تاریخ شمسی ۱۸ مهر ۱۳۶۶
تاریخ قمری ۱۶ صفر ۱۴۰۸
تاریخ میلادی ۱۰ اکتبر ۱۹۸۷
خلاصه روز:
- حمله هوایی عراق به پالایشگاه گاز بیدبلند آغاجاری، یونیت۱ و ۲ شرکت نفت اهواز، تلمبهخانه تنگه فنی در جنوب خرمآباد، فرودگاه دهلران و مناطق عملیاتی نفتشهر و سومار.
- حمله عراق به یک نفتکش حامل نفت ایران در نزدیکی جزیره خارک که ۹ کشته و ۲۰ مجروح به جا گذاشت و حمله به یک نفتکش دیگر که عازم جزیره خارک بود. تجاوز یک هواپیمای ناشناس به حریم هوایی جزیره سیری. نزدیک شدن چند هلیکوپتر امریکایی به سکوی رشادت. طرح کارشناسان فرانسوی برای اشغال جزایر تنب کوچک و بزرگ و ابوموسی.
- فشار استخبارات سلیمانیه به سران گروههای ضدانقلاب برای خرابکاری بیشتر در ایران و اعزام دو گروه ۱۵ نفره به منطقه جوانرود برای شرارت و مینگذاری در مسیر نیروهای خودی. حمله افراد کومهله به پایگاهی در اطراف سنندج. آزادی ۱۱ تن و شهادت ۲ تن از نیروهای پایگاه کسری در منطقه بوکان که در اسارت کومهله بودند.
- وقوع انفجار در کارخانه اسلحه و مهماتسازی اسکندریه در ۳۰ کیلومتری بغداد.
- حمله نیروهای حزب دمکرات کردستان عراق به شهر شقلاوه و کشته و مجروح شدن ۲۰ تن از مسئولان حزب بعث این شهر. ترور یک افسر عالیرتبه حزب بعث به دست نیروهای سازمان عمل اسلامی.
- احضار سفیر سوئیس به وزارت خارجه و تسلیم یادداشت شدیداللحن جمهوری اسلامی به وی در اعتراض به حمله هلیکوپترهای امریکایی به قایقهای ایران. راهپیمایی عدهای از مهاجران جنگ تحمیلی در مقابل سفارت سوئیس در اعتراض به اقدام اخیر امریکا.
- مصاحبه محسنرضایی درباره دستیابی ایران به موشک استینگر، اهداف امریکا از حضور در منطقه، احتمال درگیری در خلیجفارس و استفاده از تمام امکانات برای پیروزی در نبرد احتمالی خلیجفارس.
- نامه ریگان به کنگره امریکا درباره حمله نیروهای امریکایی به قایقهای ایرانی که آن را اقدامی دفاعی و خاتمه یافته تلقی کرده است. مصاحبه ریگان با شبکه سی.ان.ان درباره اختیارات رئیسجمهور در زمان جنگ خلیجفارس. اعلام آمادگی امریکا برای تحویل دادن اسیران ایرانی.
- اقدامات تأمینی و احتیاطی امریکا در خلیجفارس در پی آشکار شدن دستیابی ایران به موشکهای استینگر از جمله محدودیت پرواز هواپیماها، لغو مرخصی نیروها و اعلام حالت فوقالعاده و تقاضا از ترکیه برای ایفای نقش فعالتر در خلیجفارس.
- بازتاب و تحلیل دستیابی ایران به موشک استینگر در رسانههای غربی. گزارش روزنامه القبس درباره دریافت موشکهای استینگر از رژیم اشغالگر قدس.
- تظاهرات اعتراضآمیز دانشجویان و برخی از مقامات ایتالیا درباره اعزام ناوگان این کشور به خلیجفارس.
- تحلیل رادیو بی.بی.سی از پیامدهای حمله هلیکوپترهای امریکایی به قایقهای ایرانی و احتمال وقوع جنگ در خلیجفارس.
- ضرورت اقدام فوری شورای امنیت سازمان ملل برای حل بحران خلیجفارس و اجرای قطعنامه۵۹۸ با توجه به حمله اخیر امریکا به قایقهای ایرانی، در سخنان دبیرکل سازمانملل؛ تأکید رادیو امریکا و رادیو بی.بی.سی بر این موضوع.
- کنفرانس بررسی جنگ ایران و عراق در خارطوم و پیشنهاد نخستوزیر سودان برای صلح.
- مواضع متفاوت کشورهای کویت، الجزایر و عمان درباره جنگ ایران و عراق.
- تحلیل روزنامههای والاستریت ژورنال و آبزرور درباره تحولات خاورمیانه، اوضاع ناآرام خلیجفارس، نگرش کشورهای عربی به جنگ و دخالت امریکا در منطقه.
- مسئول بخش خلیجفارس در وزارت امور خارجه شوروی، گسترش روابط ایران و شوروی را تکذیب کرد. گزارش القبس درباره پایبندی شوروی به معاهده سال ۱۹۲۱ خود با ایران در صورت حمله امریکا به تأسیسات ایران.
- نامه رزمندگان به امامخمینی و محکوم کردن اقدامات امریکا در خلیجفارس و اعلام آمادگی برای عملیات شهادتطلبانه در خلیجفارس. اعزام دو گردان از روحانیون قم به خلیجفارس برای استقرار در جزایر و ناوهای جنگی ارتش.
- مشارکت دانشگاهها و دانشجویان در تأمین نیازهای فنی ـ تخصصی و نیروی انسانی جبههها و اجرای طرح دانشگاه در جبهه برای جبران مسائل آموزشی دانشجویان رزمنده.
- اجرای طرح سرشماری همگانی در عراق به منظور شناسایی افراد فراری و ناراضیان.(۱)
تاریخ شمسی ۱۸ مهر ۱۳۶۵
تاریخ قمری ۵ صفر ۱۴۰۷
تاریخ میلادی ۱۰ اکتبر ۱۹۸۶
خلاصه روز:
- نیروها برای اجرای عملیات “فتح۱″، در ساعت ۱۸ به سمت موضع تک حرکت کردند و سلاحهای نیمه سنگین را در مناطق مختلف عملیاتی مستقر کردند و سرانجام در ساعت ۲۴ برای شروع عملیات اعلام آمادگی کردند.
- در عملیات نیروهای خودی در اطراف بانه، سه تن از گروه “خبات” کشته شدند و یک تن اسیر شد.
- آیتالله خامنهای: مهمترین شرط برقراری یک صلح پایدار، حذف صدام از صحنه سیاسی است. واکنش نمازگزاران امروز نمازجمعه تهران در مقابل قطعنامه جدید شورای امنیت: جنگ جنگ تا پیروزی.
- بیانیه وزارت خارجه جمهوریاسلامی در قبال قطعنامه ۵۸۸: شورای امنیت از برخورد اصولی و واقعبینانه با جنگ احتراز کرده و قطعنامه فاقد عناصر اصلی برای هرگونه راه حل عادلانه است.
- تفسیر رادیو لندن درباره مواضع کشورهای عرب در جنگ و اقدامات ایران در صحنه دیپلماسی منطقه.
- وزیر خارجه اسپانیا از پاسخ به سؤال خبرگزاری جمهوریاسلامی درباره اینکه چگونه صلح با متجاوز امکانپذیر است، طفره رفت و فقط گفت: ما بیطرف هستیم و مایلیم جنگ پایان یابد.(۲)
.
تاریخ شمسی ۱۸ مهر ۱۳۶۳
تاریخ قمری ۱۴ محرم ۱۴۰۵
تاریخ میلادی ۱۰ اکتبر ۱۹۸۴
خلاصه روز:
- اعزام گروه کثیری از رزمندگان داوطلب به جبههها – تحرک و جابجایی تانک، نفربر، توپخانه و وسایل مهندسی عراق در زرباطیه کوت، عماره، مندلی؛ اظهارات فرمانده سپاه سوم نیروی زمینی عراق در خصوص آمادگی نیروهای وی برای درهم شکستن حمله ایران؛ گزارش یک روزنامه ایتالیایی در خصوص بصره و مشکل عراق برای حفاظت از آن
- گزارشی از بی ثمر بودن مذاکرات طالبانی و حزب بعث؛ اخطار دولت عراق به اهالی یک روستای شمال عراق مبنیبر جمعآوری سریعتر محصول به منظور انتقال به یک اردوگاه، به دلیل همکاری با مجاهدین عراقی.
- هشدار دفتر اطلاعات و تحقیقات نخست وزیری به کمیته استانهای تهران، همدان، مرکزی و زنجان و مرکز فرماندهی سپاه در زمینه ضرورت یافتن یک کامیون بمب گذاری شده که از بانه به سمت تهران حرکت کرده است؛ تحویل تعدادی بمب ٧۵٠ گرمی به دو ایرانی در ترکیه توسط ارتش رهایی بخش ایران به منظور حمل آنها به تهران؛ اعلام خطمشی اتحادیه افسران ارتش شاهنشاهی ایران در برنامه رادیوی سلطنت طلبان موسوم به رادیو آزاد که از ترکیه پخش می شود
- تجمع بیش از شش هزار کامیون و تریلر ترک در مرز عراق در انتظار اجازه عبور به ترکیه
- درگیری بین اسرای بعثی و اسرای “مؤمن” کمپ اسرای گرگان به هنگام بازدید نمایندگان صلیب سرخ از این اردوگاه و در پی تلاش اسرای بعثی برای ارائه مخفیانه نوشتهای به این نمایندگان و کوشش اسرای مومن برای پی بردن به محتویات آن، تیراندازی نگهبانان اردوگاه پس از افتادن اسلحه بدست اسرای بعثی که قصد حمله به اسلحه خانه و فرار از پادگان داشتند؛ برای پایان دادن به مسأله و حفظ جان مأموران صلیب سرخ، کشته شدن ١۵ نفر از جمله هشت نفر از اسرای مومن و زخمی شدن هفتاد نفر از طرفین، در این درگیری
- اعدام ٨٠ تن از افسران عالی رتبه ارتش عراق از جمله ٣٠ خلبان و دستگیری بیش از ۵٠٠ تن از افسران به اتهام شرکت در کودتا علیه رژیم صدام و اعدام جمعی ٣٨٠٠ تن از سربازان مسلمان عراقی به علت خودداری از شرکت در جنگ به دستور صدام، به نقل از نشریات گروههای مخالف رژیم عراق.
- قذافی: هنگامی که با ایران همپیمان می شویم، از خود دفاع می کنیم. میرحسین موسوی: این موضعگیریها نشانگر یک اخوت اسلامی است.
- اعلام مواضع کنگره جهانی مسلمین و جنبش عدم تعهد دربارهی ضرورت پایان جنگ.
- اظهارات وزیر جنگ مصر در خصوص برتری نظامی و شانس موفقیت عراق؛ تفسیر رادیو اسرائیل از روابط مصر با اردن، عراق و اسرائیل و تمجید از نقش مصر و اردن در روند صلح منطقه در کنار امریکا و اسرائیل و موضع واحد آنها در حمایت علنی از عراق.
- تفسیر رادیو امان از شروع مجدد حمله به کشتیها توسط عراق و حمایت آشکار و بی قید و شرط از این اقدام و هشدار به خریداران نفت از ایران که یا از اعزام کشتیهای خود به بنادر ایران امتناع کنند یا خسارات مادی و انسانی ناشی از حمله به کشتیهای خود را متحمل شوند.
- گزارش رادیو بی.بی.سی درباره خساراتی که بر نیروی انسانی و اقتصاد ایران و عراق بر اثر جنگ وارد شده است.
- تفسیر رادیو مسکو از عملکرد ایران در خصوص سازمان همکاری عمران منطقه ای که نخستین دور مذاکرات آن بین ایران و پاکستان و ترکیه برگزار شد و امریکایی خواندن این سازمان
- گزارش خبرگزاری فرانسه از بیانیه سازمان مجاهدین خلق حاوی ادعای ارسال اسلحه از سوی اسرائیل به ایران
- ربوده شدن سفیر اسپانیا در بیروت و آزادی مجدد وی در همین امروز و متهم شدن سازمان شیعه جهاد اسلامی که از ایران دستور می گیرد در رادیو اسرائیل؛ تحلیل خبرگزاری فرانسه در این باره.
- اظهارات نخست وزیر اسرائیل که نیروهای اسرائیلی ظرف نه ماه آینده، جنوب لبنان را تخلیه خواهند کرد و افزودن این قید که “ابتدا بایستی تصمیم نهایی در این مورد اتخاذ گردد”
- مانور مشترک واحدهای نظامی شش کشور عضو شورای همکاری خلیجفارس به نام “سپر جزیره – ٢” در عربستان
- سخنرانی نخست وزیر مالزی در سازمان ملل دربارهی احیاء اسلام، بنیادگرایی و سوءتفاهمهای موجود در غرب
- گزارش دفتر سیاسی سپاه از مسائل اخیر گروههای محارب از جمله حزب توده سازمان فدائیان خلق اکثریت، سلطنت طلبان “آرا”، سازمان مجاهدین خلق و نیز اقدامات ناموفق آنان در هفته جنگ(۳)
تاریخ شمسی ۱۸ مهر ۱۳۶۱
تاریخ قمری ۲۲ ذیالحجه ۱۴۰۲
تاریخ میلادی ۱۰ اکتبر ۱۹۸۲
خلاصه روز:
- عملیات مشترک گشتی رزمی نیروهای ایران در ارتفاعات میمک، تلفات و خسارتهایی به ارتش عراق وارد کرد؛ سرنگونی یک هواپیمای دشمن در منطقهی عملیاتی مسلمبنعقیل؛ تخریب ۲ منزل و یک مغازه در گلولهباران آبادان؛ ناکامی عراق در بمباران مناطق جنوبی کشور به دلیل آتش مؤثر پدافند هوایی خودی؛ اعلام سپاه منطقهی ۲ کشوری دربارهی اعزام نیروهای داوطلب بسیجی از استان اصفهان در ۴ نوبت از تاریخ ۲۶ تیر۱۳۶۱ تا ۱۸مهر۱۳۶۱ به جبهههای جنوب و غرب.
- مصاحبهی اختصاصی رئیس ستاد مشترک ارتش با روزنامهی اطلاعات دربارهی نتایج عملیات مسلمبنعقیل و وضعیت جبهههای جنگ.
- تقاضای پناهندگی ۲۶ نفر از مردم عراق از ایران ازجمله ۳ نظامی.
- حملات نیروهای مسلح غیرقانونی به نیروهای خودی در محور اشنویه ـ ارومیه؛ ناکامی نیروهای مهاجم در حمله به پایگاه میرآباد از توابع سردشت؛ درگیریهای پراکندهی نیروهای خودی با نیروهای تجزیهطلب در منطقهی سردشت؛ سوء قصد عناصر حزب دمکرات به امامجمعهی کامیاران در خارج شهر و مجروحیت وی؛ خبر روزنامه اطلاعات از کشف مقدار زیادی مهمات و تجهیزات جنگی در پاکسازی یک تپه از توابع بوکان.
- اظهارات فرمانده نیروی زمینی ارتش و استاندار آذربایجان غربی درباره تشریح اهداف، برنامهها و اقدامات قرارگاه حمزه.
- دستگیری حدود ۶۰ نفر از اعضا و کادرهای سازمان مجاهدین خلق در شهرهای گوناگون در چند عملیات از پیش طراحی شدهی نیروهای امنیتی؛ مسئول بخش نظامی و امنیتی شیراز و مسئول تشکیلات سازمان در اصفهان در بین دستگیرشدگان هستند؛ دستگیری تعدادی از عناصر چریکهای فدایی خلق (اقلیت) و گروه اشرف دهقان در شهرهای شمالی؛ اقدامات تروریستی عناصر سازمان مجاهدین خلق در شهرهای تهران و قائمشهر؛ کشف مقداری تجهیزات نظامی در بازرسی منزل ۲ تن از اعضای اتحادیهی مبارزان کمونیست (سهند) پس از دستگیری آنان در لنگرود.
- دیدار روحانیون و ائمهی جمعه و جماعات شهرهای مهاباد، اشنویه، پیرانشهر، سردشت و ارومیه با رئیسجمهور، تأکید بر اهمیت برقراری امنیت و نقش نیروهای مسلح در مناطق غربی کشور و نقش حضور مردم در شکست توطئههای دشمنان مهمترین محور سخنان رئیسجمهور بود.
- اعلام وزیر کشور عربستان مبنیبر اخراج ۱۴۰ نفر ایرانی از جمله سرپرست حجاج از عربستان به دلیل نقض قوانین این کشور؛ حضور مأموران امنیتی عربستان در اطراف ستاد حج و زیارت ایران در مدینه.
- پیام آیتالله منتظری خطاب به علما و اندیشمندان بلاد اسلامی دربارهی رفتار وحشیانهی رژیم سعودی با زائران ایرانی و اخراج نمایندهی امام از این کشور.
- ورود وزیر امور خارجهی ایران به نیویورک برای شرکت در سی و هفتمین اجلاس مجمع عمومی سازمان ملل.
- خبر دبیرکل سازمان کنفرانس اسلامی ـ که در نیویورک به سر میبرد ـ مبنیبر سفر آتی رئیسجمهور گینه به تهران و بغداد، بهمنظور مذاکره برای خاتمهی جنگ.
- بازتاب بهبود نسبی روابط عراق و شوروی و ازسرگیری ارسال سلاحهای شوروی به عراق در هفتهنامهی اکونومیست چاپ لندن و روزنامهی انگلیسی آبزرور؛ سرمقالهی روزنامهی جمهوری اسلامی با عنوان “تلاش مسکو” و انتقاد از ارسال مجدد تسلیحات نظامی شوروی به عراق؛ مقالهی روزنامهی کیهان با عنوان “ادامهی کمکهای نظامی و حمایت سیاسی از رژیم صدام با کدام توجیه؟!” و نقد تحلیل رادیو مسکو در حمایت از عراق.
- آغاز به کار دومین کنفرانس وزیران دفاع شش کشور عضو شورای همکاری خلیجفارس در ریاض عربستان با هدف جستوجوی “راههای هماهنگی امنیتی و نظامی” کشورهای عضو؛ سخنان وزیر دفاع عربستان در جلسهی افتتاحیهی این اجلاس و اشاره به وقایع لبنان و محکومیت اسرائیل و اشاره به اینکه ادامهی جنگ ایران و عراق به نفع دشمنان امت اسلام است و درخواست از کشورهای عربی برای تقویت توانمندی ملت عرب و بنیهی نظامی آن.
- مطبوعات سوریه، صدام رئیسجمهور عراق را متهم به قتل حسن البکر کردند و انگیزهی وی را از بین بردن جانشین احتمالی خود دانستند.(۴)
تاریخ شمسی ۱۸ مهر ۱۳۶۰
تاریخ قمری ۱۰ ذیالحجه ۱۴۰۱
تاریخ میلادی ۱۰ اکتبر ۱۹۸۱
خلاصه روز:
- شهادت ۵ تن و زخمیشدن ۶۰ نفر در بمباران ایلام؛ ناکامماندن حملهی هوایی عراق به آبادان با آتش پدافند هوایی نیروهای خودی؛ گلولهباران دزفول و آبادان خساراتی درپی داشت؛ توپخانه ارتش جمهوری اسلامی مواضع عراق را در جادهی قاطرسوخته میمک زیر آتش گرفت.
- براثر اصابت گلولهی توپ به پاسگاه خودی در بانه و انفجار مین در حوالی تکاب یک تن شهید و ۵ تن زخمی شدند؛ در در منطقهی اورامان انبار مهمات گروه رزگاری به تصرف نیروهای خودی درآمد؛ در عملیات کمین نیروهای خودی در شمال مهاباد، ۴ نفر از عناصر مسلح غیرقانونی کشته و یک تن دستگیر شد.
- در ادامهی مذاکرات میان سران حزب دمکرات و سازمان مجاهدین خلق (منافقین) پیشرفتهایی دربارهی پیوستن این حزب به شورای ملی مقاومت حاصل شد.
- ۲ فروند کشتی عراقی با پرچم کویت، اقدام به حمل سوخت از عربستان به کویت کردند و محمولههای نفتی از کویت، از راه زمینی به داخل عراق حمل میشود.
- عناصر سازمان مجاهدین خلق (منافقین) در شهرهای نیشابور، هشتپر و بوشهر، عملیات تروریستی انجام دادندکه درپی آن ۴ نفر از نیروهای خودی مجروح شدند و ۲ نفر از افراد سازمان نیز دستگیر شدند.
- نیروهای سازمان مجاهدین خلق (منافقین) به تظاهرات دانشجویان مسلمان پاریس که در حمایت از جمهوری اسلامی ایران برگزار شده بود، حمله کردند، پلیس فرانسه ۲ نفر از دانشجویان را دستگیر کرد؛ ۳۰ نفر از دانشجویان بعثی عراقی در پوشش دانشجویان طرفدار سازمان مجاهدین خلق، در نقاط مختلف شهر لندن اعلامیههای این سازمان را پخش کردند.
- امام خمینی در پاسخ به نامهی اعتراضآمیز شاه عربستان درمورد تظاهرات ضدامریکایی و ضدصهیونیستی زائران ایرانی خانه خدا در عربستان: اگر دولت حجاز از این فریضهی عبادی ـ سیاسی … استفادهی سیاسی اسلامی نمود، احتیاج به امریکا و هواپیماهای آواکس آن و سایر ابرقدرتها نداشت و مشکلات مسلمانان حل میشد؛ وزارت خارجه ایران نیز در بیانیهای اطلاعات دادهشده به پادشاه عربستان را تکذیب کرد و آن را توطئه امریکا و رژیم صهیونیستی و مخالفان وحدت امت اسلامی نامید.
- امام خمینی در واکنش به ادعای مقامات کویتی مبنیبر دخالت ایران در بمباران تأسیسات نفتی این کشور امروز با ارسال پیامهای جداگانهای برای سران کشورهای سوریه، یمن جنوبی، امارات متحدهی عربی و مالدیو، این اقدام را توطئه امریکا خواندند.
- محسن رضایی در گفتوگویی مطبوعاتی درباره برنامههای آینده سپاه، ارتباط این نهاد با بسیج و روحانیت و اساسنامه درحال بررسی سپاه در مجلس، مطالبی بیان کرد.
- وزیر مشاور و رئیس سازمان برنامهوبودجه درباره وضعیت کنونی اقتصاد کشور، سیاست غرب در کاهش قدرت سازمان اوپک و اقتصاد متکی به نفت، مطالبی اظهار کرد. وی افزود: یکی از دلایل پایداری ما در مقابل مشکلات اقتصادی، اجرای سیاستهای ستاد بسیج اقتصادی است.
