حجت الاسلام پناهیان|فرهنگ ولایت مداری یعنی فرهنگ تفکر و تعقل

قرار بود ظهور در زمان امام صادق(علیه السلام) رخ دهد

در روایتی هست که در زمان امام صادق علیه السلام قرار بوده ظهور اتفاق بیفتد اما بداء صورت گرفته شاید از زمانی بود که به خانه امام صادق علیه السلام یورش آوردند و حمله کردند شاید چون شاگردانی داشتند و حکومت هم در حال تضعیف بود شاید انتظار می رفت مردم به خودشان بیایند و استعدادی فراهم شود و ظهور اتفاق بیفتد اما کار به تاخیر افتاد.

بعد از امام صادق علیه السلام می بینیم که ائمه علیهم السلام فعالیت هایی که داشتند بر محور مقدمه سازی برای غیبت بود. اولین اتفاق هم در زمان موسی بن جعفر علیه السلام افتاد و دو تن از نایبان ایشان که رئیس واقفیه شدند مردم را فریب دادند و گفتند بداء حاصل شده.

“بداء” یعنی تصمیم خدا تغییر کرده و گفتند بداء حاصل شده و بنا بوده امام رضا علیه السلام امام باشد تا امام دوازدهم اما بداء حاصل شده و هفت امام داریم. خود این مساله مقدمه سازی برای عصر غیبت است چون در دوران غیبت می خواهی سراغ علما بروی و آنها هم معصوم نیستند و می خواهد تردید حاصل شود یا مردم از علما تضمین می خواهند که از کجا معلوم شما هدایت یافته هستید؟ پس باید واکسینه شوند در مقابل آسیب های احتمالی.

زمینه سازی برای عصر غیبت از زمان امام موسی کاظم(علیه السلام)

از زمان موسی بن جعفر علیه السلام اقدامات برای آمادگی دوران غیبت حاصل شد که یکی از آنها همان واقفیه بود که گفتند هفت امام بیشتر نداریم. اینکه آدم بداند ممکن است عالم هم خراب بشود و با این نگاه به علما تکیه کنی خیلی بهتر از این است که فکر کنی علما هیچ وقت خراب نشده اند، چون اگر عالمی خراب شود کل کاخی که ساخته ای و تکیه گاهت از بین می رود.

این اتفاق در زمان غیبت صغری هم افتاد. شلمغانی کسی بود که کتابش در خانه های مردم بود و دومین نائب خاص حضرت را به رسمیت نشناخت و نزدیک بود مردم متزلزل شوند.

معلوم می شود مقدمات تاریخی وضع را به اینجا رسانده که پیشینه 1200 ساله دارد و 5 امام بزرگوار روی این موضوع کار کرده اند در بین مردم. مثلا امام هادی علیه السلام برای یکی از نمایندگانشان نوشتند: فلانی برای شما شیعیان فتاوا را می گوید، اداره امور شما را به عهده می گیرد بدون نظر و مشورت با من. حضرت مردم را تربیت می کردند که وقتی از ایشان نظر می خواهید به او نگویید از امام هادی علیه السلام نظر بگیر، وقتی ایشان را بالای سر شما گذاشته ام یعنی هر چه خودش گفت بپذیرید، با اینکه مردم می دانستند معصوم نیست اما موظف بودند حرفش را بپذیرند چیزی شبیه ولایت مطلقه فقیه که داریم.

در زمان ائمه معصومین علیهم السلام ولایت مطلقه فقیه داشتیم. البته در زمان پیغمبر اکرم صلی الله علیه و آله، حضرت والی را برای مکه انتخاب کردند و فرمودند: ایشان بدون نظر من بر شما حکم می کند. مصوم نبود اما ولایت مطلقه داشت و در طول آن مدت بدون نظر از پیغمبر صلی الله علیه و آله حکم دادند.

5 امام بزرگوار مقدمات برای عصر غیبت را زمینه سازی کردند و اقدامات زیادی می توان برشمرد. یکی از اقدامات امام حسن عسکری علیه السلام این بود که حضرت ولی عصر علیه السلام را پنهان می کردند و به هر کسی نشان نمی دادند اینطور نبود که به دیگران نشان دهند و ایشان را معرفی کنند مثل پیامبر صلی الله علیه و آله که در روز غدیر حضرت امیرالمومنین علیه السلام را معرفی کرد، نبود.

قدرت شیعه مرهون تفکر و تعقل/ تفکر از دلایل ماندگاری تشیع

قدرتی که شیعه الان دارد و آسیای غربی را گرفته از کجا ساخته شده؟ از همان تفکر و تعقل دین و ایمانشان حفظ شد و ادامه پیدا کرد. بعضی ها این قدر نادان هستند که می پرسند ولایت فقیه را کجای قرآن نوشته است؟ ما دینی داریم که علمای آن در زمانی که امام حسن عسکری علیه السلام به شهادت رسیدند امام زمانشان را ندیده قبول کردند!

شیعه چرا ماند؟ برای اینکه حساب می کردند و کلاهشان را قاضی می کردند و تفکر می کردند. امام حسن عسکری علیه السلام مردم را وقتی وارد عصر غیبت کردند که عقل مردم رسیده باشد و حساب ساده ای انجام می دهد. مگر می شود خداوند جامعه ی دینی را بدون سرپرست نگه دارد؟ چه دین مسخره ای می شود که ولایت فقیه در آن نباشد؟ یک مساله ی عقلی است و خیلی به مسائل فقهی کار ندارد. چه دین خنده داری می شود که با وجود این همه دشمن، عده ای می خواهند دینداری کنند اما خدا گفته باشد من نمی دانم شما نیاز به امام دارید یا نه؟

بقای تشیع بعد از شهادت امام حسن عسکری(علیه السلام) به سبب تفکر بود

دوام شیعه به تفکرش درباره لحظه شهادت امام حسن عسکری علیه السلام و انتقال حکومت به یک کودک غائب بود! شیعه چطور عبور کرد؟ خود امام زمان علیه السلام را دید؟ یا از کجا می شود اطمینان پیدا کرد که آن شخص نائب خاص بوده است؟ از اساس همه چیز از بین می رود چرا جامعه حرف شلغمانی را گوش نکرد و حرف نائب خاص را گوش کرد؟ با کمی فکر و تفکر.

تشیع در اوج قدرت است. بحث های مهدویت و غیبت از زمان پیغمبر اکرم صلی الله علیه و آله شروع شد تا به امام حسن عسکری علیه السلام رسید. شیعه با فکر زنده است، با دریافت نورانی قلبی اش زنده است. با اعتقادی که در قلب مومن است و می داند مومن به اشتباه نمی افتد. در زمان امام حسن عسکری علیه السلام همه تشیع پنهان و مخفی بودند، خیلی کار پیچیده و سختی بوده، اما ما از آنجا بقا پیدا کردیم و ماندیم. با یکدیگر حرف می زدند و حساب و کتاب می کردند و راه را می فهمیدند و جلو می رفتند الان هم باید این اتفاق بیفتد.

امام صادق علیه السلام شنیدند کسی رفته گوشه عزلت به عبادت می پردازد و به میان مومنین نمی آید. حضرت نسبت به برخورد او چنین واکنشی نشان دادند: او که میان مومنین و مردم نمی آید پس دینش را از کجا می گیرد؟ معلوم می شود یک منبع برای درک دین همین گفت و گوهاست. برای شیعه یک رشدی محسوب می شود.

آیا دین ما مقلدپرور است؟

ما موضوع امامت و ولایت را برجسته می کنیم از دور سوء تفاهمی پیش می آید که ما دین مقلد پرور است و می خواهیم همه چشم و گوش بسته باشند تا یک نفر برای آنها تصمیم بگیرد، همه را برده و بنده بار بیاوریم. باید موضوع ولایت مداری را با قدرت تفکر، تحلیل و تعقل شیعه اضافه کنیم. مثلا سراغ قرآن می روی و می بینی کلمه امیرالمومنین علیه السلام نیامده، بفهم منظور و مصداقش علی است، یعنی فکر کن.

