پایگاه اطلاع رسانی هیات رزمندگان اسلام هیات رزمندگان اسلام , سایت هیات رزمندگان اسلام , پایگاه اطلاع رسانی هیات رزمندگان اسلام , هیات , سایت هیات , هیئت رزمندگان , هیئت رزمندگان اسلام
حامد علامتی، دبیرکل اتحادیه انجمن‌های اسلامی دانش‌آموزان در خصوص غنی‌سازی اوقات فراغت دانش‌آموزان گفت: به این اعتقاد داریم نهادهای متولی ممکن است فرصتی ایجاد کنند ولی یادمان باشد نه تنها نویسنده این سناریو خانواده هست، بلکه کارگردان آن هم پدرها و مادرها هستند.
وی ادامه داد: فراغت در با هم بودن معنی می‌شود نه در جایی که خسته کنار هم می‌نشینیم.
گفت‌وگو با دبیرکل اتحادیه انجمن‌های اسلامی دانش‌آموزان:
نظرتان درباره برنامه‌های اوقات فراغت دانش‌آموزان که توسط نهادهای مختلف ارائه می‌شود، چیست؟
علامتی: در اوقات فراغت همه برنامه دارند اما برنامه خودشان را دارند.
چند نهاد در برنامه‌های اوقات فراغت حضور دارند؟
علامتی: حدود 15 نهاد است البته شاید کم و زیاد باشد.
فکر می‌کنید چند درصد دانش‌آموزان تحت پوشش برنامه‌های اوقات فراغت هستند؟
علامتی: باید سعی کنیم تعداد زیادی باشد اما بنده به عنوان اتحادیه اول اعضای اتحادیه را پوشش می‌دهم و بعد سراغ عموم دانش‌آموزان می‌روم لذا برنامه‌های اتحادیه دو دسته شامل عمومی و اختصاصی است.
نهادهای دیگر هم همینطور است و گاهی هم همپوشانی وجود دارد.
نظرتان درباره مدیریت برنامه‌های اوقات فراغت چیست؟
علامتی: در سال‌های اخیر به سمت ساماندهی برنامه‌های اوقات فراغت حرکت شده است. البته تأکید بنده روی خانواده است.
به نظر شما اساساً فراغت دور از خانه شکل می‌گیرد یا درون خانه و خانواده؟
علامتی: ما همیشه فکر میکنیم فراغت جدا از خانواده هست، همیشه نهادهای بیرون خانواده باید برای پر کردن اوقات فراغت بچه‌های ما برنامه داشته باشند. نکته و مسئله اصلی ما همین‌جاست؛ اساساً فراغت باید توسط خانواده مدیریت شود.
فراغت یعنی چه؟
علامتی: آیا فراغت به این معناست که یک وقت خالی داریم که برنامه‌ای برای مدیریتش نداریم و باید یک نهاد بیرونی بیاید آن را مدیریت کند؟! نه اینکه مدیریت نیست، واگذاری است؛ یا آیا فکر میکنیم یک زمان‌هایی داریم که باید با اردو و کلاس‌های مختلف پر کنیم؟
اساساً اوقات فراغت برنامه مدیریت شده به منظور ساختن فرصت‌هایی برای زندگی بهتر و غنی کردن زندگی است؛ اصلاً همه بندگی در فرصت خلوت اتفاق می‌افتد. ما فکر میکنیم که تجربه‌ها فقط محصور به مدرسه است؟! بلکه همه آدم‌ها در متن جریان زندگی می‌بالند و بالنده می‌شوند، جایی که کسی به آنها امر و نهی نمی‌کند.
فراغت یعنی مجال تفکر؛ مجال زندگی؛ مجال لذت است؛ فراغت درنگ و لحظه خلاقیت است؛ کسب یک مهارت در ارتباط با دیگران، یک تجربه متفاوت.
منتها ما گاهی اوقات می‌گوییم که اوقات فراغت یعنی اینکه به دیگران واگذار کنیم، فضا را پر کنند.
وقتی برای دانش‌آموزان اردو برگزار میکنیم؛ بعد از یک هفته که از پیش ما برمی‌گردند، خانواده‌ها می‌گویند شما با اینها چکار کردید اینها آداب و رفتارشان بهتر شده است.
برای اینکه ما یک فرصت روابط اجتماعی را به آنها دادیم؛ روابط انسانی را آموزش دادیم؛ فرصت همزیستی مسالمت‌آمیز را به آنها دادیم؛ به نفع همنوع کار کردن را به آنها آموزش دادیم.
خانواده‌ها در زمینه اوقات فراغت باید چه کار کنند؟
علامتی: اشکال عمده ما خانواده‌ها این است که هیچ سناریوی روشنی برای اوقات فراغت نداریم.
این سناریو را چه کسی باید بنویسد؟
علامتی: خانواده؛ ما به این اعتقاد داریم نهادهای متولی ممکن است فرصتی ایجاد کنند ولی یادمان باشد نه تنها نویسنده این سناریو خانواده هست بلکه کارگردان آن هم پدرها و مادرها هستند.