- رادیو کلن در مقالهای با تکرار ادعای مقامات کویتی مبنیبر حمله هواپیماهای ایرانی به تأسیسات نفتی کویت، موقعیت کویت را بهعنوان یکی از کشورهای تأمینکنندهی نفت برای دنیای غرب، ویژه دانست و هشدار داد که همپیمانان کویت قادرند در هنگام ضرورت از این کشور دفاع و پشتیبانی کنند.(۵)
تاریخ شمسی ۱۸ مهر ۱۳۵۹
تاریخ قمری ۳۰ ذیالقعده ۱۴۰۰
تاریخ میلادی ۱۰ اکتبر ۱۹۸۰
خلاصه روز:
درنوزدهمین روز، درگیری در محورهای مختلف خرمشهر ادامه یافت. نیروهای عراقی به تلاش خود برای پیشروی در محور بستان سوسنگرد ادامه دادند و نیروهای زرهی خود را نیز در کنار کرخه مستقر کردند.
درجبههمیانی وضعیت بحرانی دهلران بالاخره منجر به ورود نیروهای عراقی به این شهر شد. دشمن همچنین نیروهای خود را در محور سرپلذهاب تقویت کرد، لیکن جبهه خودی در این محور و در محور گیلانغرب با کمبود نیرو مواجه گردید.
در جبههشمالی، دشمن در خاک عراق، در مجاورات مرزهای کردستان ایران، مشغول جادهسازی و استقرار نیرو شده است هواپیماهای دشمن علاوه بر پشتیبانی از تجاوزات یگانهای زمینی، نقاط مسکونی و تأسیسات نفتی و نظامی را بمباران کردند و در جریان این تجاوزات چند هواپیمای دشمن سرنگون گردید.
روزشمار سیاسی ۱۸ /۷ /۵۹
سازمانملل به عنوان مرجع رسیدگی به منازعات بینالمللی به دلیل جنگ سرد قدرتهای بزرگ، از تصمیمگیری در مور جنگی که امنیت منطقه و جهان را تهدید میکند، ناتوان است، اقدامات ضعیف سازمانملل، لطمات جبرانناپذیری بر حیثیت این نهاد بینالمللی وارد کرده است. با وجود حمایتهای سیاسی اقتصادی و لجستیکی غرب نسبت به عراق، تحلیلگران و مطبوعات اروپا و آمریکا به تدریج شکست اهداف عراق را در جنگ و ابرقدرتهای انقلاب و جمهوریاسلامی را بیان میکنند.
شرح روز:
حملات و درگیریهای زمینی
جبهه جنوبی
به گزارش سپاه آبادان: «مواضع دشمن در خرمشهر از زمین و هوا مورد حمله نیروهای خودی قرار گرفته و این ضربات موثر ادامه دارد. هلیکوپترهای خودی پس از کوبیدن مواضع دشمن ۹ نفر از عراقیها را به اسارت گرفتند.» ۱
وضعیت خرمشهر امروز با درگیری ادامه یافت و تحول چشمگیری رخ نداد.
ستاد مشترک ارتش (رکن ۲) گزارش داد: «در تاریخ ۱۸ /۷ /۵۹، یک مقام نظامی عراقی در جبهه جنگ در مورد بمبارانهای عراق که دیروز در حمله به پادگان دژ ایران، در نزدیکی خرمشهر انجام شد،اظهار داشت که نیروهای عراقی این پایگاه را که وضعیت دفاعی عظیم و پایگاه موشکی محکمی داشته، بمباران و تمامی دستگاهها و وسایل ساختمانهای موجود آن را ویران کردهاند، به طوری که نیروهای ایرانی به باغات اطراف فراری شدهاند.» ۲
در محور آبادان، ستاد مشترک ارتش اطلاع داد: «واحدی از لشکر ۹ زرهی عراق در ساعت ۴۰ /۱۱ اعلام کرده است که در منطقه دارخوین به رودخانه کارون رسیده و در آنجا از نیروهای ایرانی اثری ندیده است. ۳
رادیو بغداد امروز خطاب به مردم اهواز گفت که شهر را تخلیه نمایند و در پی آن، در شهر این شایعه که مردم باید شهر را تخلیه کنند، پراکنده شد. ۴
امروز نیروهای دشمن در محور سوبله بستان سوسنگرد فعال بودند. طبق گزارشهای سپاه، ژاندارمری و ارتش حدود ۲۵ تا ۳۰ تانک عراقی با پشتیبانی آتش شدید توپخانه در کنار رودخانه کرخه،از بستان به طرف سوسنگرد در حال پیشروی بوده، به حدود ۲۰ کیلومتری سوسنگرد رسیدهاند. این ستون، تانکهای زیادی را برای پشتیبانی همراه خود دارد. توپخانه خودی به مقابله با این ستون برخاسته و آن را زیر آتش گرفته است. ۵
جبهه میانی
واحد اطلاعات سپاه غرب کشور امروز گزارشی از وضعیت چند روز اخیر دهلران و چگونگی سقوط این شهر ارائه داده است: «هفته قبل وقتی یک لشکر عراق به پل رودخانه کرخه دست یافت و توپخانه دشمن پایگاه وحدتی دزفول را زیر آتش قرار داد، با حمله نیروهای خودی، عراقیهاعقبنشینی کرده، به سمت دهلران حرکت کردند، تانکهای دشمن نیز از طریق جاده آسفالت به سویاین شهر پیشروی کردند که با مقابله تیپ خودی مواجه شده، زیر آتش کاتیوشا و توپخانه قرار گرفته، تا موسیان عقبنشینی کردند. مردم با سلاح سبک عراقیها را تا نهر عنبر عقب راندند، امّا در ادامه، نیروهای ارتش با تمام شدن مهمات سنگین از پشتیبانی مردم بازماندند، در نتیجه مردم بدون حمایت توپخانه به عراقیها حمله کردند. نیروهای دشمن متوجه موضوع شده، مردم را محاصره و شروع به کشتار کردند که حدود ۳۷ نفر شهید، ۱۸ نفر اسیر و ۱۵ نفر مجروح شدند. نیروهای دشمن حتی چندنفر را زیر تانک کرده و چند نفر را با شعلهافکن سوزاندند. هماکنون دهلران خالی از سکنه است و برادران پاسدار در کوههای اطراف مستقر شدهاند و نیاز به مهمات سلاحهای سنگین و حمایت هواییدارند.» ۶
با توجه به وضعیت مذکور و عدم وجود نیرو و امکانات لازم برای دفاع از دهلران، نیروهای دشمن در شامگاه روز ۱۸ مهر وارد دهلران شدند. ۷
در ادامهی گزارش سپاه غرب کشور آمده است: «در شهرک چالاپ یک تیپ دشمن مستقر شده که به سمت دهلران حرکت میکند. نیروهای ژاندارمری در تمام جبهههای (این محور) عقبنشینی کردهاند. مهران دست عراق است. از سوی دیگر، با توجه به ضربات سختی که دشمن در تنگه بیجارو هلاله متحمل شد، صالحآباد و سرنی از وضعیت مناسبتری برخوردارند.» ۸
طبق اعلام ژاندارمری کرمانشاه: «امروز پاسداران انقلاب و افراد کماندوی خودی در محل ریجاب و زرده در منطقه پاتاق با مهاجمین درگیرند که در نتیجه تعدادی از مهاجمین کشته شده و چند پاسدار شهید و مجروح شدهاند.» ۹
محورهای گیلانغرب و سرپلذهاب با کمبود نیرو مواجه است و مکرراً تقاضای نیرو میشود. به گزارش سپاه غرب: «صد تانک عراقی در منطقه دشت ذهاب و توپخانه دشمن در ۳ کیلومتری جنوبشرقی پاسگاه برعلی مستقرند. دشمن با احداث جاده در ریجاب قصد تصرف کوه شاهنشین را دارد که در صورت انجام برمنطقه مسلط خواهد شد.» ۱۰ در سرپلذهاب دیشب و امروز از عراقیها ۷نفر اسیر و تعداد زیادی کشته شدهاند.
جبهه شمالی
بنا به اعلام سپاه غرب: « در منطقه مجاور نوسود، عراقیها مشغول جادهسازی و استقرار نیروهای زرهی هستند. همچنین دشمن در مجاورت کردستان عراق دست به تراکم قوا زده است.» ۱۱
در منطقه سقز بنابر گزارش ژاندارمری سقز: «در طول شب گذشته درگیری و تیراندازی پراکنده بین مهاجمین و پرسنل مستقر در پادگان بانه وجود داشته است.» ۱۲
طبق اطلاع سپاه ارومیه: «ارتش عراق از مناطق حاجیعمران به پشت پادگان جلدیان و پیرانشهر شروع به جادهسازی کرده است.» ۱۳
حملات و درگیریهای هوایی
خارک: طبق گزارشهای سپاه خوزستان و خبرگزاری پارس، حدود ساعت ۲۲ روز ۵۹/۷/۱۸، ده فروند هواپیمای دشمن به جزیره خارک حمله کردند و یکی از مخازن گازوئیل و یک لوله انتقال نفت را به آتش کشیدند. ۶ فروند آنها در منطقه خارک و مناطق اطراف آن سرنگون شدند. ۱۴
سوسنگرد: امروز یک میگ عراقی در جاده سوسنگرد بستان سقوط کرد و خلبانش دستگیرگردید. ۱۵
شوشتر: امروز شهر شوشتر مورد تهاجم هواپیماهای دشمن قرار گرفت. به گزارش شهربانی اهواز از بدو شروع تهاجمات دشمن، تعداد ۶۴ بمب در منطقه شوشتر روی مناطق مسکونی ریخته شده است. شهر فاقد پادگان نظامی و سلاحهای ضدهوایی است. ۱۶
سردشت: براثر بمباران امروز میگهای عراقی، ۲۰ نفر از مردم سردشت زیرآوار ماندند و برخی مغازهها ویران شد. ۱۷
پیرانشهر: حدود ساعت ۱۷/۳۰ امروز دو فروند هواپیمای عراقی با ۸ بمب ناپالم پادگان جلدیان (حد فاصل پیرانشهر اشنویه) را بمباران کردند که در اثر آن تعدادی از نیروها سوخته و تعدادی زخمی شدند و آسایشگاهها نیز آتش گرفتند. ۱۸
خلاصه اطلاعیههای ستاد مشترک ارتش
اطلاعیه ۱۶۴
.. حدود ساعت ۱۶/۳۰ امروز دو میگ عراقی سردشت را بمباران کردند. ضدانقلاب و عوامل سرسپرده با شایعه پراکنی چنین وانمود میکنند که هواپیماهای ایرانی، شهر را بمباران کردهاند. ۱۹
اطلاعیه ۱۶۷
… در ساعت ۲۲ امشب، ۱۰ میگ عراقی به تأسیسات نفتی خارک حمله کردند که ۴ فروند آنها را توپهای ضدهوایی و هواپیماهای خودی سرنگون کردند. ۲۰
اطلاعیه ۱۶۸
در منطقه خرمشهر یک هلیکوپتر عراقی ساقط شد. ساعت ۵ بعدازظهر رزمندگان هوانیروز طی عملیاتی در مناطق مرزی اهواز و خرمشهر بیش از ۲۰۰ مزدور دشمن را به هلاکت رسانیدند و ۱۰ نفررا به اسارت گرفتند که با احتساب ۹ اسیر صبح، تعداد اسرا به ۱۹ نفر رسید. رزمندگان هوانیروز دراین عملیات ۱۵ قبضه اسلحه سبک را به غنیمت گرفتند. و ۵ تانک و خودروی دشمن را منهدم کردند. ۲۱
اطلاعیه ۱۷۱
…. علاوه بر چهار میگ عراقی که در ساعت ۲۲ امروز در خارک سرنگون گردید، دو فروند دیگر نیزدر ساعت ۱۶/۲۲ و ساعت ۲۳ در جنوبغربی جزیره خارک توسط جنگندههای نیروی هوایی هدف قرار گرفتند و سقوط کردند. ۲۲
اطلاعیه ۱۷۴
امشب یک افسر و یک تکنسین عراقی که از طریق اروند به خاک ایران نفوذ کرده بودند، دستگیرشدند. در ساعت ۱۳ امروز نیز یک میگ مهاجم عراقی در منطقه کرمانشاه سرنگون گردید.۲۳
گزارش ستاد مشترک ارتش رکن ۲ (۱۸ /۷ /۵۹)
فرمانده سپاه دوم ارتش عراق طی بخشنامهای دستور داده که افراد سپاه پاسداران ایران را به عنوان اسیر نگهداری نکنند، بلکه با آنان همانند مجرمین میدانهای جنگ رفتار کرده، اعدامشان کنند. ۲۴
خلاصه بیانیههای نظامی عراق
بیانیه ۶۸
… پایگاه پرتاب موشک و یک اردوگاه نظامی ایران ویران شد. جنگندههای ایرانی شهرهای المشره و علیغربی را بمباران کردند. دو هلیکوپتر ایرانی در عملیات جنوب سرنگون و دو تانک، ۵خودرو و چند مخزن سوخت در اهواز تخریب شدند. طی حملات نیروهای ایرانی، ۶ نظامی عراقی کشته و ۱۵ نفر زخمی شدند. توسط نیروی هوایی ایران سه خودرو و نفربر و یک توپ عراقی از بین رفت. ۲۵
بیانیه ۶۹
نیروی زمینی: ۲۲ نفر از افراد دشمن کشته شدند. ۵ دستگاه خودرو منهدم شد. مواضع دشمن در شوش منهدم شد. نیروهای عراقی ۳ کشته و ۸ زخمی دادهاند و دو خودرو نیز منهدم شد.
