مال دنیا مال خداست که امانت به ما سپرده

خانه / قرآن و عترت / قرآن / آیات مناسبتی / مال دنیا مال خداست که امانت به ما سپرده

خيال مى كنى كه اگر خداوند به كسى نعمتى مى دهد از كرامت آن كس است ؟ و اگر دريغ مى دارد از خوارى او است؟ نه، چنين نيست، مال دنیا مال خداست كه به وديعه بدست هر كس بخواهد مى سپارد …

مال دنیا مال خداست که امانت به ما سپرده

پیش از آغاز بحث مورد نظر، درباره فضیلت سوره مبارکه اعراف به دو روایت اشاره می کنیم.

قَالَ رَسُولُ الله صلّی الله علیه و آله: مَنْ قَرَأَ سُورَةَ اَلْأَعْرَافِ جَعَلَ اَللَّهُ بَيْنَهُ وَ بَيْنَ إِبْلِيسَ سِتْراً وَ كَانَ آدَمُ لَهُ شَفِيعاً يَوْمَ اَلْقِيَامَةِ… .

در روایتی آمده است که رسول خدا صلوات الله علیه و آله فرموده اند: کسی که سوره اعراف را بخواند، خداوند در روز قیامت بین و او شیطان مانعی قرار می دهد و همچنین رفیق حضرت آدم علیه السّلام قرار می گیرد.

قال الصادق علیه السّلام: قَالَ: مَنْ قَرَأَ سُورَةَ اَلْأَعْرَافِ فِي كُلِّ شَهْرٍ كَانَ يَوْمَ اَلْقِيَامَةِ مِنَ اَلَّذِينَ لا خَوْفٌ عَلَيْهِمْ وَ لا هُمْ يَحْزَنُونَ فَإِنْ قَرَأَهَا فِي كُلِّ جُمُعَةٍ كَانَ مِمَّنْ لاَ يُحَاسَبُ يَوْمَ اَلْقِيَامَةِ أَمَا إِنَّ فِيهَا مُحْكَماً فَلاَ تَدَعُوا قِرَاءَتَهَا فَإِنَّهَا تَشْهَدُ يَوْمَ اَلْقِيَامَةِ لِمَنْ قَرَأَهَا .

از امام صادق عليه السّلام نقل شده است که فرموده اند: هر كه سوره اعراف را هر ماه تلاوت كند، در روز رستاخيز از آنان باشد كه بيمى ندارند و اندوهناك نخواهند شد و اگر آن را هر جمعه تلاوت كند، از آنان باشد كه در روز رستاخيز مورد حسابرسى قرار نخواهند گرفت. آگاه باشيد كه همانا يكى از محكمات قرآن در اين سوره است؛ پس تلاوتش را رها مكنيد كه به راستى، اين سوره در روز رستاخيز بر هر آن كس كه آن را تلاوت نموده است گواهى دهد.

مال دنیا مال خداست که امانت به ما سپرده

امّا آنچه در این مجال می آید اشاره ای به آیه ی شریفه ی 31 و 32 از سوره مبارکه اعراف است.

«يَا بَنِي آدَمَ خُذُوا زِينَتَكُمْ عِنْدَ كُلِّ مَسْجِدٍ وَ كُلُوا وَ اشْرَبُوا وَ لَا تُسْرِفُوا إِنَّهُ لَا يُحِبُّ الْمُسْرِفِينَ»

ای فرزندان آدم! زینت خود را به هنگام رفتن به مسجد، با خود بردارید! و (از نعمت های الهی) بخورید و بیاشامید، ولی اسراف نکنید که خداوند مسرفان را دوست نمی‌دارد!

«قُلْ مَنْ حَرَّمَ زِينَةَ اللَّهِ الَّتِي أَخْرَجَ لِعِبَادِهِ وَ الطَّيِّبَاتِ مِنَ الرِّزْقِ ، قُلْ هِيَ لِلَّذِينَ آمَنُوا فِي الْحَيَاةِ الدُّنْيَا خَالِصَةً يَوْمَ الْقِيَامَةِ ، كَذَٰلِكَ نُفَصِّلُ الْآيَاتِ لِقَوْمٍ يَعْلَمُونَ»

چه کسی زینت های الهی را که برای بندگان خود آفریده، و روزی های پاکیزه را حرام کرده است؟! بگو: اینها در زندگی دنیا، برای کسانی است که ایمان آورده‌اند؛ (اگر چه دیگران نیز با آنها مشارکت دارند؛ ولی) در قیامت، خالص (برای مؤمنان) خواهد بود. این گونه آیات (خود) را برای کسانی که آگاهند، شرح می‌دهیم!

