیت جنگ کنونی را تعیین نکرده است…. رژیم بعثی عراق با تجاوز آشکار به خاک ایران، اساسی‌ترین حقوق بین‌المللی را نقض نموده است. رژیم صدام به صراحت قصد اشغال دائمی بخشی از خاک کشور ما را دارد و با اسلحه‌های روسی و پشتیبانی آمریکا کمر به نابودی انقلاب ما بسته است.
خلق عرب: تجار اهواز گفتند که افراد خلق‌عرب مواد غذایی و حبوبات آنها را خریداری کرده، در دسترس ارتش عراق قرار داده‌اند.
عراق (اوضاع داخلی، مواضع و…)
وزیر خارجه عراق: ایران مجبور خواهد شد که آتش‌بس را قبول کند. لکن اگر ناسازگاری تهران ادامه یابد، ما از قدرت کافی برای ادامه جنگ برخورداریم. البته فکر نمی‌کنم ایران از چنین توانایی برخوردار باشد… عراق هیچگونه جاه‌طلبی ارضی ندارد و تنها بر حاکمیت بر شط‌العرب و اراضی اشغال شده توسط ایران تاکید دارد. عراق هیچگونه چشم داشتی به اراضی ایران ندارد و این اراضی را تخلیه خواهد کرد.. مسائل بستگی به موضعی دارد که ایران اتخاذ می‌کند…. در حال حاضر برقراری تفاهم با رژیم کنونی ایران مشکل است، امّا این موضوع به ایرانیان بستگی دارد که آیا خواهان صلح هستند یا نه؟
یک سخنگوی حزب دمکرات کردستان عراق در لندن: چریک‌های کرد مخالف با دولت به حمله علیه مواضع ارتش در شمال عراق و در شهرهای کرکوک اربیل دست‌زده‌اند.
شبکه تلویزیون آمریکا: عراق قسمتی از هواپیماهای خود را به کشورهای عربی اردن، عمان،کویت، یمن‌شمالی و امارت عربی متحده فرستاده تا از حملات هوایی ایران در امان باشند. عربستان سعودی به درخواست آمریکا حاضر به پناه‌دادن هواپیماهای عراقی نشد. تلاش‌های صلح به دنبال جلسه اعضای ۴۰ کشور سازمان کنفرانس اسلامی، یک سخنگوی این سازمان گفت: آنهابه اتفاق آراء تصمیم گرفتند پیشنهاد کنند تا ژنرال ضیاءالحق ماموریت صلح خود را برای حراست از همبستگی اسلامی و توقف خون‌ریزی میان برادران ادامه دهد. یاسر عرفات به دنبال شکست در میانجیگری میان ایران و عراق، از سران کشورهای عرب خواست برای پایان دادن به جنگ در یک کنفرانس اضطراری شرکت کنند. وی قویاً خواستار برپایی کنفرانس سران برای پایان دادن به جنگی شده است که تنها در خدمت امپریالیسم آمریکا و صهیونیسم است.
جمال شمیرانی، کاردار ایران در گردهمایی وزرای خارجه کشورهای اسلامی: شرایط عراق برای ایران کاملاً غیرقابل قبول است… ما هیچ پیشنهاد مشروط را نخواهیم پذیرفت.
عراق باید از خصومت دست برداشته، به مرزهای خود باز گردد. پرزیدنت بنی‌صدر نیز قعطنامه شورای امنیت را که در آن از طرفین درخواست آتش‌بس شده، رد کرد و گفت مادام که عراق حاکمیت ارضی ما را به مخاطره اندازد، هیچ دلیلی برای مذاکره مستقیم و غیرمستقیم وجود ندارد.
مواضع و اقدامات کشورها کارتر: ایالات متحده خواهان برقرار کردن روابط عادی خود با ایران است، زیرا در این برهه زمانیاین اقدام به نفع طرفین است… ما بسیار محتاط بوده‌ایم و سعی کرده‌ایم به ایرانیان بفهمانیم که ما بی‌طرف می‌مانیم و هیچ اقدامی جهت تنبیه ایران انجام نمی‌دهیم و فقط می‌خواهیم گروگان‌ها را آزاد کنیم. وزیر خارجه آمریکا: امریکا هرگز کوچک‌ترین قصدی برای اشغال ایران نداشته و ندارد. ما به حقانیت انقلاب اسلامی معتقدیم و آماده‌ایم با ایران پیرامون مناسبات دو کشور بر هر پایه و اساسی که باشد، گفتگو کنیم.
کارتر در مجمع سالانه صندوق بین‌المللی پول و بانک جهانی: ایالات متحده برای هرچه زودتر جنگ عراق و ایران وارد عمل خواهد شد.. تا به حال بسیاری از کشورها به خاطر قطع کوتاه مدت جریان نفت آسیب‌های اقتصادی زیادی دیده‌اند.
منابع دولت امریکا: کشتی‌های جنگی امریکا، انگلیس، استرالیا و فرانسه مواضع خود را در اقیانوس هند مستحکم کرده‌اند.
برژینسکی مشاور امنیتی کارتر: امنیتی مقادیر زیادی تجهیزات برای دخالت نیروهای امریکا درخاورمیانه تدارک دیده است. آمریکا آماده است تا همان‌گونه که در برلین و کره جنوبی از مافع حیاتی خود دفاع کرد، در خاورمیانه نیز از هیچ اقدامی فرو‌گذار نکند. امریکا از اقدام عراق در اعلام آتش‌بس یک‌جانبه ابراز خرسندی می‌کرد. سخنگوی وزارت خارجه آمریکا گفت که متوقف شدن موقت جنگ چیز خوبی است، ولی مهم این است که یک آتش‌بس پایدار و بدون مقدمه بین دو طرف برقرار شود.
پنتاگون اعلام کرد: ایالات متحده امریکا چهار هواپیمای آواکس به خاطر حفاظت از چاه‌های نفت منطقه در مقابله با حمله هوایی احتمالی ایران به عربستان‌سعودی ارسال خواهد کرد.
یک منبع آگاه در واشنگتن: دو هواپیمای حمل و نقل شوروی حامل مقادیر زیادی اسلحه و مهمات جنگی که به عراق پرواز کرده بودند، به علت شدت نبرد در شمال خلیج‌فارس و منهدم شدن پایگاه‌های نظامی عراق مجبور به بازگشت شده‌اند.
سخنگوی رسمی دولت آلمان غربی: آلمان‌غربی از درخواست شوروی امنیت در مورد آتش‌بس فوری و یافتن راه حل صلح‌آمیز برای جنگ با ایران حمایت می‌کند…. آلمان‌غربی از امکانات دیپلماتیک خود برای تحقق این مساله استفاده خواهد کرد. در بیانیه‌ی شورای وزیران فرانسه، از ایران و عراق خواسته شده که به جنگ میان خود پایان دهند….فرانسه از گسترش جنگ و ادامه‌ی آن که توازن منطقه را به لرزه درآورده، به شدت نگران است. لرد کارینگتون، وزیر خارجه انگلیس از فکر میانجیگری کشورهای اسلامی برای پایان دادن به جنگ عراق و ایران حمایت کرد و گفت: ضیاءالحق می‌تواند در این زمینه ماموریت خود را انجام دهد…. به نظر می‌رسد کشورهای اسلامی نفوذ بیشتری روی ایران و عراق دارند تا سایر ارگان‌های نظیرسازمان‌ملل متحد.
دولت ژاپن اعلام کرد که تصور نمی‌رود کشورهای بی‌طرف بتوانند به جنگ ایران و عراق پایان دهند.
سخنگوی دولت ژاپن گفت: در حال حاضر ژاپن از نظر تامین نفت در مضیقه نیست و ذخیره آن برای چهار ماه آینده کافی است. درصد نفت مورد نیاز ژاپن از کشورهای حوزه خلیج‌فارس تأمین می‌شود. دولت ترکیه با انتشار بیانیه‌ای اعلام کرد که بی‌طرفی خود را در جنگ ایران و عراق حفظ خواهدکرد… حریم هوایی ترکیه به روی تمامی هواپیماهایی که کارشناسان نظامی با تجهیزات نظامی برای کشورهای درگیر جنگ حمل می‌کنند، بسته خواهد ماند. ترکیه تا زمانی که جنگ ادامه دارد، از ارسال تجهیزات نظامی به دو کشور خودداری خواهد کرد. در پیامی که از سوی خالد شاه عربستان تسلیم شاه حسین شد، آمده است: اعراب باید از عراق که برای حفظ تمامیت ارضی و حاکمیت ملی خود مبارزه می‌کند، حمایت کنند. در هشت روز گذشته، وزیر خارجه عربستان سعودی دوبار با وزیر خارجه امریکا پیرامون جنگ ایران و عراق بحث و تبادل‌نظر به عمل آورده است.
انور سادات اعلام کرد: جنگ ایران و عراق خطر بزرگی برای منطقه خلیج (فارس) است و مواضع مصر روشن است. مصر بمباران مردم بی‌گناه را در ایران و عراق محکوم می‌کند و معتقد است که عراق و ایران کشورهای اسلامی هستند و ما طرفدار هیچیک از آنان نمی‌شویم مگر این که بر حق باشند…
مصر با وجود قطع رابطه با عربستان سعودی بنا به درخواست فوری این کشور با عبور چهار هواپیمای امریکائی برای عملیات وسیع بر فراز این کشور موافقت کرده و به امریکا اطلاع داده که هرچه عربستان برای دفاع از خود بخواهد، ما حاضریم در اختیاریش بگذاریم تا بتواند امنیتش را تامین کند. ما نه تنها به عربستان سعودی کمک خواهیم کرد بلکه به هر کشور عربی و اسلامی و حتی اندونزی کمک خواهیم کرد و این از مسئولیت اسلامی و عربی مصر سرچشمه می‌گیرد. انور سادات، رئیس جمهوری مصر به ایران هشدار داد از تحمیل رهبری خود بر کشورهای خلیج‌فارس دست بردارد. وی متذکر شد ایران حق دارد هرگونه که مایل است و درچهارچوب قلمرو خود خواسته‌های خویش را اجرا کند، ولی مصر به ایران اجازه نخواهد داد که از اشتباهات دیگران بهره‌برداری کرده روش خود را بر کشورهای خلیج‌فارس تحمیل کند.
از سوی دیگر، ملک حسین شاه اردن گفت: اردن نمی‌تواند در برابر آنچه که اکنون میان ایران و عراق می‌گذرد، بی‌تفاوت یا تماشاچی باشد. عراق برای بازپس‌گرفتن حقوق حقه و آشکار خود پیکار می‌کند و این کشور مطامع توسعه جویانه در اراضی ایران ندارد… هرگونه خطری از جانب ایران متوجه یکی از دولت‌ها یا کشورهای منطقه بشود، تهدیدی است علیه تمام کشورهای عربی.
وال استریت ژورنال: طی چند روز اخیر کاروان‌های مهمی از ارتش کویت حامل سلاح‌های جنگی و مهمات وارد عراق شده است و از چند روز پیش نیروهای کویتی در یکی از جزایر نزدیک شط‌العرب مستقر شده‌اند.
روزنامه السفیر چاپ لبنان: به علت ادامه جنگ ایران و عراق، نیروی هوایی کویت و بعضی واحدهای ارتش کویت به حال آماده‌باش درآمده‌اند. دولت کویت سربازان ذخیره را احضار کرده و وزارت خارجه کویت ورود خارجیان را به کویت ممنوع کرده است.
حاکم راس الخیمه: امارات عربی متحده در جنگ ایران وعراق بی‌طرف است. وی قرار دادن تاسیسات امارات را در اختیار هواپیماها و ناوهای جنگی تکذیب کرد.
تحلیل‌ها و تفسیرها
رادیو آمریکا: ایالات متحده آمریکا در قبال جنگ ایران و عراق، بی‌طرفی کامل را حفظ کرده، و این شایعه که واشنگتن به این یا آن سو متمایل است، بی‌اساس است. آمریکا با هر دو کشور در تماس است و خواهان این است که جنگ دو کشور هرچه زودتر به صلح بیانجامد و طرفین اختلافات خود را مسالمت‌آمیز فیصله دهند. نگرانی آمریکا از رنج‌هایی است که جنگ برای انسان‌ها به ارمغان می‌آورد و دلیل دیگر مصائب اقتصادی است. انهدام تاسیسات، از دست رفتن در آمد نفت، کمبود عرضه نفت در جهان، بسته شدن احتمالی تنگه هرمز و قطع جریان نفت و کالاهای مورد نیاز بسیاری از کشورها که به صورت یک تهدید جدی مطرح است.
روزنامه وال استریت ژورنال چاپ نیویورک: حمله نظامی عراق به رژیم خمینی، تازه گام نخست صدام برای سرنگون کردن رژیم خمینی است… مرحله دوم دامن زدن به انقلاب در داخل ایران با مسلح کردن گروه‌های قومی ایران است… عراقی‌ها انتظار دارند انقلابیون ایران از خراب‌شدن اوضاع ایران در زمستان استفاده کنند و مردم را با خود همراه سازند و رژیم خمینی را ساقط و سرنگون کنند… البته بسیاری از مقامات غربی فکر می‌کنند که عراق جنگ را آغاز کرد و هدفش مسجل کردن رهبری خود بر خاورمیانه بوده است. عراق به این سبب از سرنگون کردن خمینی سخن می‌گوید که خشن و نیرومند به نظر می‌رسد تا از پشتیبانی سایر کشورهای خلیج‌فارس به ویژه عربستان سعودی و کویت برخوردار شود…. پس از پیروزی عراق، صدام به عنوان یکی از رهبران برجسته جهان و نیز به عنوان نیرومندترین مقام در خاورمیانه شناخته خواهد شد. صدام حتی رهبری تمام کشورهای جهان سوم خواهد شد و نقشی را که زمانی مارشال تیتو داشت، به دست خواهد آورد.
رادیو لندن: آشکارا پیداست که عراق از ادامه جنگ نگران است، زیرا به مشکلاتی که در میدان‌های نبرد با آنها مواجه شده پی برده است. عراقی‌ها اکنون با مشکلات روز‌افزون، حتی ساعت به ساعت روبرو شده‌اند، چون قادر به تحکیم و حتی نگه‌داری مواضعی که به دست آورده‌اند، نیستند و ایرانی‌ها با کسب پیروزی‌های بیشتر جنگ را دنبال می‌کنند. عراقی‌ها علاوه بر عدم توانایی نسبت به حفظ مواضع خود، تلفات جانی و خسارات مالی فراوانی متحمل شده‌اند. خلبانان ایران با دقت کامل اهداف نظامی، تاسیسات نفتی و هدف‌های صنعتی را بمباران می‌کنند. عراقی‌ها نیاز مبرم به آتش‌بس دارند تا در خلال آن خود را برای جنگ طولانی و فرسایشی جمع و جور کنند….
رادیو مسکو به نقل از روزنامه النهار چاپ بیروت: دعوت تهران و بغداد برای مذاکره از سویبرژنف، دلیل خیرخواهی مسکو است، زیرا کسانی که به جنگ ایران و عراق دامن می‌زنند، برایشان قابل هضم نیست که نیروهای ضدامپریالیستی که در خاور دور و خاور‌نزدیک با هم متحد شوند. نبرد ایرانو عراق، برای محافلی که قصد تسلط بر ثروت‌های نفتی منطقه را دارند، مانند عسل است و از شلیک گلوله توپ چه از سوی عراق چه از جانب ایران لذت می‌برند.. این محافل سعی می‌کنند جمهوری اسلامی ایران را مانند رژیم شاه، پلیس منطقه کنند.
خبرگزاری فرانسه: کارشناسان موسسه بررسی‌های استراتژیک در لندن: هرگونه کوشش ایران جهت بستن تنگه هرمز از نظر تکنیکی بسیار مشکل خواهد بود… بهترین راه کارگذاشتن مین است. لیکن این گذرگاه باریک‌ترین قسمتش چندین کیلومتر وسعت دارد..کارشناسان موسسه مذکور اعلام داشتند که آمریکا برای خنثی کردن این مین‌ها از لوازم کافی در اقیانوس‌هند برخوردار است.
رادیو اسرائیل: تصمیم دولت ایران بر رد پیشنهاد عراق در مورد اعلام آتش‌بس، دولت عراق را ناچار می‌سازد. تلاش‌های خود را برای دست‌یابی بر شهرهای خوزستان دو برابر سازد تا به این وسیله بتواند دولت ایران را به تغییر موضع وادار کند…. طراحان جنگی عراق توجه دارند که نیروی نظامی آنها برای تصرف همه ایران کافی نیست، از این‌رو هدف‌های محدودی را انتخاب کرده‌اند. حاکمیت عراق بر تمامی گذرگاه اروند‌رود، اشغال خوزستان و ضمیمه ساختن آن به خاک عراق به کمک عمال داخلی و سرانجام تسلط بر سه جزیره تنب بزرگ، کوچک و ابوموسی در دهانه تنگه‌هرمز مورد‌نظر است. امّا این جنگ در ۱۰ روز نخست نشان داد که ارتش ایران قدرت رزمی شایسته‌ای دارد و کوشش عراق با توجه به کثرت‌ساز و برگ و نفرات آن چشمگیر نیست.(۵)
منابع :
۱- کتاب: جنگ محدود ایران و امریکا در خلیج فارس
۲- کتاب: ماجرای مک فارلین
۳- کتاب: تجدید رابطه آمریکا و عراق
۴- کتاب: عملیات مسلم بن عقیل
۵- کتاب: هجوم سراسری
بازدیدها: 42