بهترین فرصت در خانواده چه موقع است؟
علامتی: وقتی که با هم هستیم، فراغت در با هم بودن معنی می‌شود نه در جایی که خسته کنار هم می‌نشینیم؛ با هم بودن‌هایی که از لذت شروع می‌شود و با سرگرمی همراه است؛ وقت‌هایی که ما بدون ترس کنار هم هستیم و اجباری نیست.
بچه باید انتخاب کند؛ اینکه بگوییم فلان کلاس را برو یا نرو فلان جا را برو یا نرو این آزادی نیست؛ انسان اگر بدون علاقه به سراغ کاری برود این کار مشقت‌بار می‌شود خب چرا ما بچهها را اجبار میکنیم؟
خانواده چگونه سناریو بنویسد؟
علامتی: ما باید بر اساس انتخاب فرزند سناریو بنویسیم؛ به علایق، سن، شرایط روحی و روانی و ویژگی‌های او توجه کنیم.
خیلی وقت‌ها پدر و مادرها گمشده‌های خود را می‌خواهند در بچهها پیدا کنند و این اشتباه است.
پیشنهادتان چیست؟
علامتی: در اتحادیه خیلی فکر کردیم که چه کنیم؟ ما اردوهایمان را با والدین برگزار میکنیم؛ حتی آش اردوها را با مادرها می‌پزیم آنجا تجربه و مهارت را به دست می‌آورند؛ همین کار را می‌توان در خانه انجام داد؛ مادر و دختر کنار هم؛ پدر و پسر کنار هم؛ با همدیگر بازی کنیم؛ نمایش اجرا کنیم؛ برای نوشتن یا پخت و پز ساده مسابقه بدهیم.
به نظر شما یک برنامه که می‌خواهیم برای فرزندمان اجرا کنیم باید چه ویژگی‌هایی داشته باشد؟
علامتی: 1) بر اساس ویژگی‌ها و علایق و خواسته‌های او باشد نه براساس برنامه و کار و شغل ما، 2) متناسب با سن او باشد، 3) مورد علاقه او باشد، 4) اصلاً این برنامه عملی است یا نه؟، 5) او را در مسیر سازندگی قرار می‌دهد یا نه؟ چه از نظر روحی و روانی و چه اینکه مهارتی یاد بگیرد.
چه برنامه‌ای خوب است؟
علامتی: برنامه‌ای که هدف روشنی دارد؛ افراد در بازی مهارت یاد می‌گیرند و در جاهای غیر رسمی بهتر آموزش می‌بینند یعنی آموزش فقط به صورت سازمانی و پشت‌میز نیست.
دختران ما در اردو خودشان آش درست می‌کنند، چند دفعه ممکن است خراب کنند ولی خودشان یاد می‌گیرند و خوشمزه‌گی آن در خاطرشان خواهد ماند؛ پسران ما در بوشهر خودشان ماهی می‌گیرند و کباب می‌کنند و می‌خورند.
یک برنامه خوب باید لذت‌بخش و تفکر برانگیز باشد؛ فرصت مشارکت آدم‌ها را برانگیزد؛ به افزایش قدرت و خلاقیت و ابتکار عمل کمک کند و از همه مهمتر رضایت خاطر افراد را به دنبال دارد و اینکه برنامه دوست‌داشتنی برنامه‌ای است که قطع نمی‌شود.
نشانه‌های برنامه خوب چیست؟
علامتی: 1) حق انتخاب 2) لذت‌بخش 3) کم هزینه و پرفایده 4) مشارکت برانگیز 5) افزایش قدرت خلاقیت 6) به دنبال داشتن رضایت خاطر مخاطب
یک برنامه اوقات فراغت خارج از مدرسه را چطور باید غنی‌سازی کنیم؟ یعنی پدران و مادران به چه نکاتی باید توجه داشته باشند؟
علامتی: محیط برنامه باید موجب تعامل و برقراری ارتباط دانش‌آموزان شود؛ به کشف استعدادها کمک کند و مهارتهای زندگی را افزایش دهد.
ما در جلسات و مباحث و اردوها اینطور رفتار میکنیم و هر کس بر اساس سلیقه و علاقه به برنامه خاص و گروه خاص در برنامه‌های ما می‌پیوندد
تأکید می‌کنم اوقات فراغت یعنی لذت و تفریح، یعنی حق انتخاب، شرکت در بازی و سرگرمی، بهبود روابط اجتماعی، تقویت مهارتهای علمی و عملی، شرکت در پروژه‌های عام‌المنفعه و خیر و خدماتی.
در حقیقت نوجوان و جوان در اوقات فراغت چیزی می‌سازد، وسیله‌ای را رنگ می‌کند، زباله‌ای از محیط جمع می‌کند، از سالمندی مراقبت می‌کند و سازندگی انجام می‌دهد؛ از همه مهمتر باید کمی سختی بکشد تا نرود سر سفره آماده و به پدر و مادر غر بزند که این چی هست؟ ما در اردوهایمان کمی سختی به آنها می‌دهیم تا احساس مسئولیت کنند و به عنوان فرزندان ایران بتوانیم ایران را سربلند کنیم یعنی حس مسئولیت‌پذیری را ایجاد و تقویت میکنیم.