نیروی هوایی: هواپیماهای دشمن در ساعت ۸/۵۵، شهر موصل، در ساعت ۹، شهر سلیمانیه و در ساعت ۹/۳۶، استان التأمیم را بمباران کردند و هدفهای غیرنظامی و مسکونی را هدف قرار دادند. دفاع ضدهوایی ما، دو فروند را در موصل و ۳ فروند را در استان تامین سرنگون کرد. بر اثراین حملات ۱۳ نفر کشته شدند.
هواپیماهای ما پالایشگاه و انبارهای نفتی شمالغربی محمره (خرمشهر) را بمباران کردند.هواپیماهای ما پس از بمباران تجمعات نیروهای دشمن در اطراف اهواز و وارد کردن تلفات زیاد به آنان سالم بازگشتند. ۲۶
بازتاب حملات و درگیریها
رادیو آمریکا: خبرنگارانی که از خرمشهر به تهران بازگشتهاند، گفتند جنازهها در مساجد و مدارس و خیابانهای شهر در حال فرسودگی است. روز گذشته نبرد توپخانه و تانکها میان ایران و عراق به شدت ادامه داشت. شدت نبرد در خوزستان بیشتر از غرب بود. از آغاز جنگ، بالاترین رقم تلفات جانی در این روز به ثبت رسید. خبرگزاری پارس گزارش داد براثر بمباران هواپیماهای عراقی در سه شهر خوزستان، طی ۲۴ ساعت گذشته، بیش از ۲۰۰ نفر کشته شدند. ۲۷
رادیو آمریکا: خرمشهر هجده روز پس از محاصره به شهر مردگان تبدیل شده است. ساختمانهای سیمانی شهر که به شدت آسیب دیدهاند، بر اثر انفجارهای پیدر پی نیروهای عراقی به شدت میلرزد. صدای انفجار تفنگهای خودکار و آتش مسلسلها، دلیلی بر دفاع ایرانیها از این بندر مهم و استراتژیک است.۲۸
روز شمار سیاسی ۱۸ /۷ /۵۹
سازمانملل به عنوان مرجع رسیدگی به منازعات بینالمللی به دلیل جنگ سرد قدرتهای بزرگ، از تصمیمگیری در مورد جنگی که امنیت منطقه و جهان را تهدید میکند، ناتوان است، اقدامات ضعیف سازمانملل، لطمات جبرانناپذیری بر حیثیت این نهاد بینالمللی وارد کرده است.
با وجود حمایتهای سیاسی اقتصادی و لجستیکی غرب نسبت به عراق، تحلیلگران و مطبوعات اروپا و آمریکا به تدریج شکست اهداف عراق را در جنگ و ابرقدرتهای انقلاب و جمهوریاسلامی را بیان میکنند.
جمهوریاسلامی ایران
رئیس جمهور:… سفیر سوئیس جواب آمریکا را آورد که آواکسهای ما به هیچ رو اطلاعاتی را از ایران به عراق نمیدهند. فرمانده نیروی هوایی گفت که روسها هم در شمال مرزهای کشور، از همین آواکسها دارند و اطلاعات به عراق میدهند.
… این جنگ برما واضح کرد که ما بینیاز از علم و تخصص نیستیم و اگر بخواهیم بدون علم و تخصص عمل کنیم، حتماً شکست حاصل میشود. البته نه این که به آنها که علم و تخصص دارند، بگوئیم شما بجنگید و کشور را حفظ کنید و آن را بسازید، برای این که ما که علم و تخصص نداریم، بر شما حکومت کنیم. ۲۹
مواضع ضدانقلاب
بختیار:… من به تمام ایرانیان از زن و مرد پیام میفرستم که اطمینان داشته باشند که یک وجب از خاک ایران قابل معامله با هیچکشوری نخواهد بود و رژیمی که موجب عقبافتادگی و عدم امنیت ما گشته، باید ریشهکن شود، به هر قیمتی که باشد. من هم تا آخرین نفس در این راه کوشش خواهم کرد. ۳۰
تلاشهای صلح
شورای امنیت سازمانملل بار دیگر تصمیم گرفته جلسه بررسی اختلاف ایران و عراق را به تعویق بیاندازد. منابع سازمانملل گفتند: شورای امنیت هنوز رسماً از تصمیم ایران مبنیبر حضور در مباحثات احتمالی این شورا مطلع نشده است. ۳۲
دبیرکل سازمانملل در نامهی ۱۰ اکتبر (۱۸ مهر) خود به روسای جمهوریاسلامی ایران و عراق، نگرانی خود را از تلفات انسانی ناشی از جنگ و صدمات وارده به کشتیرانی بینالمللی اظهار داشت. وی از دو دولت خواست تا امنیت کشتیرانی را تأمین نمایند و در نخستین قدم اجازه خروج کشتیهای گرفتار در صحنه نبرد را با برقراری یک آتشبس منطقهای را فراهم سازند. دبیرکل به فوریت خواستار پیشنهاداتی شد که چگونگی خروج کشتیها را از منطقه جنگی میسر سازد و اعلام کرد آمادهی هرگونه مساعدتی است. ۳۳
حبیب شطی، دبیرکل کنفرانس اسلامی در تلاش برای پایان دادن به جنگ عراق و ایران، مجدداً به بغداد و تهران سفر کرده است. وزیر خارجه کوبا با کوشش مجددی را برای میانجیگری آغاز کرده و راهی بغداد شده است. ۳
مواضع و اقدامات کشورها
عبدالفاتح محمد امین، عضو شورای انقلاب عراق: عراق در جنگ علیه ایران احتیاجی به کمکهای خارجی ندارد و هیچ کمکی نیز دریافت نخواهد کرد. ۳۱
کارتر: آمریکا آماده است تا در منطقه خلیجفارس با نیروهایی که در اختیار دارد، وارد جنگ شود… من متعهد هستم تنگه را باز نگه دارم و احساس میکنم این کار را میتوانم بدون توسل به زور انجام دهم. ۳۵
سرهنگ قذافی: ما با نگرانی بسیار پیشروی و گسترش نظامی آمریکا را در شبه قاره عربی و خلیجفارس و همچنین پیآمدهای آن را دنبال میکنیم. این بهانههای استعماری تنها برای استعماراعراب است.
…. آمریکا جنگ ایران و عراق را مستمسک قرار داده تا آواکسهای خود را وارد شبهقاهره عربی کند و از کشورهای خلیجفارس بخواهد تا در حمایت نیروی هوایی آمریکا و اردن قرار بگیرند. ۳۶
بگین، نخستوزیر اسرائیل: گسترش دامنه نقش اردن در جنگ ایران و عراق خطر مستقیمی متوجه اسرائیل میسازد. وی از ایالات متحده خواست که از تحویل تانک به اردن خودداری کند. ۳۷
سخنگوی وزارت خارجه هند: با توجه به این که هند با هر دو کشور درگیر روابط حسنه دارد، جانب هیچیک را نخواهد گرفت. ۳۸
تحلیلها و تفسیرها
رادیو آمریکا:…. آمریکا در جنگ ایران و عراق دو نگرانی دارد: اول بازنگاهداشتن تنگه هرمزبرای ادامه جریان نفت به غرب و نگرانی دیگر کوششهایی است که بتواند از سرایت جنگ به سایرکشورهای خلیجفارس، مخصوصاً کشورهای حاشیهی آن جلوگیری کند. به خاطر همین است که آمریکا به خواست عربستان عمل کرده، تجهیزات پیشرفتهای را به این کشور ارسال داشته است. ۳۹
رادیو آمریکا: نیویورکتایمز مینویسد: ایرانیان تاکنون بسیار خوب جنگیدهاند، همانطور که همیشه نیروهای انقلابی جنگیدهاند. حملات هوایی عراق خسارات سنگینی به مراکز نفتی ایران واردساخته است و همین احساسات میهنپرستانه را در ملتی که جمعیت آن چهار برابر جمعیت عراق است، تشدید کرده است. اگر ایرانیها بتوانند برتری تکنیکی حملات اولیه عراق را تضعیف کنند، در این جنگ پیروز خواهند شد.
… ایرانیان اگر مایل نباشند، میتوانند به جنگ ادامه دهند، امّا به علت عدم تامین نیازهای جنگی و همچنین مرمت سلاحهای زمینی و هوایی خود باید به جنگهای چریکی قناعت کنند. عراقیها قادرندهرچه میخواهند از منابع خارجی، از جمله فرانسه و شوروی دریافت کنند، امّا ایرانیها نمیتوانند…. ۴۰
رادیو آمریکا به نقل از روزنامه لوسآنجلستایمز: با این که عراق از نظر پیشروی در خاک ایران، ورق برنده نظامی را در دست دارد، بیتردید هر هدفی را که در این جنگ به دست بیاورد، باید برای آن بهایی سخت پرداخت کند. ۴۱
رادیو لندن: جنگ عراق و ایران اکثر کشورهای عربی را با مشکل بزرگی روبرو کرده، به این معنا که از کدامیک پشتیبانی کنند. بعضی کشورها مثل عربستان سعودی و اکثریت شیخنشینهای خلیج فارس، از عراق غیرمستقیم پشتیبانی کردهاند و به نیروی هوایی عراق اجازه دادهاند هواپیماهای خود را در خاک این کشورها مستقر کند، ولی از درگیری علنی خودداری کردهاند تا مبادا جنگ توسعه یابد کشورهای خلیجفارس واهمه دارند اگر صریحاً از عراق طرفداری کنند، باعث برانگیختهشدن ایرانیهای شیعه در کشورهایشان شوند. (۶)
منابع :
۱- کتاب: جنگ محدود ایران و امریکا در خلیج فارس
۲- کتاب: ماجرای مک فارلین
۳- کتاب: تجدید رابطه آمریکا و عراق
۴- کتاب: عملیات مسلم بن عقیل
۵- کتاب: آزادسازی سرزمینهای ایران
۶- کتاب: هجوم سراسری
بازدیدها: 45