پنج برنامه حکومت امام علی علیه السّلام در کلام رهبری

پنج برنامه حکومت امام علی علیه السّلام در کلام رهبری

     بی شک نسخه ی بی بدیل حکومت اسلامی، در طول تاریخ، دوره ی حکومت امیرالمؤمنین امام علی علیه السّلام بر سرزمین وسیع اسلامی است. به همین دلیل هم هست که شناخت و مطالعه پیرامون وقایع و رویدادها و همچنین جهت گیری های حکومت پنج ساله ی امیرالمؤمنین از ضروری ترین پیش نیازها برای بناکردن جامعه ی اسلامی است. «هنگامی که امیرالمؤمنین به خلافت رسید و دستگاه خلافت به فاصله ی کوتاهی مرتب و منظم شد، نوبت به اعلام برنامه رسید. 65/3/9 »

نشریه ی خط حزب الله به مناسبت فرارسیدن ولادت امیرالمؤمنین، پنج برنامه ی حکومت آن حضرت در بیانات رهبر انقلاب را مرور کرده است.

یک. تکیه بر اصول اسلامی، در اولین قدم

     قبل از آنکه امیرالمؤمنین علیه السّلام بیعت با مردم را قبول کند، فرمود: بدانید اگر حالا که شما اصرار می کنید، من حکومت را به دست گیرم، و اگر من به شما پاسخ مثبت دادم، مبادا خیال کنید که من ملاحظه ی چهره ها، شخصیت ها و آدم های نام و نشان دار را خواهم کرد. مبادا خیال کنید من از این و آن تبعیت و تقلید خواهم کرد و روش دیگران را روش خود قرار خواهم داد! ابدا چنین چیزی نخواهد شد… امیرالمؤمنین بعد از این اتمام حجت ها خلافت را قبول کرد. البته حضرت می توانست در آنجا هم به خاطر حفظ مصالح و ملاحظه جوانب قضیه، کوتاه بیاید و دل ها را به دست بیاورد؛ اما با کمال قاطعیت، بر اصول اسلامی و ارزش های اسلامی پافشاری کرد. 8/ 2/ 68

دو. حمایت از مستضعفان

     در چند سالی که گذشته بود، کارهایی اتفاق افتاده بود که شخصیتی مانند علی بن ابی طالب علیه السّلام ، آن کارها را تحمل نمی کرد؛ مانند ثروت اندوزی، غرق شدن در خواسته های نفسانی، و استفاده نابحق از نفوذهای شخصی و… در چنین شرایطی یک عده می شوند قدرتمندان، با نفوذها، موجّه ها، از خطاهای همدیگر اغماض کن ها، گناه های همدیگر را ندیده بگیرها، و یک عده هم می شوند مقابل اینها و وضعیت بر می گردد به همان وضع جاهلیت! لذا امیرالمؤمنین امام علی علیه السّلام وقتی پاگذاشت روی منبر خلافت، اوّل حرفش این بود: هر ذلیلی، هر مظلومی، هر ستم کشی از نظر من عزیز است و حق او در اولویت است تا وقتی که حق را برای او از ظالم بگیرم؛ و به عکسش ظالم – ولو در مقام عزت قرار داشته باشد. پیش من ذلیل است تا حق را از او بگیرم؛ بعد می شود مثل مردم عادی…این حکومت امیرالمؤمنین علیه السّلام است. 9/ 3/ 65

سه. قاطعیت نسبت به سوء استفاده از بیت المال

     بعضی خیال کرده بودند که علی بن ابی طالب علیه السّلام هم مثل دیگران یک مقامی، حکومتی و یا ولایتی به آنها خواهد داد. اما امیرالمؤمنین علیه السّلام قرص و محکم ایستاد. شب آمدند با وی صحبت کنند؛ حضرت اموال بیت المال را می شمرد، چراغ را خاموش کرد! گفتند: این چه کاری است؟ فرمود: این چراغ مال بیت المال است. خاموش کردم، چون حرف ما حرف خصوصی است… این روش را که دیدند، فهمیدند با این نمی شود ساخت. چه کسانی نمی توانستند بسازند؟ عمار؟ اویس قرن؟ صعصعة بن صوحان؟ نه؛ اینها می توانستند، اینها مردم معمولی بودند، آدم های عادت نکرده به رفاه و زندگی اشرافی و غارت نکرده ی بیت المال بودند. اینها می توانستند با علی بسازند. آن کسانی که ایمان های قوی داشتند، سابقه بدی نداشتند، در اموالشان از اموال بیت المال چیزی نبود، آن کسانی که می خواستند حلال خوری کنند، اینها می توانستند با امام علی بسازند. 9/ 3/ 65

چهار. عدالت همه جانبه اسلامی

     یکی از شاخصه های حکومت امام علی علیه السّلام عدالت است؛ عدالت مطلق… هم هی این حرف هایی که راجع به امیرالمؤمنین علیه السّلام دربار هی عدالت شنیده اید، محورش همین عدالت طلبی مطلق امیرالمؤمنین علیه السّلام است. عدالت برای همه و عدالت در همه ی شؤون… یک نفر از طرفداران پروپا قرص او که تبلیغاتچی بسیار ماهری است و دائما به نفع او تبلیغات حق می کند، مرتکب عمل خلافی می شود و امیرالمؤمنین علیه السّلام حد الهی را بر او جاری می کند. طرفدار مذکور که چنین انتظاری ندارد، می گوید: یا امیرالمؤمنین! منی که این قدر طرفدار شمایم؟ منی که این قدر از شما دفاع می کنم؟ حضرت می فرماید: بله، حکم خداست. آن طرفداری ای که از ما می کنی، ان شاء الله قبول باشد، خیلی هم متشکر؛ اما حکم خدا این است. حد خدا را برایش جاری کرد. 30 / 6/ 81

پنج. پیروزی با ظلم؟ هرگز!

     رسم مالىِ آن روزگار این گونه بود؛ مثل رسوم ادارات دولتىِ جهان امروز نبود. در آن زمان رسم شده بود که به بعضی بیشتر بدهند. امیرالمؤمنین امام علی علیه السّلام آمد و گفت نه؛ هر کس متدیّن تر و مؤمن تر است، اجرش با خداست. هر کس توانایی بیشتری دارد، در زندگی تلاش می کند و اگر دنبال مال است، مال کسب می کند؛ اما من بیت المال را بالسّویه تقسیم می کنم. بعضی اشخاص آمدند نصیحت کردند و گفتند یا امیرالمؤمنین! این کار، شما را شکست می دهد و عدّه ای را وادار می کند در مقابل شما بایستند. 16 / 9/ 80

     حضرت چنین فرمود: من حاضر نیستم پیروزی را از راه ظلم به دست آورم. ببینید چقدر این تابلو، تابلو درخشانی است؛ چه پرچم بلندی است. به شما می گویند ممکن است در این میدان سیاست، در این میدان مسابقه ی علمی، در این میدان انتخابات، در این میدان جنگ، پیروز شوید؛ اما متوقف بر این است که این ظلم را انجام دهید. کدام را انتخاب می کنید؟
امیرالمؤمنین علیه السّلام می گوید من این پیروزی را نمی خواهم. من شکست بخورم عیبی ندارد، اما ظلم نمی کنم. 30/ 6/ 81

برگرفته از نشریه خط حزب الله

پایگاه اطّلاع رسانی هیات رزمندگان اسلام