جوانان و انتظار

جوانان و انتظار
مطلب زیر به نقش جوانان در انتظار ظهور حضرت مهدی عجل الله تعالی فرجه الشریف می‌پردازد. ارزش جوانی، توجه پیامبر اعظم به جوانان، جوان و انقلاب جهانی امام مهدی، رهبران جوان در صدر اسلام، و آسیب‌پذیری جوانان در آخرالزمان، مواردی است که در این مطلب به آن ها پرداخته شده است.

جوانان و انتظار

۱- ارزش جوانی
زندگی انسان‌ها سه مرحله دارد: کودکی، جوانی و پیری. جوانی، مرحله قدرت و قوّت است که ناتوانی از دو سو آن را احاطه کرده است. بنابراین، بهار عمر انسان، جوانی است.

انسان در پیمودن راه زندگی و پستی‏‌ها و بلندی‏‌های آن، مانند کوه‏نوردی است که یک روز دامنه فراز را می‌‏پیماید تا خود را به مرتفع‏‌ترین قله کوه برساند و روز دیگر از دامنه نشیب می‌‏گذرد تا به آخرین نقطه نزولی برسد. هنگام پیمودن دامنه فراز، هر روز که بر وی می‌‏گذرد، چشم‌اندازش وسیع‏‌تر می‌‏شود و نقاط تماشایی را بیشتر می‌‏بیند. وقتی که به قله کوه قدم می‌‏گذارد، بر همه‏ جا مسلط می‌‏شود و عالی‏‌ترین منظره‏‌ها را می‌‏بیند. برعکس، هنگام پیمودن راه نشیب، هر روز که بر او می‌‏گذرد، چشم اندازش محدود‌تر می‌‏شود و نقاط تماشایی، یکی پس از دیگری از نظرش پنهان می‌‏شوند.

روزهای جوانی، رسیدن به بالا‌ترین مرحله زندگی است. از دیدگاه جوان، منظره‏‌های زیبا و چشم‏‌اندازهای دل‏‌انگیز بسیار است. روح جوانان لبریز از آرزو‌ها و سرشار از عشق و امید است. روزهای جوانی، دوران درخشندگی زندگی، شادمانی، قوت و قدرت نشاط و امید، کار و کوشش، شور و هیجان است.

۲- توجه پیامبر اعظم صلی‌الله‌علیه‌و‌آله به جوانان
پیشوای عالی‏قدر اسلام به لیاقت و کارآیی جوانان در امور جامعه اسلامی توجه داشت و در حکومت نوبنیاد خود، از نسل جوان استفاده می‌‏کرد.

مصعب بن عمیر یکی از اصحاب جوان پیامبر اسلام پیش از هجرت بود. او بسیار زیبا و عفیف، بلند همت و جوان‌مرد بود. پدر و مادرش به وی علاقه بسیاری داشتند و مورد تکریم و احترام مردم مکه بود. بهترین لباس‏‌ها را می‌‏پوشید و به «طاووس حرم» معروف بود. او شیفته سخنان آسمانی پیامبر اکرم صلی‌الله‌علیه‌و‌آله و مجذوب گفتار نافذ حضرت شد و آیین اسلام را پذیرفت. پدر و مادرش خشمگین شدند و او را در خانه زندانی کردند، ولی این مجازات در وی اثری نگذاشت و در مسلمانی ثابت‌قدم ماند و پس از هجرت، در جنگ احد به شهادت رسید.

مصعب بن عمیر یک سال پیش از هجرت، به عنوان نخستین مبلّغ اسلام از سوی پیامبر مأموریت یافت به مدینه برود و مردم را برای هجرت آماده کند. مصعب، با حرارت و نیروی ایمان، با شور و هیجان جوانی و در کمال اخلاص، کار خود را آغاز کرد. او با گفتار آتشین در سخنرانی، آهنگ گرمش در تلاوت قرآن، اخلاق پسندیده‏‌اش در معاشرت با مردم، افکارشان را زیر و رو کرد و آنان بیش از پیش به اسلام گرویدند.

همچنین گفته‏‌اند پس از فتح مکه، پیامبر اکرم صلی‌الله‌علیه‌و‌آله و مسلمانان گرفتار جنگ حنین شدند. پیامبر از مکه خارج شد، ولی لازم بود در آن شرایط حساس، فرمانداری شایسته برای مکه برگزیند. پیشوای اسلام، از میان تمام مسلمانان، جوان بیست و یک ساله‏‌ای به نام عتاب بن اسید را برای آن مقام برگزید و در برابر گله‏‌مندی بعضی از بزرگان دستور داد که همه باید از او پیروی کنند. عتاب تا آخر عمر پیامبر، فرماندار مکه بود و مکه را به شایستگی اداره کرد.

نمونه دیگر آن است که پیامبر اکرم صلی‌الله‌علیه‌و‌آله در آخرین روزهای عمرش، فرماندهی لشکر اسلام را به اسامة بن زید سپرد. به طور کلی، چنین نمونه‌هایی نشان‌دهنده توجه ویژه حضرت به جوانان شایسته است. همچنان‏که در زندگی ائمه اطهار هم به موارد فراوانی از این دست می‌‏توان اشاره کرد.

۳- جوان و انقلاب جهانی امام مهدی علیه السلام
بر اساس روایت‏‌های اسلامی در تشکیل حکومت جهانی امام عصر علیه السلام، حضرت به نیروی فراوان و بانشاط جوان تکیه دارد و ایشان خود نیز هنگام ظهور، جوان هستند.