فرهنگ ولایت مداری یعنی فرهنگ تفکر و تعقل یعنی بفهم و فکر کن و اینطور نیست فقط با چشمت ببینی. واقعا زمان امام حسن عسکری علیه السلام و انتقال جریان امامت به یک امام غائب 5 ساله، با نائب خاصی که هیچ کس جز او حضرت را نمیدید! یعنی ولایت مداری همیشه همراه تفکر است.

مکتب تشیع یعنی مکتب تفکر. برای اینکه بفهمی نائب خاص حتما که بوده یا حتما یک کودک 5 ساله غائب امام شده است باید بنشینی و تفکر کنی.

اگر سطحی نگر شوی از بین خواهی رفت!

از پذیرش نبوت پیامبر صلی الله علیه و آله تا ولایت علی بن ابی طالب علیه السلام فکر می خواهد تا پذیرش ولایت آخرین امام، تا زندگی کردن زیر سایه ولایت فقیه در زمان غیبت، همه نیازمند تفکر و تعقل است. اگر تفکر و تعقل را رها کنی با سطحی نگری از بین می روی.

مکتب ما خیلی وابسته به تفکر است و خوب است این تبلیغ شود نه به خاطر جذب به تشیع بلکه همین شیعیان منحرف نشوند. امام حسن عسکری علیه السلام مردم را به تفکر سپرد. اولین بار این حرف را خدا به آدم زد و وقتی ایشان را آفرید فرمود: ای عقل من انسان را به تو سپردم که بواسطه تو عبودیت خواهم شد. تشیع دین سختی است، دین گوشی و چشمی نیست! دین هوشی و دین تعقل است و باید این دین را رواج داد. برای اینکه بتوانیم شیعه ی خوب تربیت کنیم قدرت تعقل ها را افزایش دهیم.

دفاع از حق؛ توصیه امام حسن عسکری(علیه السلام)

نکته ی دیگری که امام حسن عسکری علیه السلام شیعیان را به آن سپردند و بعد دوران غیبت آغاز شد این بود که به اقدام عمومی و دفاع از حق اهتمام بورزند و گرنه خدا ذلیلشان می کند. امام حسن عسکری علیه السلام فرمود: هیچ انتسان گرامی و عزتمندی ترک نکرد دفاع از حق را مگر اینکه خدا ذلیلش کرد و هیچ انسان ناشناخته و غیرگرامی، دفاع از حق را مرام خودش نکرد الا اینکه خدا عزیزش کرد.

اولا اینکه باید با تفکر حق را شناخت و از آن دفاع کرد. یک حق مظلومی وجود دارد به نام ولایت فقیه؛ سیاستمداران خیلی حرف ایشان را گوش می دهند؟ ضرورت اطاعت از ایشان و مقدار اطاعت برای خیلی اهل علم معلوم نیست. مثلا فردی اهل علم است اما علیه افتضاحات برجام صحبت نمی کند.

باید از حق دفاع کرد، من و تو! صبر کنیم علما جلو بیفتند، خیر چنین چیزی نداریم، کی عالم شایسته است که باید جلو بیفتد؟ علما به تفکر مردم واگذار شده اند و به ما گفته شده که عالم را تشخیص دهید و نشانه هایش را هم داده اند.

شخصی از امام صادق علیه السلام پرسید: مردم عوام یهود که مشکلی ندارند علمایشان گفتند ربا حلال است و آنها هم خوردند. امام خیلی محکم جوابشان را دادند و فرمودند: مردم هم به همان اندازه علما عذاب می شوند. چون مردم نباید حرف هر عالمی را گوش می کردند و قدرت تشخیص را داشتند. تفکر که از ارکان تشیع است یعنی همین. عالم دینی باید از حق دفاع کند، وگرنه خدا ذلیل می کند مردم باید چشمشان را باز کنند.

منبع:وارث