     علامه طباطبایی رضوان الله تعالی علیه با نقل روایات بسیاری در ذیل این آیات، به تفسیر مضامین این آیات از سوی اهل بیت علیهم السّلام پرداخته است که به عنوان نمونه به این موارد اشاره می کنیم؛

     در تفسير عياشى از خيثمه بن ابى خيثمه روايت شده كه گفت : حسن بن على (عليهماالسّلام ) هر وقت مى خواست به نماز بايستد بهترين لباس هاى خود را مى پوشيد. خدمتش عرض كردند يا بن رسول الله چرا لباس هاى خوب خود را در موقع نماز مى پوشيد؟ فرمود: خداوند جميل و زيبا است، و هر زيبايى را دوست مى دارد و مى فرمايد: (خُذُوا زِينَتَكُمْ عِنْدَ كُلِّ مَسْجِدٍ)، من نيز خود را براى پروردگارم زينت مى دهم و دوست دارم بهترين لباسم را بپوشم.

     در قرب الاسناد حميرى از احمد بن محمد بن ابى نصر روايت شده كه گفت حضرت رضا (عليه السّلام ) در ضمن حديثى طولانى به من فرمود: درباره لباس خشن چگونه فكر مى كنى؟ عرض كردم شنيده ام كه حسن اين نوع لباس مى پوشيده، و نيز شنيده ام كه جعفر بن محمد هر وقت لباس نو تهيه مى كرد در آب مى شست تا به نظرها مستعمل بيايد. فرمود: لباس خوب بپوش و خود را بياراى، على بن الحسين (عليهماالسّلام ) جبّه هاى خز پانصد درهمى و رداى خز پنجاه دينارى مى پوشيد، و وقتى زمستان تمام مى شد مى فروخت و پول آنها را صدقه مى داد. آنگاه حضرت رضا (عليه السّلام ) آيه (قُلْ مَنْ حَرَّمَ زِينَةَ اللَّهِ الَّتِي أَخْرَجَ لِعِبَادِهِ وَ الطَّيِّبَاتِ مِنَ الرِّزْقِ ) را تلاوت فرمود.

مال مال خدا است كه به وديعه بدست هر كس بخواهد مى سپارد

     علامه طباطبایی رحمه الله سپس چنین آورده اند که: در اين باره روايات بسيار زيادى هست كه از همه جامع تر روايت زير است؛

     در تفسير عياشى از ابان بن تغلب روايت شده كه گفت : امام صادق (عليه السّلام ) به من فرمود: « أ تَرَى اَللَّهَ أعْطَى مَنْ أعْطَى مِنْ كَرَامَتِهِ عَلَيْهِ وَ مَنَعَ مَنْ مَنَعَ مِنْ هَوَانٍ بِهِ عَلَيْهِ – لاَ وَ لَكِنَّ اَلْمَالَ مَالُ اللَّهِ يَضَعُهُ عِنْدَ اَلرَّجُلِ وَدَائِعَ … أ تَرَى اللَّهَ اِئْتَمَنَ رَجُلاً عَلَى مَالٍ خُوِّلَ لَهُ أنْ يَشْتَرِيَ فَرَساً بِعَشَرَةِ آلاَفِ دِرْهَمٍ وَ يُجْزِيهِ فَرَسٌ بِعِشْرِينَ دِرْهَماً … »

خيال مى كنى كه اگر خداوند به كسى نعمتى مى دهد از كرامت آن كس است ؟ و اگر دريغ مى دارد از خوارى او است؟ نه، چنين نيست، مال مال خدا است كه به وديعه بدست هر كس بخواهد مى سپارد، و خوردن، آشاميدن، پوشيدن، نكاح و سوارى و ساير انواع تصرفات در آن را مباح كرده به شرطى كه رعايت اعتدال و اقتصاد را بنمايند و مازاد آن را به فقراى مؤمن رسانيده يا با آن امور خود را اصلاح كنند، وگرنه همه آن تصرفات حرام خواهد بود. آنگاه جمله (وَ لَا تُسْرِفُوا إِنَّهُ لَا يُحِبُّ الْمُسْرِفِينَ ) را تلاوت نمود. سپس فرمودند: آيا مى پندارى خدا كسى را در مالى كه به او داده امين مى كند كه اسبى به ده هزار درهم بخرد با اينكه اسبى به ارزش ‍ بيست درهم او را كفايت مى كند، و كنيزى به بهاى هزار دينار بخرد با اينكه كنيزى به قيمت بيست درهم براى او كافى است، و از طرف ديگر بفرمايد اسراف نكنيد چون خدا اسراف كنندگان را دوست ندارد.

برای بهره مندی بیشتر لازم است که به تفاسیر ذیل این آیات مراجعه شود.

پایگاه جامع قرآنی – پرتال اینترنتی انهار

 

پایگاه اطلاع رسانی هیات رزمندگان اسلام

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *