انسان‌شناسی از سخت‌ترین مسائل عالم

دکتر غلامحسین دینانی در برنامه این هفته‌ «معرفت» شبکه چهارم سیما با اشاره به اینکه انسان شناسی از سخت‌ترین مسائل عالم است، گفت:‌ شناخت عالم امکان‌پذیر است، اما شناخت انسان به آسانی امکان‌پذیر نیست.

وی در علت اینکه چرا شناخت عالم سهل‌تر از شناخت انسان است، گفت:‌ انسان توانایی شناخت عالم را دارد و حال شناخت این شناسنده دشوار است. شناسنده یا به تعبیر دیگر عالِم معلوم را می‌شناسد اما شناخت خود این عالِم سخت است، چرا که خود شناسنده است.

دینانی با اشاره به اینکه شناخت معمولاً با صفات صورت می‌پذیرد، گفت:‌ شناخت عالم نیز یعنی توصیف عالم؛ مثلاً شما برای شناخت یک گل به توصیفات آن مثل رنگ، بو، اندازه و وزن می‌پردازید.

وی با بیان اینکه ذات یک شیء را بدون اشاره به خصوصیت و صفات یک شیء نمی‌توان شناخت، گفت:‌ شناخت ذات یک شیء نیز در پرده صفات آن امکان‌پذیر است.

دینانی با بیان اینکه وقتی انسان جهان را می‌شناسد باید خود را در پرتو شناخت جهان بشناسد، گفت:‌ وقتی انسان چیزی را می‌شناسد می‌داند که او دارد آن را می‌شناسدو انسان چیزی را می‌شناسد مه می‌داند خود دارد آن را می‌شناسد؛ یعنی در ضمن شناختن جهان باید خود را بشناسد.

وی با بیان اینکه برای شناخت ذات الهی راهی برای شناخت نیست، گفت:‌ شناخت خداوند در پرتو صفات ممکن است و شناخت صفات خداوند هم به معنای شناخت حقیقی صفات خداوند نیست، بلکه شناخت مفهومی صفات الهی است؛ مثلاً زمانی که خداوند را به صفت رحمان بودن می‌شناسیم حقیقت رحمانیت خداوند که برای ما آشکار نمی‌شود بلکه آن مفهومی که از رحمانیت در ذهنمان است با آن خداوند را می‌شناسیم.

دینانی با بیان اینکه عرفا در این زمینه حرف دقیقی دارند، گفت:‌ صفاتی چون رحمت، رحیم و قدیم صفات الهی اسم اسم‌اند. انسان هر چقدر تلاش کند، مفهوم این صفات  را به دست نخواهد آورد، بنابراین این مفاهیم  اسمی است برای آن حقیقت وجودی که جزو صفات الهی است.

وی با بیان اینکه علوم امروزی ادعای شناخت انسان از رفتار، کردار و گفتار آن را دارند، گفت: شناخت انسان راهی جزء بررسی کلام آن ندارد اما حال سؤال این است که آیا شناخت کامل و جامع شخصیت یک انسان با صرف بررسی کلام آن امکان پذیر است؟‌

منبع : تسنیم