امیرمؤمنان حضرت علی علیه السلام درباره یاوران امام مهدی علیه السلام می‌‏فرماید:

أَصحابُ الْمَهِدی شَبابٌ لاکُهُولَ فِیهِمْ اِلّا مِثلَ کُحْلِ الْعَیْنِ و الْمِلْحِ فِی الزّادِ وَ أقَلُّ الزّادِ الْمِلْحٌ.

یاران مهدی علیه السلام جوانند و پیر در آن‌ها نیست مگر به قدر سرمه چشم یا به اندازه نمک در زاد و توشه سفر که نمک، کمترین وسیله سفر است.

بنابراین، یکی از ویژگی‏‌های حکومت امام زمان علیه السلام، تکیه بر نیروی جوانان است. امام صادق علیه السلام در روایتی می‌‏فرماید:

بَیْنا شَبابُ الشِّیعَةِ عَلی ظُهُورِ سُطُوحِهِمِ نِیامٌ اِذا تَوافَوْا اِلی صاحِبِهِمْ فی لَیلَةٍ واحِدَةٍ عَلی غَیْرِ میعادٍ فَیَصْبَحُون بِمَکَّةَ.

جوانان شیعه در پشت‌بام‏‌های خانه خویش در خوابند که بدون وعده قبلی، ناگهان به ندای صاحب خود در یک شب، پاسخ می‌‏دهند و صبح در مکه حضور می‌‏یابند.

۴- رهبر جوان
در روز ظهور و قیام جهانی امام مهدی علیه السلام، ظاهر امام و سن آن حضرت، جوان است. در برخی روایت‏‌ها، کلمه «شابّ» یعنی جوان آمده است و در برخی دیگر، این واژه‏‌ها به چشم می‌‏خورد:

«شابٌّ حَدَثٌ؛ جوانی نورس»؛

«بشرخ الشَّباب؛ بهترین مرحله جوانی»؛

«شابا مُوَفَّقا؛ جوانی کامل»؛

«شابٌ بعدَ کِبَرِ السِّنّ؛ جوان است با اینکه سنش زیاد است»؛

«شیخُ السِّنِّ شابُّ الْمَنْظَر؛ سنش زیاد و چهره‏اش جوان است».

امام مهدی علیه السلام در همه مدت حکومت، جوان می‌‏ماند. در روایت آمده است:

اَی فِی الصُّورَةِ، أَی صاحِبُ هذَا اَلْأَمرِ یُری دائِما أنَّهُ فی سِنِّ أَربَعِین وَلا یُؤَثِّرُ فیهِ الشَّیْبُ و لا یُغَیِّرُهُ.

در صورت و قیافه ظاهری چنین است؛ یعنی صاحب این امر، همیشه در چهل سالگی دیده می‌‏شود و پیری در او اثر نمی‌‏کند و قیافه‏‌اش را تغییر نمی‌‏دهد.

۵- آسیب‏‌پذیری جوانان در آخر زمان
روایت‏‌هایی درباره آخر زمان‏ وجود دارد که سیمای جوانان را خوب ترسیم نمی‌‏کند و جوانان را آلوده به فسادهای آخر زمان و مبتلا به آن توصیف کرده‏‌اند. آشکار است که مقصود از این روایت‏‌ها همه جوانان نیستند. در حقیقت، این روایت‏‌ها، زنگ خطر و هشداری برای آسیب‏‌هایی است که جوانان را در آخر زمان تهدید می‌‏کند. بنابراین، چنانچه جوانی به گناهی آلوده شد، با توبه می‌‏تواند به صف یاوران امام مهدی علیه السلام درآید.

اگر سفر کنی از خویش در جوانی کن
که جای پای سبک‌رو، عصا نمی‌‏گیرد

امام علی علیه السلام درباره ارزش توبه جوان می‌‏فرماید:

ما مِنْ شَی‏ءٍ أحَبُّ اِلَی اللّه‏ِ مِنْ شابٍّ تائِبٍ.

هیچ چیزی نزد خدا دوست‌داشتنی‏‌تر از جوان توبه‌کننده نیست.

امام مهدی علیه السلام هم در دعایی که با «اَللّهُمَّ ارْزُقْنا تَوْفِیقَ الطّاعَةَ» آغاز می‌‏شود، از خداوند بزرگ می‌‏خواهد که: «وَ عَلَی الشَّبابِ بِالْانابَةِ وَ التَّوْبَة؛ خداوندا، جوانان را توفیق تضرع و توبه روزی بفرما».

جوانی که در اوج توفان غرایز، از هوس‏‌ها دست می‌‏کشد و در برابر خالق و محبوب به عبادت برمی‏‌خیزد، بیشترین ارزش را دارد. چه بسیار نیکوست که روز تولد حضرت علی‌اکبر علیه السلام را «روز جوان» نامیدند؛ زیرا او بهترین الگو و اسوه برای جوانان در مسیر حق است. کسی که شبیه‏‌ترین انسان در اخلاق و رفتار و منطق به رسول‌اللّه‏‌ صلی‌الله‌علیه‌و‌آله بود، با جان و دل، امام زمانش را یاری کرد.

همان‏گونه که علی اکبر علیه السلام پشتیبان فرزند خاتم پیامبران بود، ما جوانان ایران زمین نیز باید پشتیبان خاتم امامان باشیم و به کارهایی که سبب نارضایتی حضرت ولی عصر علیه السلام می‌‏شود، دست نزنیم. تا روزی که جهان از نور حضرتش روشن شود و جوانان در سایه‏‌سار وجود نازنینش، شاهد دورانی باشند که هیچ‏گاه سابقه نداشته است.