مراقب این امتحان باشیم !

همواره در نظام حکیمانه و قانونمند آفرینش ، حکمت و عقلانیت جلوه گر است ؛ و سنت هدایت بشر که از اصول مهم این نظام به شمار می آید نیز مشمول همین قانونمندی و عقلانیت است . بر همین اساس ، همة مبانی و معانی آن باید معقول و منطقی و حکیمانه باشد و چنین هم هست .
یکی از این مبانی ، شخصیت امام و رهبر الهی است . سوالی که این جا ممکن است مطرح شود ، سن و سال برخی از امامان معصوم ماست .
سوال این است اگر اصول و مبانی مکتب ولایت – به عنوان جلوه مهم هدایت بشر و امت اسلام – حکیمانه و معقول است ، پس چرا برخی از امامان معصوم مانند حضرت امام جواد علیه السلام در سنین طفولیت به امامت رسیده اند ؟

پاسخ این است که این نیز جلوه ای از حکمت و عقلانیت خداوندی است . بدین معنا که حداقل دو نمونه از این عقلانیت را می توان در مساله مزبور مشاهده کرد.
نمونه اول ، «الهی بودن شخصیت امام» است . یعنی امام کسی نیست که فضیلت ها و امتیازاتش نسبت به دیگران ، اکتسابی و در اثر زحمت و تلاش به دست می آید ، بلکه  خداوند  است که آن  فضیلت ها و امتیازات  را به  امام     می دهد و او را برای رهبری انتخاب می کند . البته انتخاب الهی نیز حکیمانه است ؛ یعنی بر اساس استعداد و ظرفیت امام صورت می پذیرد .
امام کسی نیست که خودش تلاش کند تا به امامت برسد ؛ و یا مردم با انتخاب و تشخیص و رای خود او را به امامت برسانند . بلکه امام ، شخصیت الهی و برگزیدة خداوند است ، و اگر چنین است ، دیگر شرط نخواهد بود که امام لزوماً به سن و سال عرفی مردم و به بلوغ و تکامل مرسوم در جامعه برسد تا بتواند امام شود . اگر سخن در قدرت الهی است ، خداوند این قدرت را دارد که در طفولیت نیز شرایط امامت را به یک شخص خاص عطا فرماید و گاه نیز چنین می کند تا الهی بودن این امر برای همه ثابت و آشکار گردد .
اما نمونة دوم ، امتحان مردم است . خداوند گاهی پیامبر یا امامی را در طفولیت بر می گزیند تا مراتب ایمان و تسلیم مردم به مرتبه ظهور برسد . اگر امام در سن و سال بالا و بلوغ کامل سنی به امامت برسد ، طبیعی است که مردم در برابر او سر تسلیم فرود می آورند و در امتحان الهی قبول می شوند . اما امتحان الهی همیشه ساده نیست . او گاهی امام را در سن و سال کوچکی قرار می دهد تا مردم در معرض آزمایش قرار گیرند . امام جواد علیه السلام در سن هفت سالگی امام می شود تا کسانی که مدعی پذیرش مکتب امامت و ایمان به خدا هستند ، عیار ایمان و ولایت شان آشکار گردد .
امروزه نیز مساله آزمایش مردم به وسیله امام و رهبر الهی ، یک اصل مهم است و البته به صورت خاص ؛ و آن نیابت امام معصوم است . یعنی اکنون که امام معصوم در پس پرده غیبت به سر می برند ، نایب ایشان که همان ولی فقیه و رهبر نظام اسلامی است ، وسیله این امتحان بزرگ قرار گرفته است و کسی در آن قبول می شود که با معرفت و اعتقاد و تسلیم کامل در برابر ایشان عمل کند . اگر در مساله سن و سال کوچک امام معصوم ، شناخت و تسلیم عامل قبولی در امتحان الهی بود ، در این جا نیز همین عنصر سبب پذیرش در مکتب امامت و امتحان الهی است . مراقب این امتحان باشیم .

منبع : وارث