زندگی نامه امام محمد باقر(علیه السلام) از ولادت تا شهادت

خانه / مطالب و رویدادها / زندگی نامه امام محمد باقر(علیه السلام) از ولادت تا شهادت

امام محمد باقر (علیه السلام) پنجمین آفتابى است که بر افق امامت، جاودانه درخشید.زندگیش سراسر دانش و ارزش بود، از این رو باقر العلوم نامیده شد.

خصلت آفتاب است که همواره گام بر فرق ظلمت می‏نهد و در لحظه‏ هاى تاریک، بر افق زمان می ‏روید تا ارزشهاى مهجور و نهان شده در سیاهى جهل و جور را، دوباره جان بخشد و آشکار سازد.
او نیز در عصر حاکمیت جور اندیشه‏ هاى دینى امت اسلام، تولد یافت تا پیام آور معرفت و احیاگر اسلام ناب محمدى (صلی الله علیه و آله و سلم) باشد.
ولادت امام محمد باقر
حضرت ابو جعفر، باقر العلوم، در شهر مدینه تولد یافت.و بر اساس نظریه بیشتر مورخان و کتابهاى روایى، تولد آن گرامى در سال ۵۷ هجرى بوده است. (۱) این نقل، با روایاتى که نشان مى‏دهد امام باقر (علیه السلام) به هنگام شهادت جد خویش ـ حسین بن على (علیه السلام) ـ در سرزمین طف حضور داشته و سه سال از عمرش مى‏گذشته است هماهنگى دارد. (۲)
در روز و ماه ولادت آن حضرت نیز نقلهاى مختلفى یاد شده است:
 ـ سوم صفر ۵۷ هجری
 ـ پنجم صفر ۵۷ هجرى
 ـ جمعه اول رجب ۵۷ هجرى
 ـ دوشنبه یا سه شنبه اول رجب ۵۷ هجرى
بیشتر محققان با ترجیح نظریه نخست، یعنى سوم صفر آن را پذیرفته‏اند.
تبار والاى امام باقر (علیه السلام)
امام محمد باقر (علیه السلام) از جانب پدر و نیز مادر، به شجره پاکیزه نبوت منتهى مى‏گردد.
او نخستین مولودى است که در خاندان علویان از التقاى دو بحر امامت (نسل حسن بن على و حسین بن على علیهما السلام) تولد یافت
پدر: على بن الحسین، زین العابدین (علیه السلام) .مادر: ام عبد الله، فاطمه، دختر امام حسن مجتبى (علیه السلام)
مادر گرامى امام باقر (علیه السلام) نخستین علویه‏اى است که افتخار یافت فرزندى علوى به دنیا آورد براى وى کنیه‏هایى چون ام الحسن و ام عبده آورده‏اند، اما مشهورترین آنها، همان ام عبد الله است.
در پاکى و صداقت، چنان نمونه بود که صدیقه‏اش لقب دادند.
امام باقر (علیه السلام) مادر بزرگوار خویش را چنین توصیف کرده است:
روزى مادرم کنار دیوارى نشسته بود، ناگهان دیوار ریزش کرد و در معرض ویرانى قرار گرفت، مادرم دست بر سینه دیوار نهاد و گفت، به حق مصطفى (صلی الله علیه و آله و سلم) سوگند، اجازه فرو ریختن ندارى.دیوار بر جاى ماند تا مادرم از آن جا دور شد.سپس دیوار فرو ریخت.
نام و کنیه امام محمد باقر
نام آن حضرت محمد است.این نامى است که رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) از دیر زمان براى وى برگزیده بود .
جابر بن عبد الله انصارى یار دیرین پیامبر (صلی الله علیه و آله و سلم) افتخار دارد که سلام رسول خدا را به امام باقر (علیه السلام) ابلاغ کرده است.از بیان او ـ که به تفصیل خواهد آمد ـ استفاده مى‏شود که نامگذارى امام باقر (علیه السلام) به وسیله پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله و سلم) صورت گرفته است.کنیه آن گرامى ابو جعفر  است و جز این کنیه‏اى براى وى نقل نکرده‏اند.
القاب امام محمد باقر
براى امام باقر (علیه السلام) این القاب یاد شده است:
ـ باقر.
این لقب مشهورترین القاب آن حضرت بشمار مى‏آید و بیشتر منابع بدان تصریح کرده‏اند.
در بیان فلسفه تعیین این لقب براى وى، آمده است:
شکافنده معضلات علم و گشاینده پیچیدگی هاى دانش بود وبه دلیل گستردگى معارف و اطلاعاتى که در اختیار داشت، باقر نامیده شد.
از طرفی نتیجه سجده‏هاى بسیار، پیشانیش فراخ گشته بود واحکام را از متن قوانین کلى، استنباط و استخراج می ‏کرد.
 ـ شاکر
ـ هادى
 ـ امین ـ شبیه، به جهت شباهت آن حضرت به رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم)
همسران امام محمد باقر
در منابع تاریخى، براى امام باقر (علیه السلام) دو همسر و دو «ام ولد»  نام برده‏ اند.
همسران عبارتند از:
 ـ ام فروه دختر قاسم بن محمد بن ابى بکر.
او هر چند از نسل ابو بکر بود، اما همانند پدرش قاسم بن محمد حق امامان را مى شناخت و اهل ولایت معصومین (علیه السلام) بود، چنان که در روایتى از امام رضا (علیه السلام) آمده است که روزى نام قاسم بن محمد نزد آن حضرت برده شد، امام فرمود: او به ولایت و امامت اعتقاد داشت.
ـ ام حکیم دختر اسید بن مغیره ثقفى.
فرزندان امام محمد باقر
براى امام باقر (علیه السلام) هفت فرزند یاد کرده‏اند، پنج پسر و دو دختر.
 ـ جعفر بن محمد الصادق (علیه السلام) .
وى مشهورترین، ارجمندترین و با فضیلت ترین فرزند امام باقر (علیه السلام) است که از ام فروه زاده شد و نسل امامت از طریق او استمرار یافت.
 ـ عبد الله بن محمد.او یگانه برادر امام صادق (علیه السلام) بشمار می ‏آید که هم از ناحیه پدر و هم از ناحیه مادر با آن حضرت متحد است.مورخان وى را صاحب فضل و صلاح دانسته‏اند و متذکر شده‏اند که فردى از بنى امیه به او سم خورانید و او را به شهادت رساند.
 ـ ابراهیم بن محمد، از ام حکیم.
 ـ عبید الله بن محمد، از ام حکیم.
ـ على بن محمد.
 ـ زینب بنت محمد، این دو (یعنى زینب و على) از یک مادرند که ام ولد بوده است.
 ـ ام سلمه، مادر وى را نیز ام ولد دانسته‏ اند.
برخى از منابع، تنها شش فرزند براى امام باقر (علیه السلام) نام برده‏ اند و بر این باورند که امام باقر فرزندى به نام عبید الله نداشته است.
گروهى دیگر گفته اند: امام باقر (علیه السلام) دو دختر نداشته است، بلکه زینب و ام سلمه در حقیقت دو نام براى یک دختر است.
شهادت آن حضرت
سرانجام در هفتم ذیحجه سال ۱۱۴  هجری در سن ۵۷ سالگی در مدینه با توطئه هشام مسموم شد و چشم از جهان فروبست . پیکر مقدسش را در قبرستان بقیع – کنار پدر بزرگوارش – به خاک سپردند.

بازدیدها: 549

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *